Indalecio Prieto

Indalecio Prieto
Data i miejsce urodzenia	30 kwietnia 1883 ; Oviedo
Data i miejsce śmierci	11 lutego 1962 ; Meksyk
	minister finansów Republiki Hiszpańskiej
Okres	od 14 kwietnia 1931; do 16 grudnia 1931
Przynależność polityczna	PSOE
	minister prac publicznych Republiki Hiszpańskiej
Okres	od 16 grudnia 1931; do 12 września 1933
Przynależność polityczna	PSOE
	minister marynarki i lotnictwa Republiki Hiszpańskiej
Okres	od 4 września 1936; do 17 maja 1937
Przynależność polityczna	PSOE
	minister obrony narodowej Republiki Hiszpańskiej
Okres	od 17 maja 1937; do 5 kwietnia 1938
Przynależność polityczna	PSOE
	Multimedia w Wikimedia Commons

Indalecio Prieto Tuero (ur. 30 kwietnia 1883 w Oviedo, zm. 11 lutego 1962 w mieście Meksyk) – hiszpański polityk socjalistyczny i dziennikarz. Był przewodniczącym PSOE – Hiszpańskiej Socjalistycznej Partii Robotniczej i ministrem wielu resortów: Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Prac Publicznych, Ministerstwa Marynarki i Lotnictwa oraz Ministerstwa Obrony Narodowej.

Dzieciństwo

Kiedy zmarł jego ojciec, przeprowadził się razem z matką i dwoma braćmi do Bilbao, gdzie uczył się w protestanckim centrum religijnym. Już jako nastolatek rozpoczął pracę jako stenograf w gazecie codziennej La Voz de Vizcaya („Głos Vizcayi”). Niedługo potem został redaktorem konkurencyjnego dziennika El Liberal („Liberał”), którego później stał się dyrektorem i właścicielem. Jego upodobania polityczne skierowały go w stronę socjalizmu i już jako młodzieniec wstąpił w szeregi PSOE, gdzie szybko wyróżnił się, jako świetny mówca.

Kariera polityczna

Początki

W czasie pierwszej dekady XX wieku, Prieto stał się wyróżniającym się przedstawicielem socjalizmu w Kraju Basków. Zajmował różne stanowiska: Radny Zarządu Miejskiego w Bilbao i Magistratu Prowincjonalnego, gdzie wykazywał duży talent i inicjatywę. W 1918.r został wybrany na Posła do Parlamentu przez elektorat Bilbao.

Przewodniczący PSOE

Pomnik Indalecio Prieto (Juan Cristóbal, 1926)

Sława Prieto jako członka parlamentu rosła równocześnie ze zwiększeniem jego wpływów w partii, poprzez wstąpienie do Zarządu PSOE. Był przeciwny wstąpieniu do Międzynarodówki Komunistycznej, po wycofaniu się jego obrońców, w 1921 został wybrany na Członka Rady Komisji Zarządu na nadzwyczajnym zebraniu. 13 września 1923 doszło do zamachu stanu gen. Primo de Rivera w Barcelonie. Prieto przeciwstawił się dyktaturze Primo de Rivera i był redaktorem Manifestu Zarządu partii PSOE, który stanął na drodze zamachowi.

W sierpniu 1930 Prieto podpisał osobiście Pakt z San Sebastian, będąc członkiem komitetu rewolucyjnego i aktywnym spiskowcem przeciwko Monarchii. Strajk zakończył się niepowodzeniem, a sam Idalecio musiał opuścić Hiszpanię i szukać schronienia we Francji.

Druga Republika Hiszpańska

Po proklamacji Drugiej Republiki powrócił do Hiszpanii i jako reprezentant PSOE, wstąpił do Tymczasowego Rządu pod przewodnictwem Niceto Alcala-Zamory. Został mianowany przez szefa rządu – Manuela Azañę – na Ministra Finansów (kwiecień – grudzień 1931), a potem na Ministra Prac Publicznych (do września 1933).

Rewolucja 1934

Kryzys z września 1933 spowodował odejście socjalistów z rządu. W listopadzie 1933 odbyły się wybory, w których zwyciężyło ugrupowanie centro-prawicowe. Sprowokowało to socjalistów do przygotowania powstania w październiku 1934. Po jego upadku, Prieto musiał ponownie uciekać do Francji, gdzie kontynuował działania mające na celu stworzenie nowej koalicji, ostatecznie utworzonej pod nazwą Frente Popular (Front Ludowy).

Wojna domowa

Zwycięstwo w wyborach w lutym 1936 koalicji socjalistycznej, pozwoliło powrócić politykowi do ojczyzny. Po wybuchu wojny we wrześniu 1936 i upadku Talavery de la Reina, Largo Caballero (oponent Prieto), został premierem, Prieto został mianowany na Ministra Marynarki i Lotnictwa. W maju 1937 wraz z komunistycznymi ministrami przyczynił się do odwołania Largo Caballero.

Przewodnictwo kolejnego (XXV) republikańskiego rządu objął Juan Negrín i desygnował Prieto na ministra obrony narodowej (17 maja 1937 – 5 kwietnia 1938). Stosunki między Negrinem a Prieto pogarszały się wraz z postępem wojny domowej. Podczas przemianowywania XXVI rządu republikańskiego, Negrín pozbawił Prieto stanowiska w Ministerstwie Obrony Narodowej. Ten odmówił objęcia innych funkcji i wyjechał do Chile, jako reprezentant Republiki, aby uczestniczyć tam w ceremonii objęcia władzy przez nowego prezydenta.

Wygnanie

W 1938 Prieto wyjechał do Meksyku. Po zakończeniu wojny domowej, w 1939 utworzył Związek Pomocy Wypędzonym Republikanom, który miał na celu zarządzać źródłami pomocy dla wypędzonych zwolenników republiki i któremu on sam przewodniczył oraz Hiszpański Związek Wyzwolenia. W 1945 wstąpił do Rządu Republikańskiego na Wygnaniu. Tym niemniej, umocnienie reżimu gen. Francisco Franco, przeszkodziło w realizacji jego projektów i skłoniło go do wycofania się ze stanowiska w zarządzie w listopadzie 1950.

Od tego czasu, aż do śmierci, poświęcił się dziennikarstwu i pisaniu jego najsłynniejszych dzieł, między innymi: Palabras al viento (1942), Discursos en América (1944) Entresijos de la guerra de España (1953), Yo y Moscú (1955).