Iurie Leancă (ur. 20 października 1963 w miejscowości Cimișlia) – mołdawski polityk i dyplomata, poseł do Parlamentu Republiki Mołdawii, wicepremier, minister spraw zagranicznych, w latach 2013–2015 premier Mołdawii.

Iurie Leancă
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

20 października 1963
Cimișlia

Minister spraw zagranicznych Mołdawii
Okres

od 25 września 2009
do 30 maja 2013

Przynależność polityczna

Partia Liberalno-Demokratyczna

Poprzednik

Andrei Stratan

Następca

Natalia Gherman

Premier Mołdawii
Okres

od 25 kwietnia 2013[1]
do 18 lutego 2015

Przynależność polityczna

Partia Liberalno-Demokratyczna

Poprzednik

Vlad Filat

Następca

Chiril Gaburici

Życiorys

edytuj

Absolwent Moskiewskiego Państwowego Instytutu Stosunków Międzynarodowych (1986). Pracował w resorcie spraw zagranicznych, a w latach 90. jako radca minister w ambasadzie Mołdawii w Stanach Zjednoczonych. W 1998 był specjalnym przedstawicielem do spraw integracji europejskiej[2].

W latach 1998–2001 pełnił funkcję wiceministra spraw zagranicznych w rządach Iona Ciubuca, Iona Sturzy i Dumitru Braghișa (od 1999 był pierwszym wiceministrem)[2]. W 2001 pełnił czasowo obowiązki ministra[3]. Od 2001 do 2005 zajmował stanowisko wiceprezesa firmy ASCOM. W latach 2005–2007 przebywał w Holandii, gdzie pracował w biurze wysokiego komisarza OBWE ds. mniejszości narodowych. Pełnił również funkcję wiceprzewodniczącego mołdawskiego stowarzyszenia polityki zagranicznej Mołdawii[2][4][5].

W styczniu 2009 wstąpił w szeregi Partii Liberalno-Demokratycznej (PLDM)[6]. W wyniku wyborów z kwietnia 2009 dostał się do parlamentu z ramienia PLDM[7]. W wyborach parlamentarnych w lipcu 2009 uzyskał reelekcję[8]. 25 września 2009 objął stanowisko wicepremiera oraz ministra spraw zagranicznych i integracji europejskiej w gabinecie Vlada Filata[4]. Utrzymał to stanowisko również po wyborach parlamentarnych w 2010[2], w których również utrzymał mandat deputowanego[9].

25 kwietnia 2013 został mianowany przez prezydenta Nicolae Timoftiego pełniącym obowiązki premiera. 15 maja prezydent desygnował go na urząd premiera, a 30 maja 2013 jego rząd uzyskał wotum zaufania w parlamencie większością 58 głosów[10]. W wyborach w 2014 ponownie został wybrany na posła[11]. Otrzymał ponownie misję stworzenia rządu, jednak parlament odrzucił jego kandydaturę 12 lutego 2015[12]. 18 lutego 2015 na stanowisku premiera zastąpił go Chiril Gaburici[3].

W 2015 opuścił dotychczasowe ugrupowanie, stając na czele nowej partii pod nazwą Europejska Partia Ludowa Mołdawii[13]. W 2016 kandydował w pierwszych bezpośrednich wyborach prezydenckich. W pierwszej turze głosowania otrzymał 3,1% głosów[14].

W styczniu 2018 powrócił do administracji rządowej, w gabinecie, którym wówczas kierował Pavel Filip, objął stanowisko wicepremiera do spraw integracji europejskiej[15]. Pełnił tę funkcję do czerwca 2019.

Podjął później współpracę z rumuńską partią PRO Rumunia, był m.in. kandydatem tego ugrupowania w wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2019[16].

Życie prywatne

edytuj

Iurie Leancă jest żonaty, ma dwoje dzieci[4].

Przypisy

edytuj
  1. Do 30 maja 2013 jako p.o.
  2. a b c d Iurie Leancă. votum.md. [dostęp 2016-10-31]. (ang.).
  3. a b Leaders of Moldova. zarate.eu. [dostęp 2016-10-31]. (ang.).
  4. a b c Filat Government constituted. azi.md, 25 września 2009. [dostęp 2016-10-31]. (ang.).
  5. „Suntem „sortiţi” să avem nişte relaţii civilizate cu România”. Iurie Leancă. Timpul. interlic.md, 1 grudnia 2008. [dostęp 2016-10-31]. (rum.).
  6. Former Deputy Foreign Minister joins LDPM. azi.md, 28 stycznia 2009. [dostęp 2016-10-31]. (ang.).
  7. List of Members of the Parliament of the Republic of Moldova elected on April 5, 2009. e-democracy.md. [dostęp 2016-10-31]. (ang.).
  8. List of Members of the Parliament of the Republic of Moldova elected on July 29, 2009. e-democracy.md. [dostęp 2016-10-31]. (ang.).
  9. List of Members of the Parliament of the Republic of Moldova elected on November 28, 2010. e-democracy.md. [dostęp 2016-10-31]. (ang.).
  10. Moldovan Parliament approves new, pro-European Government. moldova.org, 30 maja 2013. [dostęp 2016-10-31]. (ang.).
  11. List of Members of the Parliament of the Republic of Moldova elected on November 30, 2014. e-democracy.md. [dostęp 2016-10-31]. (ang.).
  12. Leanca II Government did not get the vote of parliamentary majority. trm.md, 12 lutego 2015. [dostęp 2016-10-31]. (ang.).
  13. Iurie Leanca launches European People’s Party of Moldova. timpul.md, 24 marca 2015. [dostęp 2016-10-31]. (ang.).
  14. Rezultatele alegerilor prezidentiale 2016. protv.md, 30 października 2016. [dostęp 2016-10-31]. (rum.).
  15. Iurie Leancă. gov.md. [dostęp 2019-02-24]. (ang.).
  16. Former Prime Minister Iurie Leanca will run for the European Parliament on the list of the PRO Romania party. moldova.org, 27 marca 2019. [dostęp 2021-04-28]. (ang.).