Jahja Muhammad Hamid ad-Din
Jahja Muhammad Hamid ad-Din (Imam Jahja, Jahja Ibn Muhammad; 1869 – 1948) – imam zajdytów od 1904, król Jemenu[1] od 1926.
| |
| Imam zajdytów | |
| Okres | |
|---|---|
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Król Jemenu | |
| Okres | |
| Koronacja | |
| Poprzednik |
tytuł nowo utworzony |
| Następca | |
| Dane biograficzne | |
| Dynastia | |
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data śmierci | |
| Przyczyna śmierci |
postrzelenie w zamachu |
| Ojciec | |
| Żona |
Fatima al-Waszali |
| Dzieci | |
Jego władza była początkowo nieuznawana przez Turcję sprawującą nominalne zwierzchnictwo nad terenami Północnego Jemenu, wybuchła więc wojna[2]. W 1911 podpisano pokój w którym Turcja, zagrożona innymi konfliktami, uznała władzę imama[3]. W trakcie I wojny światowej współpracował z Brytyjczykami, wykorzystał też sukces arabskiej rewolty[4]. Po klęsce Turcji w 1918 Jemen Północny został niezależnym państwem, a Sana jego stolicą[5]. Tereny Jemenu Południowego pozostały pod panowaniem Brytyjczyków, pomimo starań imama o reunifikację kraju[3]. W 1926 Jahja koronował się na króla. Jako pierwszy ten ruch uznały Włochy, z którymi Jemen podpisał traktat o przyjaźni[6]. W 1934 Jemen toczył wojnę z rodem Saudów, którą zdecydowanie przegrał[1]. Od 1946 nasiliła się działalność opozycji i w 1948 roku król został zastrzelony przez jednego z przywódców plemienia Murad[7]. W wyniku zamachu stanu władzę nad znaczną częścią kraju na krótko przejął Sajjid Abd Allah al-Wazir, został jednak obalony wkrótce przez syna Jahji – Ahmada.
Przypisy
edytuj- ↑ a b The Treaty of Taif, 1934 [online], web.archive.org, 31 marca 2016 [dostęp 2024-07-28] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-31].
- ↑ الإمام الشهيد يحيى حميد الدين ج1 .. للأمير أحمد بن محمد بن الحسين حميد الدين | المجلس الزيدي الإسلامي [online], web.archive.org, 29 maja 2019 [dostęp 2024-07-28] [zarchiwizowane z adresu 2019-05-29].
- ↑ a b Kalendarium, [w:] Jakub Sławek, Jemen - świat wartości plemiennych, ISBN 978-83-62331-03-1 (pol.).
- ↑ Yemen [online], 4dw.net [dostęp 2024-07-28].
- ↑ Yemen [online], www.worldstatesmen.org [dostęp 2024-07-28].
- ↑ The foreign office and Anglo-Italian involvement in the Red Sea and Arabia, 1925-28. | Full text State Departments & Foreign Services articles from leading publications on ArticleArchives.com. [online], web.archive.org, 7 stycznia 2009 [dostęp 2024-07-28] [zarchiwizowane z adresu 2009-01-07].
- ↑ Sana'a Center, Marib: A Yemeni Government Stronghold Increasingly Vulnerable to Houthi Advances [online], Sana'a Center For Strategic Studies, 22 października 2020 [dostęp 2024-07-28] (ang.).