Język sumbawa
Język sumbawa (basa Semawa)[2][3] – język należący do grupy malajsko-polinezyjskiej, używany w zachodniej części indonezyjskiej wyspy Sumbawa oraz na wschodzie wyspy Lombok[4]. Według danych z 1989 roku posługuje się nim 300 tys. osób[1].
| Obszar | |||
|---|---|---|---|
| Liczba mówiących |
300 tys. (1989)[1] | ||
| Pismo/alfabet | |||
| Klasyfikacja genetyczna | |||
| |||
| Status oficjalny | |||
| Ethnologue | 6a żywy↗ | ||
| Kody języka | |||
| ISO 639-3 | smw | ||
| IETF | smw | ||
| Glottolog | sumb1241 | ||
| Ethnologue | smw | ||
| BPS | 0190 6 | ||
| Występowanie | |||
 Użycie sumbawa na wyspach Sumbawa i Lombok (jako język mniejszości): Sumbawa stanowi rodzimy język większości populacji Językiem sumbawa posługuje się większość populacji, w tym ludność z innych grup językowych Sumbawa stanowi język mniejszości | |||
| W Wikipedii | |||
| |||
| Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. | |||
Jest blisko spokrewniony z językami balijskim i sasak, z którymi tworzy grupę języków balijsko-sasacko-sumbawańskich[5]. Występuje silnie zróżnicowanie wewnętrzne; da się wyróżnić cztery dialekty – sumbawa besar, taliwan, jereweh, tongo[6]. Między dialektami zaobserwowano ograniczony poziom wzajemnej zrozumiałości[2][6]. Dialekt sumbawa besar pełni funkcję lingua franca[7].
Na obszarach miejskich został w dużej mierze wyparty przez język indonezyjski. Na terenach wiejskich pozostaje preferowanym środkiem komunikacji i jest przyswajany przez inne grupy etniczne[8]. Jest wykorzystywany w kontaktach domowych i w obrębie lokalnej społeczności[9].
Istnieją pewne prace poświęcone temu językowi: Morfologi dan sintaksis Bahasa Sumbawa (1986)[10], Sunbawa-go no Bunpō (2006)[11].
Zasadniczo służy jedynie jako język mówiony. Brak wypracowanej ortografii[12]. Historycznie był zapisywany wariantem pisma bugijsko-makasarskiego[13].
Przypisy
edytuj- ↑ a b David M. Eberhard, Gary F. Simons, Charles D. Fennig (red.), Sumbawa, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [dostęp 2017-08-19] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-11] (ang.).
- ↑ a b Koentjaraningrat, Villages in Indonesia, Jakarta: Equinox Publishing, 2007, s. 33, ISBN 978-979-3780-51-1, OCLC 234233968 [dostęp 2022-09-19] (ang.).
- ↑ Shiohara 2010 ↓, przyp. 19, s. 185.
- ↑ Alfred F. Majewicz, Języki świata i ich klasyfikowanie, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1989, s. 85, ISBN 83-01-08163-5, OCLC 749247655 (pol.).
- ↑ Alexander Adelaar, Malayo-Sumbawan, „Oceanic Linguistics”, 44 (2), 2005, s. 357–388, DOI: 10.1353/ol.2005.0027, ISSN 0029-8115, OCLC 9982904434, JSTOR: 3623345 (ang.).
- ↑ a b Shiohara 2010 ↓, s. 185.
- ↑ Sumarsono i in. 1986 ↓, s. 4.
- ↑ Shiohara 2010 ↓, s. 187.
- ↑ Shiohara 2010 ↓, s. 188.
- ↑ Sumarsono i in. 1986 ↓.
- ↑ Asako Shiohara, Sunbawa-go no Bunpō, University of Tokyo, 2006 [dostęp 2022-09-19] (jap.).
- ↑ Shiohara 2010 ↓, s. 189.
- ↑ Adelaar 2005 ↓, s. 4.
Bibliografia
edytuj- K. Alexander Adelaar: The Austronesian languages of Asia and Madagascar: a historical perspective. W: K. Alexander Adelaar, Nikolaus P. Himmelmann (red.): The Austronesian languages of Asia and Madagascar. Abingdon–New York: Routledge, 2005, s. 1–42. DOI: 10.4324/9780203821121. ISBN 978-0-203-82112-1. ISBN 0-7007-1286-0. OCLC 53814161. (ang.).
- Asako Shiohara: Penutur Bahasa Minoritas di Indonesia Bagian Timur: Mempertanyakan Keuniversalan Konsep Multibahasa. W: Mikihiro Moriyama, Manneke Budiman (red.): Geliat Bahasa Selaras Zaman: perubahan bahasa-bahasa di Indonesia pasca Orde Baru. Jakarta: Kepustakaan Populer Gramedia, 2010, s. 168–206. ISBN 978-979-9102-21-8. OCLC 531743749. (indonez.).
- Sumarsono, Made Nadera, Sumaryono Basuki, Nyoman Merdhana, Nengah Mertha: Morfologi dan sintaksis bahasa Sumbawa. Jakarta: Pusat Pembinaan dan Pengembangan Bahasa, Departemen Pendidikan dan Kebudayaan, 1986. OCLC 953649468. [dostęp 2023-09-14]. (indonez.).