Impregnacja

Impregnacja – nasycanie materiałów (drewna, płótna, papieru, betonu, tynku, skóry itp.) roztworami żywic, rozpuszczonego wosku i innymi substancjami chemicznymi. Proces ma wzmocnić i zabezpieczyć podłoże lub materiał przed szkodliwym działaniem wilgoci, pleśni, owadów, ognia itp. Impregnacja stosowana jest w pracach konserwatorskich (obrazy, malowidła ścienne, elementy architektoniczne itp.), przy budowaniu nowych obiektów (zabezpieczanie stosowanego drewna, uszczelnianie posadzek, zmniejszenie lub wyeliminowanie zjawiska pylenia betonu itp.), w przemyśle włókienniczym - impregnacja tkanin w celu eliminacji gniecenia się ich, nadanie nieprzemakalności; impregnacja papieru (tkaniny) jest wykorzystywana jako jeden z etapów uzyskania laminatu, późniejszej płytki obwodów drukowanych pokrytej miedzią itd.

Impregnat

Środek chemiczny służący do nasycania tkanin, papieru, drewna, materiałów budowlanych itp. w celu nadania im odpowiednich cech i właściwości (takich jak: niezwilżalność, niepalność, odporność na chemikalia, odporność na kurczliwość i gniotliwość, nieprzepuszczalność powietrza lub gazów).

Impregnat sporządza się w postaci roztworów w rozpuszczalnikach organicznych lub emulsji wodnych, z których po naniesieniu na powierzchnię impregnowaną rozpuszczalniki odparowuje się.

Istnieją także naturalne impregnaty na bazie oleju lnianego. Naturalny olej lniany (bez rozpuszczalników) oraz stworzone na bazie oleju lnianego z domieszkami żywic lub smół drzewnych. Te ostatnie zawierają rozpuszczalnik -najczęściej terpentynę.

Podział impregnatów budowlanych

Impregnaty materiałów budowlanych można podzielić wg różnych kryteriów.

Ze względu na wielkość cząsteczki:

Impregnaty polimerowe - żywice akrylowe, silikony, fluoropolimery
Impregnaty oligomerowe - siloksany
Impregnaty monomerowe - silany.

Ze względu na rodzaj czynnika aktywnego:

Impregnaty krzemoorganiczne - silikonowe, siloksanowe, silanowe
Impregnaty żywiczne - akrylowe
Impregnaty naturalne - oleje, woski.

Ze względu na użyty rozpuszczalnik (nośnik czynnika aktywnego):

Impregnaty rozpuszczalnikowe, gdzie nośnikiem najczęściej są lotne związki aromatyczne - ksylen, toluen
Impregnaty wodne - emulsje, mikroemulsje
Impregnaty naturalne - oleje^[1].

Zalety impregnacji materiałów budowlanych

Odpowiednio dobrany impregnat jest w stanie nadać powierzchni określone właściwości, których normalnie nie posiada. Do głównych zalet impregnacji należą:

Ograniczenie nasiąkliwości materiału budowlanego
Wytworzenie powłoki hydrofobowej lub oleofobowej, ułatwiającej utrzymanie czystości na powierzchni
Zabezpieczenie materiału przed szkodliwym działaniem wody
Wytworzenie powłoki ognioochronnej
Spowolnienie procesów erozji powierzchni
Wzmocnienie mechaniczne powierzchni
Ochrona powierzchni przed rozwojem mikroorganizmów oraz owadów
Poprawa właściwości wizualnych powierzchni^[2]

Impregnacja drewna

Sposoby impregnacji drewna^{[potrzebny przypis]}:

Malowanie - najpopularniejszy i zarazem najmniej skuteczny sposób impregnacji drewna. Polega on na pokryciu drewna warstwą impregnatu za pomocą pędzla.

Skuteczność impregnacji drewna: ok. 2-3 lat^[a]

Impregnacja zanurzeniowa - drewno jest zanurzane w impregnacie na określony czas. Powoduje to lepszą penetrację struktury drewna przez impregnat.

Skuteczność impregnacji drewna: ok. 5-8 lat^[a]

Próżniowo-ciśnieniowa - polega na wykorzystaniu zjawiska osmozy. Zmieniając warunki ciśnienia w otoczeniu drewna powodujemy, że impregnat sam wciska się w przestrzenie międzykomórkowe w całej podatnej na uszkodzenia objętości drewna^[3].

Skuteczność impregnacji drewna: ok. 15-20 lat^[a]

Impregnacja namiotów harcerskich

Impregnacja namiotu.

Namiot typu „szóstka” przed impregnacją

Namioty typu „szóstka” przed impregnacją

W namiotach harcerskich impregnuje się przede wszystkim dach, impregnacja ścian nie jest aż tak konieczna.

Namiot impregnuje się po rozstawieniu tak, jakby rozbito go do normalnego użytku; z różnicą taką, że używa się mniej segmentów pionowych konstrukcji (np masztu), dzięki czemu łatwiej jest sięgnąć jego górnych części bez konieczności korzystania z drabiny.

Zobacz też

hydrofobizacja

Uwagi

↑ ^a ^b ^c Okres skuteczności impregnacji podany dla drewna wystawionego na warunki zewnętrzne (deszcz, mróz itp.). W przypadku konstrukcji chronionej od tych warunków (np. więźba dachowa), okres skutecznej ochrony drewna wydłuża się od 20% do 50%. Wpływa na to wiele dodatkowych czynników, m.in. odpowiednia wentylacja.

Przypisy

↑ Rodzaje impregnatów do wyrobów budowlanych [online], Centrum Impregnacji Sklep, 27 października 2019 [dostęp 2020-12-16] .
↑ Czy warto impregnować? Zalety impregnacji wyrobów budowlanych. [online], Centrum Impregnacji Sklep, 27 października 2019 [dostęp 2020-12-16] (pol.).
↑ Metody impregnacji drewna - poradnik

[u1-3] Okres skuteczności impregnacji podany dla drewna wystawionego na warunki zewnętrzne (deszcz, mróz itp.). W przypadku konstrukcji chronionej od tych warunków (np. więźba dachowa), okres skutecznej ochrony drewna wydłuża się od 20% do 50%. Wpływa na to wiele dodatkowych czynników, m.in. odpowiednia wentylacja.

[1] Rodzaje impregnatów do wyrobów budowlanych [online], Centrum Impregnacji Sklep, 27 października 2019 [dostęp 2020-12-16] .

[2] Czy warto impregnować? Zalety impregnacji wyrobów budowlanych. [online], Centrum Impregnacji Sklep, 27 października 2019 [dostęp 2020-12-16] (pol.).

[4] Metody impregnacji drewna - poradnik

[1]

[2]

[a]

[3]