Jadwiga Tarło
Jadwiga Tarłówna[1], później Jadwiga Mniszchowa[2] (ur. ok. 1560, zm. po 1629[3]), herbu Topór – starosta szczyrzecki w 1593 roku[4].
| |
 Topór | |
| Rodzina | |
|---|---|
| Data urodzenia |
ok. 1560 |
| Data śmierci |
po 1629 |
| Ojciec | |
| Matka | |
| Mąż | |
| Dzieci |
Mikołaj, |
Córka Mikołaja Tarły, sekretarza królewskiego, i Jadwigi Stadnickiej, żona Jerzego Mniszecha (zm. 1613), krajczego koronnego w 1574, kasztelana radomskiego (1583), wojewody sandomierskiego w (1590), żupnika ruskiego, starosty lwowskiego (1593), samborskiego, sokalskiego, sanockiego, rohatyńskiego.
Życiorys
edytujDobra laszeckie (Laszki Murowane) wraz z Chyrowem i Bąkowicami stanowiły wiano Jadwigi Tarłówny.
Wojciech, Bartłomiej i Maciej Jędrzejowscy w 1602 skarżyli matkę Mniszchowej - Jadwigę ze Stadnickich Tarłową, chorążynę sandomierska, o zwrot wsi Potok, którą ona gwałtem zajęła. Tarłowa utrzymała się jednak w posiadaniu Potoka i przekazała go w spadku swej córce Jadwidze, żonie Jerzego Mniszcha; Potok, Dębowiec, Sambor, Laszki Murowane, Chyrów i Bąkowice, które stanowiły potem jej wiano.
W zamian za rękę swojej córki Maryny, Jadwiga Tarło i Jerzy Mniszech zażądali od Dymitra Samozwańca dla niej Psków i Nowogród, a dla siebie Siewierszczyznę i Smoleńsk. Samozwaniec przyjął warunki i ojciec wyraził zgodę na ślub per procura córki Maryny z przebywającym w Moskwie panem młodym - carem Dymitrem Samozwańcem. Uroczystości ślubne odbyły się w Krakowie 22 września 1605 z błogosławieństwem powinowatego Mniszchówny - kardynała Bernarda Maciejowskiego i w obecności króla Zygmunt III Wazy i jego siostry oraz syna, a także nuncjusza papieskiego.
Dwór jej w Dębowcu odwiedził orszak weselny Maryny. W kwietniu 1606 Jadwiga z mężem i córką, wraz z całym orszakiem, przekroczyła granicę Rzeczypospolitej, udając się do Moskwy.
8 maja 1606 odbyła się uroczysta koronacja jej córki Maryny Mniszchówny na Carową Rosji, w soborze Zaśnięcia Matki Bożej na Kremlu i ponowny ślub z Dymitrem, 12 maja 1606 według obrządku prawosławnego z błogosławieństwem patriarchy moskiewskiego i całej Rusi Hermogena (mimo że pan młody przeszedł na katolicyzm).
Dzieci Jadwigi Tarło-Mniszech:
- Mikołaj Mniszech (1587 -1613) - starosta łukowski
- Maryna Mniszchówna (1588 - 1614) - carowa; żona Dymitra I Samozwańca i Dymitra II Samozwańca
- Urszula Mniszchówna (zm. 1621/1622) - mąż: Konstanty Wiśniowiecki - wojewoda ruski (1564-1641)
- Eufrozyna Mniszchówna z Dębowca - mąż: Hermolaus Jordan
- Stanisław Bonifacy Mniszech (1580 - 1644) - starosta sanocki, lwowski, (1613), samborski, gliniański, poseł, żona (1602/1603): Zofia Mniszech ks. Hołowczyńska
- Stefan Jan Mniszech - starosta sanocki
- Franciszek Bernard Mniszech (1590 - 1661) - kasztelan sądecki, starosta sanocki i szczyrzycki, żona: Barbara Mniszech ze Stadnickich ze Żmigrodu
- Anna Mniszchówna; mąż: Piotr Szyszkowski - kasztelan
Przypisy
edytuj- ↑ Zbigniew Anusik. O książętach Wiśniowieckich i czasach, w których żyli. Suplement do monografii rodu. „Przegląd Nauk Historycznych”. 2, s. 196, 2009.
- ↑ Portrety osobistości polskich: znajdujące się w pokojach i w Galerii Pałacu w Wilanowie. Muzeum Narodowe w Warszawie, 1967, s. 128.
- ↑ Genealogia dynastyczna. [dostęp 2014-07-25].
- ↑ w tym roku uzyskała dożywocie na starostwo szczyrzeckie wspólnie z Jerzym Mniszchem, Krzysztof Chłapowski, Starostowie niegrodowi w Koronie 1565-1795 Materiały źródłowe, Warszawa, Bellerive-sur-Allier 2017, s. 235.
Bibliografia
edytuj- Andrzej Andrusiewicz, Dzieje Dymitriad 1602 - 1614, t. I, II, Warszawa 1990.
- Andrzej Andrusiewicz, Dzieje Wielkiej Smuty, Katowice 1999.
- Henryk Wisner, Król i car. Rzeczpospolita i Moskwa w XVI i XVII w., Warszawa: „Książka i Wiedza”, 1995, ISBN 83-05-12776-1, OCLC 233510068.
- Andrzej Grzegorz Przepiórka, Od Staroduba do Moskwy. Działania wojsk Dymitra II Samozwańca w latach 1607-1608. Zabrze 2007.
- Stanisław Żółkiewski, Początek i progres wojny moskiewskiej, opr. J. Maciszewski, Warszawa 1966.
- Zbigniew Wójcik, Historia powszechna XVI-XVII wieku, Warszawa 1968, s. 310.
- Diariusz drogi spisanej i różnych przypadków pociesznych i żałosnych prowadząc córkę Jerzego Mniszka, Marynę, Dymitrowi Iwanowiczowi w roku 1606; Stanisław Niemojewski; Warszawa; 2006.