Józef Sas-Hoszowski

oficer dyplomowany Wojska Polskiego

Józef Sas-Hoszowski[a] (ur. 10 lutego 1889 w Dolinie k. Stanisławowa, zm. 30 maja 1955) – pułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego.

Józef Sas-Hoszowski
Ilustracja
Józef Hoszowski jako porucznik Legionów Polskich
pułkownik dyplomowany piechoty pułkownik dyplomowany piechoty
Data i miejsce urodzenia

10 lutego 1889
Dolina

Data śmierci

30 maja 1955

Przebieg służby
Lata służby

1914–1939

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

3 Pułk Piechoty,
2 Pułk Piechoty,
4 Pułk Piechoty,
4 Pułk Piechoty Legionów,
Sztab Generalny,
8 Pułk Piechoty Legionów,
Armia Rr III „Toruń”,
37 Łęczycki Pułk Piechoty,
Morska Brygada Obrony Narodowej,
Warszawska Brygada Obrony Narodowej,
Przedmoście „Zegrze”

Stanowiska

dowódca batalionu,
I oficer sztabu inspektora armii,
dowódca pułku,
dowódca brygady ON

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
II wojna światowa (kampania wrześniowa: obrona Modlina)

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Złoty Krzyż Zasługi (II RP)
Odznaka Pamiątkowa Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych

Życiorys

edytuj

Urodził się 10 lutego 1889[1] w Dolinie k. Stanisławowa, w rodzinie Jana Kantego i Karoliny z Mielników[2]. Ukończył seminarium nauczycielskie w Brzeżanach, gdzie złożył egzamin dojrzałości. Od 1909 należał do Związku Walki Czynnej, zaś od 1911 do 1914 działał w XXIV Drużynie Strzeleckiej w Stanisławowie i Samborze, pełniąc funkcję komendanta[3]. Przed 1914 był nauczycielem ludowym[1].

Po wybuchu I wojny światowej został żołnierzem Legionów Polskich[1]. Służył w II batalionie 3 pułku piechoty w składzie II Brygady. W bitwie pod Mołotkowem 29 października 1914 został wzięty do niewoli i był internowany[1]. Służył także w szeregach 2 pułku piechoty II Brygady do 15 kwietnia 1915 oraz 4 pułku piechoty w składzie III Brygady do września 1917[1]. Odniósł rany w walkach pod Kirlibabą w 1915[3].

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, jako były oficer legionów został przyjęty do Wojska Polskiego i zatwierdzony do stopnia kapitana[4]. Został awansowany na stopień majora piechoty ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[5][6]. Na początku 1920 został szefem Sekcji Jeńców w Oddziale IV Etapowym Naczelnego Dowództwa. W 1923 był oficerem 4 pułku piechoty Legionów z Kielc, przydzielonym do Sztabu Generalnego[7]. W 1924 był dowódcą batalionu w 8 pułku piechoty Legionów w Lublinie, przydzielonym do Sztabu Generalnego[8]. Ukończył IV Kurs Doszkolenia (od 3 listopada 1924 do 15 października 1925) w Wyższej Szkole Wojennej, uzyskując tytuł oficera dyplomowanego. Został awansowany na stopień podpułkownika piechoty ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1927[9][10]. Pozostając żołnierzem 8 pułku piechoty Legionów w 1928 był pierwszym oficerem sztabu inspektora Armii Nr III Toruń, gen. dyw. Leonarda Skierskiego[11]. Od 16 stycznia 1931 do 2 września 1937 pełnił stanowisko dowódcy 37 pułku piechoty Ziemi Łęczyckiej w Kutnie[12]. 26 stycznia 1935 został awansowany na stopień pułkownika piechoty ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1935[13]. Następnie przeszedł do służby w Obronie Narodowej, od września 1937 do lipca 1939 pełnił stanowisko dowódcy Morskiej Brygady Obrony Narodowej w Gdyni.

Po wybuchu II wojny światowej w okresie kampanii wrześniowej był dowódcą Warszawskiej Brygady Obrony Narodowej, a następnie wydzielonego z tej jednostki przedmościa „Zegrze”, którego zadaniem była obrona mostu na Narwi w trakcie obrony Modlina (załogę tej jednostki stanowił batalion ON „Warszawski II”). Po kapitulacji Warszawy trafił do niewoli niemieckiej. Przebywał głównie w Oflagu VI B Dössel. 1 kwietnia 1945 r. został uwolniony z niewoli.

Zmarł 30 maja 1955 i został pochowany na cmentarzu Witomińskim w Gdyni (sektor 61-72-8)[14].

Ordery i odznaczenia

edytuj
  1. W ewidencji wojskowej lat 20. i 30. był określany jako Józef Hoszowski I, dla odróżnienia od innego oficera służby czynnej, Józefa Hoszowskiego II (ur. 1897), kapitana, audytora. 26 stycznia 1934 ogłoszono sprostowanie tożsamości z „Józef I Hoszowski” na „Józef Sas-Hoszowski”. Zarządzenia Ministra Spraw Wojskowych. Zmiany (sprostowania) nazwisk, imion i dat urodzenia. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 2, s. 23, 26 stycznia 1934. 

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e Wykaz Legionistów Polskich 1914–1918. Józef Hoszowski (1). Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2018-03-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-28)].
  2. Bohaterowie 1939 [online], bohaterowie1939.pl [dostęp 2021-06-01].
  3. a b c Wykaz Legionistów Polskich 1914–1918. Józef Hoszowski (2). Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2018-03-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-28)].
  4. Wykaz oficerów, którzy nadesłali swe karty kwalifikacyjne, do Wydziału prac przygotowawczych, dla Komisji Weryfikacyjnej przy Departamencie Personalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922, s. 38.
  5. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 401.
  6. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 345.
  7. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 134.
  8. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 140.
  9. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 166.
  10. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 20.
  11. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 117.
  12. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 567.
  13. Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. Nadanie stopni. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 1, s. 1, 26 stycznia 1935. 
  14. Józef Sas-Hoszowski. gdynia.grobonet.com. [dostęp 2021-02-23].
  15. M.P. z 1931 r. nr 251, poz. 335 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  16. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 631 „za zasługi na polu pracy niepodległościowej i organizacji wojska”.
  17. M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 411 „za zasługi w służbie wojskowej”.
  18. Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. Nadanie Krzyża Zasługi. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 2, s. 35, 11 listopada 1937. 

Bibliografia

edytuj