Jagiellonia Białystok w latach 1920–1923
| ||
sezon 1920-1923 | ||
Rok 1920
edytujW maju 1920 roku żołnierze stacjonującego w Białymstoku Batalionu Zapasowego 42 Pułku Piechoty powołali do życia Koło Sportowe - sekcję piłki nożnej. Zespół dokładnie nosił nazwę K.S.B.Z. 42PP, czyli Klub Sportowy Batalionu Zapasowego 42 Pułku Piechoty. Klub przyjął biało-czarne barwy. Drużyna rozgrywała swoje mecze na placu przy koszarach 42 Pułku Piechoty przy ul. Tragutta. Wówczas był to jedyny plac w mieście, gdzie można było rozgrywać mecze w piłkę nożną, a dzięki uprzejmości dowództwa jednostki z boiska mogły korzystać wszystkie białostockie drużyny.
Pierwszy mecz odbył się 30 maja z miejscową drużyną Kresowców. Wojskowi wygrali 5:1.
Mecze i wyniki WKS 42PP Białystok w 1920 | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Lp. | Data, Kraj, Miasto | Mecze | Frekw. | D/W boisko | Przeciwnik | Wynik | Strzelcy bramek | Sędzia | Źródło |
1 | 30.05.1920 Białystok | tow. | - | D/ul.Tragutta | Kresowcy Białystok | 5:1 (3:1) | Hamczyk 3' 44' Nowak 31' 59' Ambrust 68' | Bennet Mieczysław | KSBZ 42PP[1] |
Rok 1921
edytuj- Z powodu uczestnictwa 42 Pułku w działaniach wojennych rozwój sportowy klubu w tym okresie był ograniczony. Dnia 22 sierpnia 1921 roku odbyło się uroczyste powitanie[2] żołnierzy 42 Pułku Piechoty powracających do koszar.
- Po zakończeniu działań wojennych życie piłkarskie w Białymstoku rozkwitło, powstawały nowe drużyny i to głównie z nimi wojskowi toczyli boje w meczach towarzyskich.
Mecze i wyniki WKS 42PP Białystok w 1921 roku | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Lp. | Data, Kraj, Miasto | Mecze | Frekw. | D/W boisko | Przeciwnik | Wynik | Strzelcy bramek | Sędzia | Źródło |
1 | 19.06.1921 Białystok | tow. | - | D/ul.Tragutta | Naprzód Białystok | 1:0 | b.d. | - | [3][4] |
2 | 31.07.1921 Białystok | tow. | - | D/ul.Tragutta | Makkabi Warszawa | 3:0 (1:0) | - | Ludertowicz | [5] |
3 | 31.07.1921 Białystok | tow. | - | D/ul.Tragutta | KS "Śmiały" Warszawa | 15:0 (9:0) | - | - | [6] |
4 | ?.07.1921 Białystok | tow. | - | D/ul.Tragutta | WKS 10PU Białystok | 6:0 (-) | - | - | [7] |
5 | ?.08.1921 Białystok | tow. | - | D/ul.Tragutta | Korona Warszawa | 5:2 (0:2) | Romeczko 49' Dyda 52' 55' (b.d)x2 wyróżniony Ludertowicz |
Koziołkowski | [8][9] |
6 | 4.09.1921 Białystok | tow. | - | D/ul.Tragutta | Warszawianka | 1:6 (1:2) | - | Koziołkowski | [10][11] |
7 | 13.09.1921 Białystok | tow. | - | D/ul.Tragutta | Makabi Białystok | 9:0 (3:0) | Dyda x4, Nowakowski x4, Ślusarczyk x1(karny) wyróżniony Ślusarczyk pomocnik środkowy |
Koziołkowski | [12] |
8 | 8.10.1921 Białystok | turniej[13] | - | D/ul.Tragutta | Makabi II Białystok | 1:0 (0:0) | (b.d.) 89' wyróżniony Szwaracki (obrona), Szlauer (napastnik) |
Ropelski B | [14] |
9 | 8.10.1921 Białystok | tow. | - | D/ul.Tragutta | WKS 79pp Słonim | 3:5 (3:3) | - | - | [14] |
10 | 10.10.1921 Białystok | turniej | - | D/ul.Tragutta | Makabi Białystok | 0:4 (0:2) | - | Szlauer | [14] |
11 | 14.10.1921 Białystok | turniej | - | D/ul.Tragutta | Naprzód Białystok | 18:0 (-) | - | Frejnkel | [15] |
12 | 15.10.1921 Białystok | turniej | - | D/ul.Tragutta | Makabi Białystok | 4:3 (2:1) | Wiśniewski 19' Dyda 25' 67'(karny) 79' wyróżniony Wiśniewski, Dyda, ppor.Krasicki |
Dudziak | [15] |
Rok 1922
edytujMecze i wyniki WKS 42PP Białystok w 1922 | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Lp. | Data, Kraj, Miasto | Mecze | Frekw. | D/W boisko | Przeciwnik | Wynik | Strzelcy bramek | Sędzia | Źródło |
1 | 4.06.1922 Białystok | tow. | - | D/ul.Tragutta | Strzelec Białystok | [16] | - | - | [17] |
2 | 11.06.1922 Białystok | tow. | - | D/ul.Tragutta | WKS Warszawa | 1:2 | - | - | [18] |
Rok 1923
edytujDnia 23 września[19] odbyło się otwarcie nowego boiska przy koszarach 42 Pułku Piechoty na ul.Traugutta. Boisko miało wymiary 105x68m[20] oraz posiadało bieżnię.
Wiosną 1923 rozegrano w Zwierzyńcu mecz ze Strzelcem przegrany 1-8. źródło Nowy Dziennik Białostocki z 6 .05.1923
Mecze i wyniki WKS 42PP Białystok w 1923 | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Lp. | Data, Kraj, Miasto | Mecze | Frekw. | D/W boisko | Przeciwnik | Wynik | Strzelcy bramek | Sędzia | Źródło |
1 | 14.07.1923 Białystok | tow. | - | ul.Lipowa 52 | Bielski KS | 3:0 | - | - | [21] |
2 | 16.07.1923 Białystok | tow. | - | ul.Lipowa 52 | BOSO II Białystok | 1:2 | - | - | [22] |
3 | 15.08.1923 Białystok | tow. | - | ul.Lipowa 52 | BOSO Białystok | 1:5 | - | - | [23] |
4 | 18.08.1923 Białystok | tow. | - | b.d. | BOSO Białystok | 1:1 | - | - | [24] |
5 | 25.08.1923 Białystok | tow. | - | ul.Lipowa 52 | WKS Grodno | 5:1 | - | - | [25] |
6 | 26.08.1923 Białystok | tow. | - | ul.Lipowa 52 | WKS Grodno | 0:2 | - | - | [25] |
7 | 1.09.1923 Białystok | tow. | - | b.d. | Trumpeldor Białystok | 7:2 | - | - | [26] |
8 | 8.09.1923 Białystok | tow. | - | b.d. | Makabi Grodno | 12:0 | - | - | [27] |
9 | 9.09.1923 Białystok | tow. | - | b.d. | Makabi Grodno | 6:1 | - | - | [27] |
10 | 16.09.1923 Białystok | tow. | - | b.d. | ŻKS Białystok | 2:0 | - | Bennet Mieczysław | [28] |
11 | 23.09.1923 Białystok | tow. | - | D/ul.Tragutta | Warszawianka | 4:1 | - | - | [19] |
12 | 25.09.1923 Białystok | tow. | - | D/ul.Tragutta | BOSO Białystok | 5:0 | - | - | [19] |
13 | 30.09.1923 Białystok | tow. | - | D/ul.Tragutta | Warszawianka | 3:3 | - | - | [29] |
14 | 2.10.1923 Białystok | tow. | - | D/ul.Tragutta | ŻKS Białystok | 4:1 | - | - | [29] |
Boisko przy ul.Traugutta przy koszarach 42pp
edytujHistoria pierwszych meczów przy Traugutta sięga roku 1913. Pierwszy mecz piłki nożnej rozegrano 21 lipca 1913 roku właśnie na placu ćwiczeń stacjonującego w Białymstoku 64 Kazańskiego Pułku Piechoty. Był to międzynarodowy pojedynek, żołnierze niemieccy kontra rosyjscy z wynikiem końcowym 2:2. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, na terenach koszar stacjonował 42 Pułku Piechoty. W latach 1920–1926 boisko przy Traugutta było główną areną Białegostoku. W roku 1923 przebudowane, a w zasadzie zbudowane od nowa posiadało bieżnię i małe drewniane trybuny.
- Tekst z Tygodnika Sportowego z dn.12.08.1922r., cyt. "Dnia 30 lipca gościła „Makkabi" białostocka drużynę warszawską. (Makabi Białystok – Makabi Warszawa 1:6[30],) Boisko bardzo kiepskie, piaszczyste, piłka sama „stoppuje". Jest to jedyne boisko w Białymstoku na dziedzińcu koszarowym 42 p.p., z którego dowództwo tegoż pułku w zrozumieniu doniosłego znaczenia rozwoju sportu, zezwala bezinteresownie korzystać innym cywilnym klubom sportowym, (czego w innych miastach kresowych niestety nie widać).""
- Tekst z Tygodnika Sportowego z dn.28.10.1922r., cyt. Wiele pomogło sportom i tutejszem Dowództwo 42 p. p., które pozwala korzystać z boiska wojskowego, (jedynego w naszem mieście) za co należy mu się gorące podziękowanie. Także p. Ludertowiczowi, który ofiarował dużo energji i czasu dla dobra sportu tutejszego, należy się wdzięczność tutejszych klubów.[31]
- Jak podaje Tygodnik Sportowy[32] w styczniu tego roku środowisko sportowe, a w szczególności Związek Strzelecki w osobach komendanta związku Mieczysława Banneta oraz Haknberga, zwróciły się do władz miejskich o wydzierżawienie placu pod budowę boiska w Białymstoku. Do tej pory drużyny białostockie korzystały z boiska (placu) przy koszarach 42 Pułku Piechoty przy ul.Tragutta lub placu-boiska BOSO przy Lipowej 52. Władze miejskie zgodziły się i przeznaczyły działkę w Parku Zwierzyńcu, a nad budową zgodził się bezinteresownie czuwać architekt miejski inż.Rybałowicz. Prace nad budową boiska miały rozpocząć się w marcu 1923 roku, a koszt budowy miały ponieść kluby i towarzystwa sportowe. Prace ta nie doszły do skutku, powrócono do inicjatywy budowy stadionu miejskiego dopiero w 1926 roku.
- Jak donosi Dziennik Białostocki w 1922 roku popularność futbolu sprawiła, że piłka nożna stała się "plagą" sportową w Białymstoku. A to za sprawą wszechobecnej młodzieży, która wszędzie gra w futbol nie bacząc na przechodniów[33].
- Otwarcie boiska przy koszarach 42 PP przy ul.Traugutta. Jak podaje Dziennik Białostocki sporym nakładem sił i finansów, dowództwo oraz korpus oficerski 42 Pułku Piechoty, wybudowano profesjonalne boisko z bieżnią lekkoatletyczną na terenie koszar przy ul.Tragutta. Prace trwały około 3 miesięcy, a uroczyste otwarcie nastąpiło dnia 23 września 1923 roku, wstęgę przeciął dowódca Pułku p.Pułk. Kustroń. W tym dniu wojskowi zmierzyli się w meczu z Warszawianką, który to białostoczanie wygrali 4:1.[19][20]
Inne kluby z Białegostoku
edytuj- W roku 1920 powstała drużyna Kresowców, niewiele wiadomo o jej działalności, jedynie to, że rozegrała kilka meczów w 1920 roku, min. z 42PP i Makabi.
- Jak podaje prasa, w listopadzie 1920 roku reaktywowano[34] żydowski klub sportowy Makabi, co prawda Makabi grało już wcześniej, w kwietniu 1920 roku z Kresowcami[35]. Z powodu braku rejestracji[36] w latach 1923–1925 Makabi występowało pod nazwą Amatorzy.
- W kwietniu 1921 roku powstał klub sportowy Strzelec należący do Związku Strzeleckiego, i to on na początku lat 20. był najlepszym klubem z Białegostoku. Strzelec większość swoich meczów rozgrywał przy koszarach na ul.Poniatowskiego.
- Silną konkurencję stanowili tzw. bosacy, czyli drużyna BOSO należąca do straży pożarnej. Co ciekawe to BOSO jako drugie w mieście posiadało swoje boisko, które mieściło się na zapleczu kamienicy BOSO przy ul.Lipowej 52. Niestety jak donosiła prasa boisko to było równie fatalne jak to przy koszarach na Traugutta. 4 maja 1924 roku BOSO otworzyło nowe boisko na ul.Kolejowej 8.
- Oprócz wojskowych z 42 PP pojawiały się co jakiś czas inne drużyny wojskowe np. WKS 10 Pułku Ułanów, czy WKS ZM3 Białystok.
- W 1921 roku powstał klub Naprzód należący do organizacji skautów, która po swojej reformie przerodziła się w organizację harcerzy RP. Klub zatem zmienił nazwę na HKS (Harcerski Klub Sportowy) i brał udział w latach 20 w rozgrywkach ligowych.
- Także w roku 1921 powstało Towarzystwo Gimnastyczne Sokół.
- Gimnazjum Białystok (1921-1923), od 1923 znane jako UKS Białystok (Uczniowski KS). UKS powstał w sierpniu 1923 roku, pierwszy swój mecz rozegrali 1 września 1923r. wygrywając na wyjeździe z Makabi Grodno 4:0.
- Trumpeldor Białystok powstał w 1922 roku drużyna skautów Żydowskich, związek imienia Józefa Trumpeldora w skrócie Betar lub Bejtar.
- 1922 powstał ŻKS Białystok, który jako nieliczna nowo powstała drużyna posiadała swoje boisko treningowe[20].
Przypisy
edytuj- ↑ Dziennik Białostocki nr 126 z dn.2.06.1920
- ↑ Dziennik Białostocki nr138/1921
- ↑ Dziennik Białostocki nr 134/1921
- ↑ Dziennik Białostocki nr 135/1921
- ↑ Tygodnik Sportowy nr 13/1921
- ↑ Tygodnik Sportowy nr 14/1921
- ↑ Tygodnik Sportowy nr 14/1921
- ↑ Tygodnik Sportowy nr 15/1921
- ↑ Na meczu był Naczelnik Państwa J.Piłsudski
- ↑ Ilustrowany Tygodnik Sportowy nr10 z dn.15.09.1921r.
- ↑ Tygodnik Sportowy nr 17/1921
- ↑ Tygodnik Sportowy nr 20/1921
- ↑ Jak podaje Tygodnik Sportowy, cyt. "Z inicjatywy K.S.42 p.p. i K.S. Makabi odbył się w Białymstoku wielki turniej footbalowy, w którym brało udział 6 drużyn, a mianowicie: 42 p.p. I. i II, Makabi I i II, Naprzód i Gimnazjum. Turniej trwał 3 dni 8. 9. i 10. października.
- ↑ a b c Tygodnik Sportowy nr 23/1921
- ↑ a b Tygodnik Sportowy nr 24/1921
- ↑ Mecz się nie odbył, gdyż Strzelec tego dnia grał z WKS Warszawa
- ↑ Dziennik Białostocki nr 123/1922
- ↑ Tygodnik Sportowy nr61 z dn.16.06.1922r.
- ↑ a b c d Dziennik Białostocki nr 239 z dn.27.09.1923
- ↑ a b c Dziennik Białostocki nr 233 z dn.21.09.1923
- ↑ Dziennik Białostocki nr 168/1923
- ↑ Dziennik Białostocki nr 171/1923
- ↑ Dziennik Białostocki nr 183/1923
- ↑ Dziennik Białostocki nr 204 z dn.23.08.1923
- ↑ a b Dziennik Białostocki nr 211 z dn.30.08.1923
- ↑ Dziennik Białostocki nr 217 z dn.5.09.1923
- ↑ a b Dziennik Białostocki nr 228 z dn.16.09.1923
- ↑ Dziennik Białostocki nr 231 z dn.19.09.1923
- ↑ a b Dziennik Białostocki nr 246 z dn.4.10.1923
- ↑ Tyg.Sport.nr 13/1922
- ↑ Tyg.Sport.nr24/1922
- ↑ Tygodnik Sportowy nr 45 z dn.10.03.1923r.
- ↑ Dziennik Białostocki nr160/1922
- ↑ Dziennik Białostocki nr 253/1920
- ↑ Dziennik Białostocki nr 123/1920
- ↑ Tygodnik Sportowy nr 41/1922
Bibliografia
edytuj- Tygodnik Sportowy, organ niezależny dla wychowania fizycznego młodzieży 1921-1923
- Jerzy Górko , Piłkarskie Dzieje Podlasia, Żelechów: sendsport.pl księgarnia kibica, [cop. 2010], ISBN 978-83-61418-03-0, OCLC 823782412 .
- Przegląd Sportowy rok 1924.
- Klubowa historia polskiej piłki nożnej do 1939 roku Tom I, regiony, baraże, frekwencja. Jan Goksiński, ISBN 978-83-935604-3-1
- Stadjon - rok 1924
- Słowo - rok 1924
- Dziennik Białostocki rok 1924
- Koszary przy Ul.Traugutta