Język saparua
Język saparua – język austronezyjski używany w prowincji Moluki w Indonezji, na wyspach Saparua i Seram. W 1989 roku miał nieco ponad 10 tys. użytkowników[1][2].
| Obszar | |||
|---|---|---|---|
| Liczba mówiących |
10 tys. (1989) | ||
| Klasyfikacja genetyczna | |||
| |||
| Status oficjalny | |||
| UNESCO | 3 zdecydowanie zagrożony↗ | ||
| Ethnologue | 8a umierający↗ | ||
| Kody języka | |||
| ISO 639-3 | spr | ||
| IETF | spr | ||
| Glottolog | sapa1251 | ||
| Ethnologue | spr | ||
| BPS | 0770 0 | ||
| W Wikipedii | |||
| |||
| Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. | |||
W latach 80. XX w. pozostawał jeszcze w użyciu. Odnotowano, że obszar jego użytkowania koncentruje się na muzułmańskich wsiach: Iha, Kulur i Siri-Sori Islam[3][4]. Na wyspie Seram jest używany w miejscowościach: Iha, Kulur, Latu, Hualoy i Tumalehu[5]. Mieszkańcy pozostałych (chrześcijańskich) wsi na wyspie Saparua posługują się malajskim ambońskim[4]. We wsiach Haria i Paperu również zanikł[5].
Wyróżnia się dialekt iha-kulur (iha)[6], a także dialekt latu[7], który daje się też klasyfikować jako odrębny język[8]. Ethnologue podaje, że występują cztery dialekty: kulur, iha-saparua, iha-seram, siri-sori; z zaznaczeniem, że każda wieś ma swoją własną odmianę języka[1]. Ethnologue i Glottolog wyróżniają oddzielny język latu[9][10].
Nowsze dane sugerują, że znajduje się na skraju wymarcia[1]. Zapewne ma dużo mniej użytkowników, ale zaktualizowane szacunki nie są dostępne. Jest wypierany przez lokalny malajski[2].
Nie wykształcił piśmiennictwa[1].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d David M. Eberhard, Gary F. Simons, Charles D. Fennig (red.), Saparua, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [dostęp 2021-08-19] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-06] (ang.).
- ↑ a b Wurm 2007 ↓, s. 535–536.
- ↑ Mark Taber (red.): Atlas bahasa tanah Maluku. Ambon: Pusat Pengkajian dan Pengembangan Maluku, Universitas Pattimura, 1996, s. 41. ISBN 978-979-8132-90-2. OCLC 40713056. (indonez.).
- ↑ a b Kotynski 1989 ↓, s. 8.
- ↑ a b Loski i Loski 1989 ↓, s. 40.
- ↑ Barbara F. Grimes, Joseph E. Grimes, Malcolm D. Ross, Charles E. Grimes, Darrell T. Tryon: Listing of Austronesian languages. W: Darrell T. Tryon (red.): Comparative Austronesian Dictionary: An Introduction to Austronesian Studies. Berlin–New York: Walter de Gruyter, 1995, s. 242, seria: Trends in Linguistics. Documentation 10. DOI: 10.1515/9783110884012.1.201. ISBN 978-3-11-088401-2. OCLC 868970232. (ang.).
- ↑ Collins 1982 ↓, s. 188.
- ↑ Kotynski 1989 ↓, s. 9.
- ↑ David M. Eberhard, Gary F. Simons, Charles D. Fennig (red.), Latu, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [dostęp 2022-09-01] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-06] (ang.).
- ↑ Harald Hammarström, Robert Forkel, Martin Haspelmath, Sebastian Bank: Saparua-Latu. Glottolog 4.6. [dostęp 2022-09-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-09-01)]. (ang.).
Bibliografia
edytuj- James T. Collins: Prothesis in the languages of Central Maluku: an argument from Proto-Austronesian grammar. W: Amran Halim, Lois Carrington, S.A. Wurm (red.): Papers from the Third International Conference on Austronesian Linguistics. T. 2: Tracking the Travellers. Canberra: Department of Linguistics, Research School of Pacific Studies, Australian National University, 1982, s. 187–200, seria: Pacific Linguistics C-75. DOI: 10.15144/PL-C75.187. ISBN 978-0-85883-285-5. OCLC 10276675. (ang.).
- Edward A. Kotynski: A Lexicostatistic Survey of the Lease Islands. W: Wyn D. Laidig (red.): Workpapers in Indonesian Languages and Cultures. T. 6: Maluku. Summer Institute of Linguistics, 1989, s. 1–14. [dostęp 2023-05-21]. (ang.).
- Russel A. Loski, Gail M. Loski: Lexicostatistic survey of the languages indigenous to West Seram. W: Wyn D. Laidig (red.): Workpapers in Indonesian Languages and Cultures. T. 6: Maluku. Summer Institute of Linguistics, 1989, s. 103–141. [dostęp 2023-05-21]. (ang.).
- Stephen A. Wurm: Australasia and the Pacific. W: Christopher Moseley (red.): Encyclopedia of the World’s Endangered Languages. Abingdon–New York: Routledge, 2007, s. 425–577. DOI: 10.4324/9780203645659. ISBN 978-0-203-64565-9. OCLC 47983733. (ang.).