Inostranceviarodzaj drapieżnego terapsyda należącego do podrzędu Gorgonopsów. Inostrancevia żyła w późnym permie (ponad 251 milionów lat temu). Szczątki gatunku typowego, I. alexandri, odkryto nad Dwiną w obwodzie archangielskim, podobnie jak jedna czaszka I. latifrons. Drugi okaz tego gatunku odkryto w Zawrażu. Skamieniałości I. uralensis znaleziono w obwodzie orenburskim[1], a skamieniałości I. africana – w Wolnym Państwie (Republika Południowej Afryki)[2]. Nazwa rodzajowa honoruje rosyjskiego geologa A. Inostrancewa. Na uwagę zasługuje fakt, że znaleziono między innymi prawie kompletny szkielet zwierzęcia.

Inostrancevia
Amalitskii, 1922
Okres istnienia: Perm
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

synapsydy

Rząd

terapsydy

Podrząd

gorgonopsy

Rodzina

Gorgonopsidae

Rodzaj

Inostrancevia

Gatunki
  • I. africana Kammerer et al., 2023
  • I. alexandri Amalitskii, 1922 (typowy)
  • I. latifrons Pravoslavlev, 1927
  • I. uralensis Tatarinov, 1974

Budowa

edytuj
  • Inostrancevia była największym znanym gorgonopsem. Osiągała około 3–4 m długości.
  • Poruszała się na czterech kończynach, które ułożone były prawie pionowo (zwłaszcza tylne kończyny) pod ciałem, a więc w sposób zbliżony do współczesnych ssaków, będących potomkami terapsydów. Dzięki temu mogła zapewne aktywnie biegać.
  • Czaszka mierzyła do 45 cm. Podobnie jak u innych gorgonopsów, brak było wtórnego podniebienia, umożliwiającego jedzenie i oddychanie w tym samym czasie. Uzębienie było zróżnicowane, co jest cechą charakterystyczną także dla ssaków. Nie było jednak wysoko wyspecjalizowane. Górna szczęka wyposażona była w 6 sporych siekaczy, 2 szablaste kły długości 12 cm oraz 10 małych, prawie zanikłych zębów z tyłu. Żuchwa posiadała aż 14 siekaczy (8 mniejszych i 6 większych).
  • Ogon zwierzęcia był stosunkowo krótki i prawdopodobnie trzymany był prosto.
 
Inostrancevia polująca na młode skutozaury

Tryb życia

edytuj

Inostrancevia była prawdopodobnie aktywnym drapieżnikiem, na co wskazuje budowa jej kończyn oraz uzębienie. Jej szczątki odkryto w tej samej formacji skalnej, co skamieniałości skutozaura, żyjącego na terenach obecnej północnej Rosji w dużych ilościach. Inostrancevia prawdopodobnie polowała na te olbrzymie anapsydy oraz zapewne na terapsydy z grupy dicynodontów.

Przypisy

edytuj
  1. Bernard Battail, Mikhail V. Surkov: Mammal-like reptiles from Russia. W: Michael J. Benton, Mikhail Shishkin, David M. Unwin, Evgenii N. Kurochkin (red.): The Age of Dinosaurs in Russiaand Mongolia. Cambridge University Press, 2000, s. 86–119. ISBN 978-0-521-54582-2.
  2. Christian F. Kammerer, Pia A. Viglietti, Elize Butler i Jennifer Botha, Rapid turnover of top predators in African terrestrial faunas around the Permian-Triassic mass extinction, „Current Biology”, 2023, DOI10.1016/j.cub.2023.04.007 (ang.).

Bibliografia

edytuj