Iranka
ptak
Iranka[5] (Irania gutturalis) – gatunek małego ptaka z rodziny muchołówkowatych (Muscicapidae), jedyny z rodzaju Irania. Zamieszkuje zachodnią i środkową Azję. Nie wyróżnia się podgatunków[3][6]. Nie jest zagrożony wyginięciem.
| Irania gutturalis[1] | |||
| (Guerin-Meneville, 1843) | |||
.jpg) Samiec | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj |
Irania[2] | ||
| Gatunek |
iranka | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
 | |||
Zasięg występowania i środowisko
edytuj- Występuje na obszarach od Azji Mniejszej, południowego Kaukazu i Lewantu na wschód do Iranu oraz od południowego Kazachstanu i Tadżykistanu po zachodni i północny Afganistan; być może także w środkowym Uzbekistanie[3]. Wędrowny, przeloty w sierpniu–wrześniu i kwietniu–maju. Zimuje w północno-wschodniej i wschodniej Afryce[3]. Sporadycznie zalatuje do Europy, przeważnie w maju. Gniazduje na zboczach górskich i w wąwozach, porośniętych jałowcem i innymi krzewami oraz pojedynczymi drzewami.
Morfologia
edytuj| długość ciała | masa ciała |
|---|---|
| 15–17 cm | 18–30 g |
- Samiec ma pomarańczowy brzuch i siny tułów z długim czarnym ogonem oraz widoczne białe brwi, biało-czarne gardło i białe podbrzusze. Końce skrzydeł oraz lotki 3. rzędu są sinobrązowe. Samica jest skromniej ubarwiona od samca: ciemię, czoło i pokrywy uszne są jasnobrązowe, a tułów całkiem szary. Skrzydła są nieco ciemniejsze, a bok ciała i część podbrzusza bladopomarańczowe.
- Głos
- Odzywa się donośnym „csi-czyt”, a śpiewa w locie ślizgowym ze sztywno rozpostartymi skrzydłami i ogonem albo z widocznego miejsca. Śpiew jest zróżnicowany, niekiedy może być bardziej ciągły: zgrzytliwe dźwięki na przemian z fletowymi gwizdami mogą przypominać śpiew pokrzewki czarnogardłej i częściowo kopciuszka.
Status
edytuj- IUCN uznaje irankę za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 (stan w 2020). Liczebność populacji wstępnie szacuje się na 1,8–4,1 miliona dorosłych osobników. Trend liczebności populacji uznawany jest za stabilny[4].
Przypisy
edytuj- ↑ Irania gutturalis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Irania, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2012-11-25] (ang.).
- ↑ a b c d e Collar, N.: White-throated Robin (Irania gutturalis). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-04-08].
- ↑ a b BirdLife International, Irania gutturalis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2015-4 [dostęp 2016-04-21] (ang.).
- ↑ P. Mielczarek, M. Kuziemko: Podrodzina: Saxicolinae Vigors, 1825 – kląskawki (wersja: 2019-10-12). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-04-08].
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Chats, Old World flycatchers. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-04-08]. (ang.).
Bibliografia
edytuj- Lars Jonnson: Ptaki Europy i obszaru śródziemnomorskiego. Warszawa: Muza, 1998. ISBN 83-7079-941-8.
Linki zewnętrzne
edytuj- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
- Odgłosy iranki. [w:] xeno-canto [on-line]. [dostęp 2020-04-08].