Irena Turnau

polska historyk

Irena Turnau (ur. 7 marca 1925 w Świętem, zm. 2 sierpnia 2008 w Warszawie[1]) – polska historyk kultury materialnej i etnograf historyczny, socjolog, profesor doktor habilitowany.

Irena Turnau
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

4 lutego 1925
Święte

Data i miejsce śmierci

2 sierpnia 2008
Warszawa

profesor doktor habilitowany nauk humanistycznych
Specjalność: historia kultury materialnej
Doktorat

1950 – historia
Uniwersytet Wrocławski

Habilitacja

1961

Profesura

ndzw. 1971, zw. 1983

Odznaczenia
Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”

Życiorys

edytuj

Córka Stanisława Turnaua i Jadwigi ze Świeżyńskich. W latach 1943–1945 studiowała na tajnym Uniwersytecie Ziem Zachodnich w Warszawie, a następnie kontynuowała naukę na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1946 ukończyła studia i rozpoczęła pracę jako asystentka w Zakładzie Socjologii Uniwersytetu Wrocławskiego, pod kierunkiem prof. Pawła Rybickiego napisała pracę doktorską o ludności współczesnego Wrocławia. W 1950 rozpoczęła pracę jako adiunkt w bibliotece Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, a po trzech latach przeszła do Instytutu Historii Kultury Materialnej Polskiej Akademii Nauk (PAN). W latach 1954–1961 była tam adiunktem, 1961–1971 docentem i od 1971 profesorem. Równocześnie była pracownikiem Instytutu Archeologii i Etnologii PAN, gdzie kierowała Pracownią Ikonograficzną i Zakładem Dokumentacji[2]. Habilitowała się na mocy uchwały z 27 kwietnia 1961 roku w Instytucie Historii Kultury Materialnej Polskiej Akademii Nauk w Warszawie na podstawie pracy pt. Zmiany w wytwórczości tekstylno-odzieżowej na ziemiach środkowej Polski w XVIII w.[3]. Zasiadała w Radach Naukowych Instytutu Archeologii i Etnologii PAN oraz Instytutu Nauki i Techniki PAN. Należała do grona założycieli i była członkiem Klubu Kostiumologii i Tkaniny Artystycznej Stowarzyszenia Historyków Sztuki.

Turnau była autorytetem naukowym w dziedzinie historii światowego włókiennictwa i ubiorów. Przedmiotem jej badań była historia polskiego skórnictwa, dzieje odzieży mieszczańskiej Warszawy i małych miast w Wielkopolsce, badała również historię polskiego i europejskiego włókiennictwa, rozwój różnych technik garbarskich XVI–XVIII w., historię polskiego i europejskiego rzemiosła, a także kulturę materialną i obyczaje mieszkańców miast w dawnej Polsce[4].

Pochowana na cmentarzu w Gołąbkach, w warszawskiej dzielnicy Ursus.

Publikacje

edytuj

Autorka m.in.:

  • 1962: Zmiany w polskiej produkcji włókienniczej XVIII wieku
  • 1967: Odzież mieszczaństwa warszawskiego w XVIII wieku
  • 1968: Kultura materialna oświecenia w rycinach Daniela Chodowieckiego
  • 1975: Garbarstwo na ziemiach polskich w XVI–XVIII wieku
  • 1975: Skórnictwo odzieżowe w Polsce XVI–XVIII wieku
  • 1979: Historia dziewiarstwa europejskiego do początku XIX wieku
  • 1984: Moda i technika włókiennicza w Europie od XVI do XVIII wieku
  • 1987: Historia europejskiego włókiennictwa odzieżowego od XIII do XVIII wieku
  • 1991: History of dress in Central and Eastern Europe from the sixteenth to the eighteenth century
  • 1991: History of knitting before mass production
  • 1991: Ubiór narodowy w dawnej Rzeczypospolitej
  • 1999: Słownik ubiorów. Tkaniny, wyroby pozatkackie, skóry, broń i klejnoty oraz barwy znane w Polsce od średniowiecza do początku XIX w.

Przypisy

edytuj
  1. Dane biograficzne w serwisie Sejm Wielki
  2. Informator Biograficzny Kto jest kim w Polsce, s. 1377. Wyd. Interpress Warszawa 1989, ISBN 83-223-2491-X
  3. Ministerstwo Szkolnictwa Wyższego, Katalog rozpraw doktorskich i habilitacyjnych 1959–1961, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1962, s. 42.
  4. Irena Turnau, biografia, Otwórz Książkę