Język tonsea

język austronezyjski

Język tonseajęzyk austronezyjski używany w prowincji Celebes Północny w Indonezji, na północ od języka tondano[1]. Należy do grupy języków filipińskich[2][3]. Najbardziej wysunięty na północ spośród języków minahaskich[4].

Tonsea
Obszar

Celebes Północny (Indonezja)

Liczba mówiących

90 tys. (1989)

Pismo/alfabet

łacińskie

Klasyfikacja genetyczna
Status oficjalny
Ethnologue 6b zagrożony
Kody języka
ISO 639-3 txs
IETF txs
Glottolog tons1240
Ethnologue txs
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Według danych z 1989 roku posługuje się nim 90 tys. osób[2]. Dzieli się na dwa główne dialekty: kelawat (zachodni) i minawerot (z niewielkimi różnicami lokalnymi)[4].

Jest wypierany przez malajski miasta Manado[4][5]. Wyraźnie zagrożony wymarciem. Według doniesień z lat 90. XX w. i pocz. XXI w. jego użycie ogranicza się do starszego pokolenia (i nie wykracza poza kontakty nieformalne i tradycyjne uroczystości). Dodatkowo w obrębie terytorium Tonsea (w rejonie nadbrzeżnym) są obecne duże skupiska ludu Sangir[4].

Pomimo obserwowanego procesu przesunięcia językowego społeczność deklaruje pozytywny stosunek do swojej tożsamości[4].

Powstały pewne prace poświęcone aspektom jego gramatyki (składni i morfologii)[6][7][8]. Istnieją także słowniki (Tonsea-Nederlandsch woordenboek met Tonsea register oraz dwutomowy Kamus bahasa Indonesia – bahasa Tonsea)[9][10]. Jest zapisywany alfabetem łacińskim[2].

Przypisy

edytuj
  1. Darrell Tryon: Australasia and the Pacific. W: Ronald E. Asher, Christopher J. Moseley (red.): Atlas of the World’s Languages. Wyd. 2. Abingdon–New York: Routledge, 2007, s. 95–126, 128–155 (mapy), patrz s. 149. DOI: 10.4324/9781315829845. ISBN 978-0-7007-1197-0, ISBN 978-1-315-82984-5. ISBN 978-0-415-31074-1. OCLC 163566751. (ang.).
  2. a b c M. Paul Lewis, Gary F. Simons, Charles D. Fennig (red.), Tonsea, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 18, Dallas: SIL International, 2015 [zarchiwizowane z adresu 2015-09-25] (ang.).
  3. Wil Lundström-Burghoorn: Minahasa Civilization: A Tradition of Change. Göteborg: Acta Universitatis Gothoburgensis, 1981, s. 19, seria: Gothenburg studies in social anthropology 2. ISBN 91-7346-095-8. OCLC 8165475. [dostęp 2022-12-29]. (ang.).
  4. a b c d e David Mead: Tonsea. Sulawesi Language Alliance. [dostęp 2023-01-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-01-25)]. (ang.).
  5. Gufran A. Ibrahim: Membunuh Bahasa Sendiri. Kompas.id, 2022-02-22. [dostęp 2022-12-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-12-29)]. (indonez.).
  6. J. G. Ramajan-Pakasi: Tonsea morphology. Fakultas Keguruan Sastra dan Seni, Institut Keguruan dan Ilmu Pendidikan Malang, 1964. OCLC 28481918. (ang.).
  7. O. I. Roemokoij: Tonsea syntax. Fakultas Keguruan Sastra dan Seni, Institut Keguruan dan Ilmu Pendidikan Malang, 1964. OCLC 65716311. (ang.).
  8. N. M. Sangian-T, N. Mawuntu, J. Senderwana-R, R. O. Waani-R., Leila Kalangi: Struktur bahasa Tonsea: morfologi. Manado: Proyek Peningkatan Pengembangan Peguruan Tinggi Universitas Sam Ratulangi, 1985–1986. [dostęp 2022-12-29]. (indonez.).
  9. J. ten Hove: Tonsea-Nederlandsch woordenboek met Tonsea register. [dostęp 2022-12-29]. (niderl.).
  10. Aneke Sumarauw P., F. L. Cambey U, Cornelis Tintingo, Baby Hakim, Wantania: Kamus bahasa Indonesia – bahasa Tonsea. Jakarta: Pusat Pembinaan dan Pengembangan Bahasa, Departemen Pendidikan dan Kebudayaan, 1996. ISBN 979-459-599-3, ISBN 979-459-648-5. OCLC 605983497. (indonez.).