Jadwiga Chojnacka
Jadwiga Chojnacka, właściwie Jadwiga Linde (ur. 11 października 1900[1] w Warszawie, zm. 23 grudnia 1992 tamże) – polska aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna, wieloletnia pedagog Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej w Łodzi, reżyser i dyrektor teatru. Budownicza Polski Ludowej.
 Jadwiga Chojnacka (w dolnym rzędzie, pierwsza z prawej) na deskach Teatru Syrena w 1961 | |
| Imię i nazwisko |
Jadwiga Linde |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
11 października 1900 |
| Data i miejsce śmierci |
23 grudnia 1992 |
| Zawód | |
| Odznaczenia | |
       
| |
,_Jadwiga_Chojnacka_(gr%C3%B3b).JPG)
Życiorys
edytujUkończyła Instytut Reduty. Była związana ze scenami Sosnowca (1923), Poznania (1927–1929), Warszawy (1923–1927 i 1929–1930) i Łodzi (1931–1933). Pracując jako asystentka z Leonem Schillerem, Juliuszem Osterwą i Aleksandrem Węgierką uzyskała uprawnienia reżyserskie. W latach 1939–1941 występowała w Polskim Teatrze Dramatycznym we Lwowie.
W latach 1943–1948 była członkiem PPR[2]. Po II wojnie światowej, w latach 1945–1946 pełniła funkcję pełnomocnika rządu ds. kultury na miasto Łódź. Od 1948 roku należała do PZPR, w latach 1952–1956 była członkiem Komitetu Miejskiego PZPR w Łodzi, a w latach 1963–1965 – członkiem Komitetu Miejskiego PZPR w Warszawie[2].
Występowała na scenach Teatru Domu Wojska Polskiego w Łodzi (1946–1949), Teatru Współczesnego w Warszawie (1949–1951), Teatru Powszechnego w Łodzi (1951–1957) oraz Teatru Klasycznego w Warszawie (1957–1969).
W latach 1951–1957 była dyrektorem i kierownikiem artystycznym Teatru Powszechnego w Łodzi. W latach 1947–1990 wykładała w łódzkiej PWSF.
Została pochowana na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera: AII-IX-16)[3].
Filmografia
edytuj- Ostatni etap (1947) – więźniarka na rewirze
- Skarb (1948) – Honorata Malikowa, właścicielka mieszkania przy ul. Równej 64 w Warszawie
- Pierwszy start (1953) – Aniela Spojdzina, ciotka Tomka
- Piątka z ulicy Barskiej (1953) – ciotka Kazka Spokornego
- Godziny nadziei (1955) – siostra Margiel
- Zadzwońcie do mojej żony (1958) – Stępowska, matka Zbigniewa
- Awantura o Basię (1959) – Walentowa, dozorczyni kamienicy Olszowskiego
- Kamienne niebo (1959) – dozorczyni Safianowa
- Zobaczymy się w niedzielę (1959) – Gawrakowa, matka Bronki
- Dziś w nocy umrze miasto (1961) – ciocia Poldi
- Wyrok (1961) – Aniela Kowalska, sąsiadka Celarskiej
- Zaduszki (1962) – właścicielka hoteliku
- Smarkula (1963) – gospodyni Wężyka, wuja Krysi
- Agnieszka 46 (1964) – znachorka Pobłocka
- Drewniany różaniec (1964) – siostra Zenona
- Panienka z okienka (1964) – Mina, służąca Johannesa Szulca
- Niewiarygodne przygody Marka Piegusa (serial telewizyjny) (1966) – ciotka Dora (odc. 1. Przygoda pierwsza, czyli niesamowite i niewiarygodne okoliczności, które sprawiły, że nie odrobiłem lekcji)
- Upiór (1967) – brygadierowa Sugobrina
- Czerwone i złote (1967) – Barbara Kaczmarkowa
- Tylko umarły odpowie (1969) – Marianna Wiatryk, sąsiadka Dąbka
- Podróż za jeden uśmiech (serial telewizyjny) (1971) – gospodyni podwożąca chłopaków do Kazimierza (odc. 2)
- Kłopotliwy gość (1971) – kobieta odwiedzająca „to”
- Chłopi (serial telewizyjny) (1972) – Marcjanna Pacześ, Dominikowa, matka Jagny
- Dziewczyny do wzięcia (1972) – bileterka w teatrze
- Kopernik (1972) – matka złodzieja Kacpra
- Kopernik (1972) – matka złodzieja Kacpra (odc. 3)
- Chłopi (1973) – Marcjanna Pacześ, Dominikowa, matka Jagny
- Janosik (serial telewizyjny) (1973) – służąca, opiekująca się dziewczętami na zamku (odc. 5. Tańcowali zbójnicy)
- Stawiam na Tolka Banana (serial telewizyjny) (1973) – gosposia Klara, aktorka w „filmie” (odc. 2. Karioka)
- Nie ma róży bez ognia (1974) – przekupka z jajkami, pasażerka autobusu
- Moja wojna, moja miłość (1975) – gosposia w domu Marka
- Dzieje grzechu (1975) – służąca Leośka
- Kazimierz Wielki (1975) – służąca Cudki
- Pan Samochodzik i praskie tajemnice (1988) – gosposia doktora
Odznaczenia i nagrody
edytuj- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1955)
- Order Budowniczych Polski Ludowej (1984)
- Order Sztandaru Pracy I klasy (1960)
- Order Sztandaru Pracy II klasy (1949)[4]
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (1955)[5]
- Medal Komisji Edukacji Narodowej (1983)
- Medal im. Ludwika Waryńskiego (1985)
- Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego (1967)
- Zasłużony dla Kultury Narodowej (1986)
- Nagroda Państwowa za role teatralne (1947)
- Tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego (1964)
- Nagroda Ministra Kultury i Sztuki (1976);
- „Specjalne Złote Grono” na XII Lubuskim Lecie Filmowym w Łagowie w 25. rocznicę realizacji w Łagowie filmu Godziny nadziei w reż. Jana Rybkowskiego (1980)
Przypisy
edytuj- ↑ Podawane są także daty 11 października 1905 oraz 11 listopada 1905. Patrz uwagę do daty urodzin: Jadwiga Chojnacka, Filmpolski.pl.
- ↑ a b Kto jest kim w Polsce 1984. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984, s. 119. ISBN 83-223-2073-6.
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
- ↑ M.P. z 1950 r. nr 6, poz. 58.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 103, poz. 1410.
Linki zewnętrzne
edytuj- Jadwiga Chojnacka w bazie IMDb (ang.)
- Jadwiga Chojnacka w bazie Filmweb
- Jadwiga Chojnacka w bazie filmpolski.pl
- Jadwiga Chojnacka-Dębicka, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-04-09].
- Jadwiga Chojnacka na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”