Jęczmień (choroba)

Jęczmień, jęczmyk (łac. hordeolum) – torbielowata infekcja powieki, ropień powodowany przez zakażenie gronkowcowe, usytuowany na brzegu powieki, gruczołów przyrzęsowych i tarczkowych. Niedoleczony, powracający jęczmień może przerodzić się w gradówkę – wywołaną przez blokadę gruczołów łojowych.

Jęczmień
hordeolum
Ilustracja
Jęczmień po około 5 dniach
Klasyfikacje
ICD-10

H00

Wyróżnia się dwa rodzaje jęczmienia:

  • jęczmień zewnętrzny (łac. hordeolum externum) – gronkowcowe zapalenie łojowych gruczołów Zeissa lub potowych gruczołów Molla. Najczęściej występuje u dzieci i młodych dorosłych[1];
  • jęczmień wewnętrzny (łac. hordeolum internum) – zapalenie łojowych gruczołów tarczkowych (Meiboma, których produkt tworzy zewnętrzną, lipidową warstwę filmu łzowego).

Objawy

edytuj

Ropień usytuowany jest w okolicy oka – na górnej lub dolnej powiece. Występują: zaczerwienienie, swędzenie, łzawienie, bolesność i stan zapalny powiek, może wystąpić zaczerwienienie spojówki. Obrzęk powiek może ograniczyć pole widzenia.

Przyczyny

edytuj

W 90–95% przypadków jęczmień wywoływany jest zakażeniem gronkowcami; niekiedy innymi drobnoustrojami chorobotwórczymi[2].

Leczenie

edytuj

Jęczmień może pęknąć samoistnie, uwalniając ropę, lub zaschnąć w ciągu tygodnia – nie należy próbować go rozcinać samodzielnie.

Leczenie ogranicza się do nagrzewania lub stosowania ciepłych suchych kompresów lub maści okulistycznych na powieki (np. z neomycyną) i/lub kropli z antybiotykiem do przemywania oczu w przypadku jęczmienia wewnętrznego, które powodują przyspieszenie jego dojrzewania i wspomagają oczyszczenie oka. Gdy typowe leczenie zawodzi, konieczna może być interwencja chirurgiczna.

Przypisy

edytuj
  1. B. Bowling, Okulistyka kliniczna Kanski, 2017.
  2. Arkadiusz Pogrzebielski: Guzki zapalne powiek – jęczmień i gradówka. Medycyna Praktyczna dla pacjentów, 2013-06-14. [dostęp 2015-09-28].

Bibliografia

edytuj