Izoprenalina

Izoprenalina
Nazewnictwo
	Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
	4-{1-hydroksy-2-[(1-metyloetylo)-amino]-etylo}-1,2-benzenodiol
	Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C11H17NO3
Masa molowa	211,25 g/mol
	Identyfikacja
Numer CAS	7683-59-2
PubChem	3779
DrugBank	DB01064
SMILES
	CC(C)NCC(C1=CC(=C(C=C1)O)O)O
InChI
	InChI=1S/C11H17NO3/c1-7(2)12-6-11(15)8-3-4-9(13)10(14)5-8/h3-5,7,11-15H,6H2,1-2H3
	InChIKey
	JWZZKOKVBUJMES-UHFFFAOYSA-N
Właściwości
logP	1,4
Niebezpieczeństwa
	Globalnie zharmonizowany system; klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
	Wiarygodne źródła oznakowania tej substancji; według kryteriów GHS są niedostępne.
	NFPA 704
Na podstawie; podanego źródła	1 2 0
	Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą; stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
	Klasyfikacja medyczna
ATC	C01CA02, R03AB02, R03AK02, R03CB01, R03CB51
Uwagi terapeutyczne
Drogi podawania	wziewna
	Multimedia w Wikimedia Commons

Izoprenalina (łac. isoprenalinum) – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny z grupy katecholamin. Lek o działaniu sympatykomimetycznym, działający najsilniej ze wszystkich katecholamin na receptory adrenergiczne.

Mechanizm działania

Izoprenalina jest nieselektywnym β-mimetykiem o powinowactwie do receptorów β1 oraz β2 oraz o braku powinowactwa do recetorów α. Ma najsilniejszy wpływ na receptory Β ze wszystkich katecholamin, działa 2–10 razy silniej w porównaniu do adrenaliny i 100 razy silniej w porównaniu do noradrenaliny. Wpływa rozkurczająco na oskrzela, przyśpiesza akcję serca, zwiększa objętość wyrzutową serca oraz rzut serca, rozszerza naczynia żylne, zmniejsza opór w krążeniu dużym i krążeniu płucnym, powoduje wzrost ciśnienia tętniczego skurczowego i spadek rozkurczowego, hamuje czynność skurczową macicy, działa rozkurczająco na tkankę mięśniową gładką przewodu pokarmowego^[3].

Metabolizm

Izoprenalina jest sprzęgana z kwasem siarkowym przede wszystkim w ścianie jelita i mniejszym stopniu w wątrobie, metabolizowana przez COMT oraz wydalana w postaci niezmienionej z moczem^[3]^[4].

Zastosowanie

skurcz oskrzeli^[3]
bradykardia^[3]
blok przewodnictwa przedsionkowo-komorowego^[3]
torsade de pointes^[3]

W 2015 roku żaden produkt leczniczy zawierający izoprenalinę nie był dopuszczony do obrotu w Polsce^[5].

Działania niepożądane

Izoprenalina może powodować następujące działania niepożądane^[3]:

zależne od dawki
- zaczerwienie twarzy
- potliwość
- drżenie kończyn
- niepokój
- ból głowy
- zawroty głowy
- nudności
- wymioty
- brak łaknienia
- tachykardia
- kołatanie serca
- zespół Morgagniego-Adamsa-Stokesa
- obrzęk płuc
przy przedłużonym stosowaniu
- uszkodzenie szkliwa
- czerwone podbarwienie śliny i plwociny
przy długotrwałym stosowaniu
- powiększenie ślinianek

Przypisy

↑ Isoproterenol, [w:] PubChem [online], United States National Library of Medicine, CID: 3779 (ang.).
↑ Karta charakterystyki substancji niebezpiecznej Isoprenaline Sulfate SC-295199. Santa Cruz Biotechnology. [dostęp 2016-03-09]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Podlewski i Podlewska 2010 ↓, s. 413.
↑ M.E. Conolly, D.S. Davies, C.T. Dollery, C.D. Morgan i inni. Metabolism of isoprenaline in dog and man. „Br J Pharmacol”. 46 (3), s. 458–472, listopad 1972. PMID: 4656607. PMCID: PMC1666503.
↑ Obwieszczenie Prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych z dnia 13 marca 2015 r. w sprawie ogłoszenia Urzędowego Wykazu Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia, 2015-03-16. [dostęp 2016-08-08].

Bibliografia

Jan K. Podlewski, Alicja Chwalibogowska-Podlewska: Leki współczesnej terapii. T. 1. Warszawa: Medical Tribune, 2010. ISBN 978-83-60135-94-5.

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

[PubChem-1] Isoproterenol, [w:] PubChem [online], United States National Library of Medicine, CID: 3779 (ang.).

[SCB-2] Karta charakterystyki substancji niebezpiecznej Isoprenaline Sulfate SC-295199. Santa Cruz Biotechnology. [dostęp 2016-03-09]. (ang.).

[CITEREFPodlewskiPodlewska2010413-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Podlewski i Podlewska 2010 ↓, s. 413.

[Conolly-4] M.E. Conolly, D.S. Davies, C.T. Dollery, C.D. Morgan i inni. Metabolism of isoprenaline in dog and man. „Br J Pharmacol”. 46 (3), s. 458–472, listopad 1972. PMID: 4656607. PMCID: PMC1666503.

[Wykaz_2015-5] Obwieszczenie Prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych z dnia 13 marca 2015 r. w sprawie ogłoszenia Urzędowego Wykazu Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia, 2015-03-16. [dostęp 2016-08-08].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]