Józefa Szebeko
Józefa Szebeko, Józefina Szebekówna (ur. 2 listopada 1859 w Bokowoje, zm. 4 lub 5 sierpnia 1945 w Głogowcu) – polska działaczka społeczna, publicystka i tłumaczka, senator Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1922–1927.
| |
| Data i miejsce urodzenia |
2 listopada 1859 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
działaczka społeczna, publicystka i tłumaczka, senator Rzeczypospolitej Polskiej |
| Narodowość |
polska |
| Stanowisko |
przewodnicząca zarządu Narodowej Organizacji Kobiet |
| Partia | |
| Krewni i powinowaci |
Ignacy Szebeko (brat) |
Życiorys
edytujUrodziła się 2 listopada 1859 w miejscowości Bokowoje w guberni chersońskiej[1] jako córka Adalberta Edwarda Szebeko (ur. ok.1815), generała artylerii w armii rosyjskiej, i Leontyny Marii z domu Tripplin (ur. 1839), córki Ludwika Tripplina i bratanicy Teodora Tripplina[2]. Jej bratem-bliźniakiem był Ignacy Szebeko. Edukację odebrała w domu rodzinnym[1].
Od 1908 kierowała szkołą powszechną dla ok. 200 dzieci, założoną przez Karola Rosego przy ul. Hożej w Warszawie[3].
Była członkinią zarządu warszawskiego Towarzystwa Kolonii Letnich[1]. W 1915 po ewakuacji do guberni mohylewskiej została wiceprzewodniczącą Komitetu Niesienia Pomocy Ofiarom Działań Wojennych[1] oraz kuratorką ochronki dla dzieci polskich uchodźców[3].
W 1919 była zatrudniona jako urzędniczka w Ministerstwie Spraw Zagranicznych odrodzonej Polski[1].
Od 1920 do 1922 roku pracowała w redakcji dziennika „Rzeczpospolita”[1].
W 1918 wspólnie m.in. z Gabrielą Balicką i Zofią Sokolnicką założyła Narodową Organizację Kobiet, w której pełniła funkcję przewodniczącej zarządu do 1921[1]. W wyborach w 1922 uzyskała mandat senatora; weszła do klubu parlamentarnego Związku Ludowo-Narodowego i została sekretarzem senackiej komisji oświaty i kultury[1]. Również w 1922 założyła Radę Narodową Polek i została jej przewodniczącą[1]. Była członkinią Międzynarodowej Rady Kobiet i uczestniczyła w zagranicznych kongresach[3], m.in. w XVII Międzynarodowym Kongresie Przeciwalkoholowym w Kopenhadze w 1923, a także w międzynarodowych zjazdach ruchu kobiecego w Waszyngtonie i Genewie[1]. W wyborach w 1928 nie kandydowała. W latach 1928–1932 działała w Radzie Naczelnej i w Komitecie Politycznym Stronnictwa Narodowego; do 1939 brała udział w działalności Narodowej Organizacji Kobiet.
Pozostała niezamężna[1]. Zmarła 4[1] lub 5 sierpnia 1945[3] w dawnym majątku swojego brata w Głogowcu w powiecie kutnowskim.
Publikacje
edytujPod pseudonimem J. S. przetłumaczyła następujące książki[1]:
- powieść X. Montépin Dziecię nieszczęścia, z języka francuskiego, w 1887,
- książkę J. Brandesa O poezji polskiej w XIX stuleciu. Trzy odczyty, z języka duńskiego, w 1887,
- komedię E. Brandesa (właściwie C. E. Cohen) Odwiedziny, w 1887,
- nowelę J. P. Jacobsena Pani Föus (wydaną w zbiorze Nowele trzy) w latach 1888–1889.
Napisała także jedną powieść Życie syzyfowe, wydaną w Warszawie w 1892[1].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j k l m n Przemysław M. Żukowski, Szebeko Józefa, [w:] Andrzej Romanowski (red.), Polski Słownik Biograficzny, t. 47, Warszawa ; Kraków: IH PAN: Wyd. Towarzystwa Naukowego Societas Vistulana, 2011, s. 578–579, ISBN 978-83-88909-86-3.
- ↑ Program indeksacji aktów stanu cywilnego i metryk kościelnych [online], metryki.genealodzy.pl [dostęp 2020-04-03].
- ↑ a b c d Józefa Szebeko » Witryna edukacyjna Kancelarii Senatu [online], senat.edu.pl [dostęp 2018-11-22] (pol.).
Linki zewnętrzne
edytujZdjęcia w Narodowym Archiwum Cyfrowym: