Inga Iwasiów
Inga Małgorzata Iwasiów z domu Ciepła[1] (ur. 6 czerwca 1963 w Szczecinie) – polska literaturoznawczyni, krytyczka literacka, poetka i prozaiczka, profesor nauk humanistycznych.
 Inga Iwasiów (20 maja 2023). Fot.: Agata Zbylut. | |
| Państwo działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
6 czerwca 1963 |
| Profesor nauk humanistycznych | |
| Specjalność: historia literatury polskiej, historia literatury XX wieku, teoria literatury | |
| Alma Mater | |
| Doktorat |
1994 |
| Habilitacja | |
| Profesura |
22 stycznia 2007 |
| Nauczyciel akademicki | |
| Uczelnia |
Uniwersytet Szczeciński |
| Odznaczenia | |
 
| |
Życiorys
edytujAbsolwentka I Liceum Ogólnokształcącego im. Marii Skłodowskiej-Curie w Szczecinie z 1982. Studiowała polonistykę w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Szczecinie, włączonej następnie w struktury Uniwersytetu Szczecińskiego[1]. Na tej uczelni doktoryzowała się w 1994 na podstawie pracy pt. Świat kresowy w prozie Włodzimierza Odojewskiego. Stopień doktora habilitowanego uzyskała w 2000 na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu w oparciu o rozprawę zatytułowaną Opowieść i milczenie. O prozie Leopolda Tyrmanda. W 2007 otrzymała tytuł profesora nauk humanistycznych[2].
W pracy naukowej specjalizuje się w zagadnieniach z zakresu historii literatury polskiej, historii literatury XX wieku i teorii literatury[2]. Jako nauczycielka akademicka związana z Uniwersytetem Szczecińskim, objęła na tej uczelni stanowisko profesora na Wydziale Filologicznym. Pełniła funkcję dyrektorki Instytutu Polonistyki i Kulturoznawstwa[2].
Jest autorką opowiadań, tomików poetyckich, a także rozpraw oraz esejów, w których zajmuje się literaturą polską XX i XXI wieku ze stanowiska krytyki feministycznej. Publikowała m.in. na łamach „Kresów”, „Nowych książek”, „Tekstów drugich”, „FA-artu”, „Borussii”, „Pamiętnika Literackiego”. W latach 1999–2012 była redaktorką naczelną dwumiesięcznika literackiego „Pogranicza”[3].
W 2019 została członkinią Rady Doskonałości Naukowej I kadencji[4]. W sierpniu 2020 znalazła się w gronie blisko 30 twórców, którzy zrezygnowali z członkostwa w Stowarzyszeniu Pisarzy Polskich, krytykując działania tej organizacji[5]. Następnie przystąpiła do stowarzyszenia Unia Literacka[6].
Udział w jury nagród literackich
edytuj- Ogólnopolska Nagroda Literacka dla Autorki „Gryfia” – pomysłodawczyni oraz przewodnicząca kapituły nagrody, mającej na celu m.in. promowanie twórczości kobiet. W 2013 nie została powołana do kapituły nagrody kolejnej kadencji, a sposób zakomunikowania tej decyzji spotkał się z dezaprobatą środowisk naukowych i akademickich[7][8][9]. W rezultacie tego i działań w kolejnych latach nominowana w 2015 do nagrody Olga Tokarczuk zwróciła się do kapituły o wykreślenie jej nazwiska z listy kandydatów[8]
- Nagroda Wielkiego Kalibru (2018–2021)[10]
- Poznańska Nagroda Literacka im. Adama Mickiewicza[11]
- Nagroda Literacka „Nike” – członkini jury, w 2021 i 2023 jego przewodnicząca[12].
Wystąpienie w czasie Strajku Kobiet
edytujPodczas Strajku Kobiet w październiku 2020 wystąpienie prof. Ingi Iwasiów i wypowiedziane przez nią zdanie stały się obiektem krytyki ze strony niektórych mediów prawicowych i konserwatywnych, a także ministra edukacji i nauki Przemysława Czarnka, który zapowiedział wyciągnięcie konsekwencji wobec protestujących nauczycieli i akademików, a następnie skierował pismo do rektora Uniwersytetu Szczecińskiego, bezpośrednio dotyczące prof. Iwasiów. Środowisko akademickie Uniwersytetu Szczecińskiego stanęło w obronie jej postawy podczas protestów[13]. Sprzeciw wyrazili również członkowie kapituły Poznańskiej Nagrody Literackiej im. Adama Mickiewicza[14].
W listopadzie 2020 roku prof. Tadeusz Żuchowski oświadczył, że rezygnuje z zasiadania w zespole humanistycznym Rady Doskonałości Naukowej, nie chcąc zasiadać wspólnie z prof. Ingą Iwasiów. Porównał ją także do chłopców przeklinających pod szkołą. Literaturoznawczyni wystąpiła z prywatnym aktem oskarżenia przeciwko niemu, uznając, że ją pomówił. W czerwcu 2022 sprawę wygrała[15][16]. Sąd Okręgowy w Poznaniu wyrok podtrzymał, uznając, że prof. Tadeusz Żuchowski cytowaną wypowiedzią celowo chciał obrazić i poniżyć prof. Ingę Iwasiów odstępując jedynie od wymierzenia kary grzywny[17][18].
Odznaczenia i wyróżnienia
edytuj- Brązowym Krzyż Zasługi (2001)[19]
- Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2005)[20].
- Nagroda Artystyczna Miasta Szczecin za 2008[21]
- Zachodniopomorski Nobel (2009)[21]
- tytuł Ambasadora Szczecina (2010)[22].
- tytuł „Obrończyni Praw Człowieka”. Nagroda marszałka województwa pomorskiego (2022)[23]
Twórczość
edytujPoezje
edytujOpowiadania
edytuj- Miasto-ja-miasto (debiut), Szczecin 1998.
- Smaki i dotyki, Wielka Litera, Warszawa 2006. ISBN 978-83-64142-91-8.
Powieści
edytuj- Bambino, Świat Książki, Warszawa 2008, ISBN 978-83-8032-054-3 – finał Nagrody Literackiej „Nike” (2009)[24], nominacja do Nagrody Literackiej Gdynia (2009)[25].
- Ku słońcu, Świat Książki, Warszawa 2010, ISBN 978-83-7943-725-2.
- Na krótko, Wielka Litera, Warszawa 2012, ISBN 978-83-63387-09-9.
- W powietrzu, Wielka Litera, Warszawa 2014, ISBN 978-83-64142-81-9.
- Pięćdziesiątka, Wielka Litera, Warszawa 2015, ISBN 978-83-8032-052-9.
- Kroniki oporu i miłości, Świat Książki, Warszawa 2019, ISBN 978-83-8139-399-7 – Nagroda Literacka Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego „Jantar” (2021)[26].
- Późne życie, Wydawnictwo Drzazgi, Okoniny, 2023, ISBN 978-83-964696-5-6.
Monografie
edytuj- Kresy w twórczości Włodzimierza Odojewskiego. Próba feministyczna, Szczecin 1994.
- Opowieść i milczenie. O prozie Leopolda Tyrmanda, Szczecin 2000.
- Prywatne/publiczne. Gatunki pisarstwa kobiecego, Wydawnictwo Naukowe Uniw. Szczecińskiego, Szczecin, 2008. ISBN 978-83-7241-683-4.
- Pisarstwo kobiet pomiędzy dwoma dwudziestoleciami, Universitas, Kraków, 2012. ISBN 978-83-242-1309-2.
- Granice. Polityczność prozy i dyskursu kobiet po 1989 roku, Seria: Rozprawy i studia (Uniwersytet Szczeciński), t. (943) 869, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin, 2013. ISBN 978-83-7241-929-3.
- Odmrażanie. Literatura w potrzebie, Seria: Studia Pisarskie, t. 1, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin, 2020. ISBN 978-83-7972-433-8.
Eseje i wspomnienia
edytuj- Rewindykacje. Kobieta czytająca dzisiaj, Kraków 2002.
- Gender dla średnio zaawansowanych. Wykłady szczecińskie, Warszawa 2004.
- Umarł mi. Notatnik żałoby, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2013, ISBN 978-83-7536-564-1.
- Widok z okna w podróży służbowej, Biuro Literackie, 2023[27].
Inne
edytuj- Dziecko, dramat wystawiony w Teatrze Współczesnym w Szczecinie w 2017[28].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Polscy pisarze i badacze literatury przełomu XX i XXI wieku: Inga Iwasiów. Instytut Badań Literackich PAN. [dostęp 2020-11-08].
- ↑ a b c Prof. dr hab. Inga Małgorzata Iwasiów, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2020-11-08].
- ↑ Prof. Inga Iwasiów. kongres.wzp.pl. [dostęp 2015-08-10].
- ↑ Lista kandydatów wybranych na członków RDN, odrębna dla każdej dyscypliny, zawierająca nazwiska i imiona wybranych kandydatów wraz z nazwami podmiotów ich zgłaszających. konstytucjadlanauki.gov.pl, maj 2019. [dostęp 2019-05-25].
- ↑ Rezygnujemy z członkostwa w Stowarzyszeniu Pisarzy Polskich. „Zeszyty Literackie”, 14 sierpnia 2020. [dostęp 2020-08-21].
- ↑ Unia Literacka. O nas. Członkowie.. unialiteracka.pl. [dostęp 2023-07-20].
- ↑ Mariusz Rakoski: Prof. Inga Iwasiów wyeliminowana listem poleconym z literackiej nagrody „Gryfia”. arete.media.pl, 22 października 2013. [dostęp 2015-08-10].
- ↑ a b Mariusz Rakoski: Olga Tokarczuk po stronie I. Iwasiów. Rezygnuje z nominacji. arete.media.pl, 5 czerwca 2015. [dostęp 2015-08-10].
- ↑ Mariusz Rakoski: Stanowisko Uniwersytetu ws. degradacji I. Iwasiów. arete.media.pl, 23 października 2013. [dostęp 2023-07-17].
- ↑ Nagroda Wielkiego Kalibru 2018. portalkryminalny.pl, 27 maja 2018. [dostęp 2023-07-21].
- ↑ UAM oraz miasto Poznań tworzą Poznańską Nagrodę Literacką. amu.edu.pl, 5 marca 2015. [dostęp 2018-11-02].
- ↑ Wojciech Szot, Michał Nogaś, Marek Radziwon: Nagroda Literacka „Nike” 2023. Znamy 20 nominowanych książek. wyborcza.pl, 1 czerwca 2023. [dostęp 2023-07-17].
- ↑ Katarzyna Nowakowska: Inga Iwasiów: widać próby zastraszenia społeczności akademickiej i nauczycieli. kobieta.onet.pl/wiadomosci, 6 listopada 2020. [dostęp 2023-07-20].
- ↑ Oświadczenie kapituły Poznańskiej Nagrody Literackiej. poznanskanagrodaliteracka.pl, 2020. [dostęp 2023-07-20].
- ↑ Jolanta Kowalewska, Violetta Szostak: Prof. Inga Iwasiów o wygranej w procesie o zniesławienie: Nie ma zgody na umniejszanie kobiet. szczecin.wyborcza.pl, 2022-06-17. [dostęp 2023-07-20].
- ↑ Inga Iwasiów: Zapadł wyrok skazujący przeciw Profesorowi z UAM. Zazdroszczę mu „jednej zasady”. wyborcza.pl/duzyformat, 2022-06-22. [dostęp 2023-07-20].
- ↑ Jolanta Kowalewska, Violetta Szostak: Prof. Inga Iwasiów wygrała proces o zniesławienie. Przeciwko sobie miała prawników z Ordo Iuris. szczecin.wyborcza.pl, 2 stycznia 2023. [dostęp 2023-07-20].
- ↑ Violetta Szostak: Jest prawomocny wyrok za zniesławienie prof. Ingi Iwasiów. „Przywraca wiarę w praworządność”. poznan.wyborcza.pl, 2 stycznia 2023. [dostęp 2023-07-20].
- ↑ M.P. z 2001 r. nr 44, poz. 713.
- ↑ Medal Zasłużony Kulturze – Gloria Artis. mkidn.gov.pl. [dostęp 2019-10-28].
- ↑ a b Inga Iwasiów. encyklopedia.szczecin.pl. [dostęp 2019-10-28].
- ↑ Inga Iwasiów i Roman Czejarek Ambasadorami Szczecina. mmszczecin.pl, 5 lipca 2010. [dostęp 2015-08-10].
- ↑ kov: Prof. Inga Iwasiów z tytułem „Obrończyni Praw Człowieka”. Nagroda marszałka województwa. /szczecin.wyborcza.pl, 9 grudnia 2022. [dostęp 2023-07-21].
- ↑ Nagroda Nike 2009. nike.org.pl. [dostęp 2015-07-20].
- ↑ Nominowani 2009. nagrodaliterackagdynia.pl. [dostęp 2015-12-02].
- ↑ Anna Brüske-Szypowska: Nagrody Literackie „Jantar” przyznane. Znamy tegorocznego. gs24.pl, 28 listopada 2021. [dostęp 2021-12-14].
- ↑ Aleksandra Gieczys: Inga Iwasiów: Ta książka to mikroscena mojego życia. szczecin.wyborcza.pl, 2024-05-02. [dostęp 2024-05-13]. (pol.).
- ↑ Piotr Dobrowolski: Adaptacja adopcyjna. teatralny.pl, 20 stycznia 2017. [dostęp 2019-12-04].
Linki zewnętrzne
edytuj- Prof. dr hab. Inga Małgorzata Iwasiów, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2018-11-02].
- Inga Iwasiów. Polona. [dostęp 2021-04-08].