Józef Kozłowski (1892–1940)
Józef Kozłowski[a] (ur. 18 kwietnia 1892 w Żytomierzu, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – kapitan piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej.
| |
 kapitan piechoty
| |
| Data i miejsce urodzenia |
18 kwietnia 1892 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
wiosna 1940 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
dowódca kompanii |
| Główne wojny i bitwy | |
| Późniejsza praca |
prezes Kółka Rolniczego |
| Odznaczenia | |
    
| |
Życiorys
edytujUrodził się 18 kwietnia 1892 w Żytomierzu, w rodzinie Stanisława i Jadwigi z Puciłowskich[1]. Ukończył gimnazjum w Żytomierzu i kursy rolnicze w Kijowie. Od 1914 służył w armii rosyjskiej. W 1917 zgłosił się do I Korpusu Polskiego w Rosji, przydzielony do 12 pułku strzelców polskich. Był członkiem POW w Żytomierzu.
Po odzyskaniu niepodległości i powrocie do kraju w 1919 został przyjęty do Wojska Polskiego i przydzielony do 21 pułku piechoty, w szeregach którego walczył w wojnie polsko-bolszewickiej, ranny pod Duniłowiczami[1].
W 1922 został przeniesiony do rezerwy i zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 w korpusie oficerów rezerwowych piechoty. W 1934 pozostawał na ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Równe i posiadał przydział mobilizacyjny do 45 pułku piechoty[2]. Na kapitana rezerwy został awansowany ze starszeństwem z 19 marca 1939 i 37. lokatą w korpusie oficerów piechoty[3].
Po przejściu do rezerwy mieszkał we wsi Kurhany, pow. ostrogski, jako osadnik wojskowy. Był komendantem rejonowym Związku Rezerwistów w Zdołbunowie i prezesem Kółka Rolniczego[4].
W czasie kampanii wrześniowej we wrześniu 1939 został zmobilizowany na terenie Okręgu Korpusu Nr II. Po agresji ZSRR na Polskę w nieznanych okolicznościach wzięty do niewoli sowieckiej i przewieziony do obozu w Starobielsku[1]. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany potajemnie w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach[1], gdzie od 17 czerwca 2000 mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[5]. Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD, pod poz. 1518[1].
5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień majora[6][7][8]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[9][10][11].
Ordery i odznaczenia
edytujZobacz też
edytujUwagi
edytuj- ↑ W ewidencji Wojska Polskiego figurował jako „Józef III Kozłowski” w celu odróżnienia od innych oficerów noszących to samo imię i nazwisko.
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 256.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 17, 497.
- ↑ Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 680.
- ↑ Banaszek, Roman i Sawicki 2000 ↓, s. 151.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 42 [dostęp 2024-10-25] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
- ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
- ↑ Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
- ↑ Dekret Wodza Naczelnego L. 3447 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 43, s. 1724)
Bibliografia
edytuj- Rocznik Oficerski 1923 - Ministerstwo Spraw Wojskowych, Biuro Personalne, Warszawa 1923, s. 186, 503.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
- Kazimierz Banaszek, Krystyna Wanda Roman, Zdzisław Sawicki: Kawalerowie Orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich. Kapituła Orderu Wojennego Virtuti Militari, 2000. ISBN 83-87893-79-X.
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.