Ignatki (powiat białostocki)
Ignatki – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie białostockim, w gminie Juchnowiec Kościelny[5][6].
wieś | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Wysokość |
132 m n.p.m. |
Liczba ludności (2011) | |
Strefa numeracyjna |
85 |
Kod pocztowy |
16-001[4] |
Tablice rejestracyjne |
BIA |
SIMC |
0031319[5] |
Położenie na mapie gminy Juchnowiec Kościelny | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa podlaskiego | |
Położenie na mapie powiatu białostockiego | |
53°04′08″N 23°06′04″E/53,068889 23,101111[1] |
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa białostockiego.
Powierzchnia gruntów wsi wynosi 381,8 ha.
SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0997105 | Przy Gościńcu | część wsi |
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Józefa Rzemieślnika w Księżynie oraz parafii św. Jana Pawła II w Ignatkach Osiedlu - mieszkańcy ul. Gajowej (po obu stronach), z przyległymi ulicami od strony Hryniewicz: obecnie Miła, Pogodna, Poziomkowa, Urocza[7].
Historia
edytujWieś szlachecka powstała w XVI w., znajdowała się wówczas w wójtostwie pomichackim, w starostwie suraskim, w ziemi bielskiej, w województwie podlaskim.
Po raz pierwszy zapisana nazwa wsi znajduje się w dokumentach z roku 1598.
Pierwotne nazwy wsi to Ichnatki, Ihnatki, Hihnatki.
W 1914 w Ignatkach w domu Krupickich była karczma, prowadził ją Żyd. Później do ok. 1918 Józef Krupicki miał tam sklep spożywczy
Po zakończeniu wojny w 1920 r. w Ignatkach utworzono szkołę państwową. Była to czteroklasowa szkoła podstawowa. Mieściła się w jednej małej izbie w mieszkaniu Krupickich. Uczniowie, 5-7 osób, przychodzili z Ignatek i z Księżyna. Był jeden nauczyciel, Zygmunt Kalinowicz pochodzący z Galicji.
W tym czasie program nauki szkoły czteroklasowej przewidywał po jednym roku nauki w klasach 1 i 2, dwa lata w klasie 3 oraz trzy lata w klasie 4. Łącznie nauka trwała siedem lat. Na każdy rok nauki był inny program nauczania.
W roku 1922 szkołę przeniesiono do Horodnian.
13 października 1921
W Ignatkach uroczyste poświęcenie krzyża wybudowanego ze składek wszystkich mieszkańców. Stanął on przy drodze pośrodku wsi z napisem: „OD POWIETRZA GŁODU OGNIA I WOJNY WYBAW NAS PANIE. 13 październik 1921”. Powodem wystawienia krzyża z tym napisem była zakaźna choroba bydła, która spowodowała śmierć wszystkich krów we wsi. Od tej pory, co roku, aż do wojny dzień 13 października był świętem wsi. W tym dniu, po mszy w kościele w Niewodnicy, ksiądz był przywożony furmanką do wsi i po modlitwach przy krzyżu poświęcał bydło całej wsi, które na ten czas pastuch przypędzał w pobliże. Później ksiądz był zapraszany na obiad.
W 1934 w Ignatkach przy gościńcu Klemensowiczowie zbudowali krzyż z napisem: „DZIĘKUJEMY CI, PANIE JEZU I BŁOGOSŁAWIMY CIEBIE, ŻEŚ PRZEZ KRZYŻ TWÓJ ŚWIĘTY ŚWIAT ODKUPIĆ RACZYŁ”. Przedtem w tym miejscu był stary krzyż drewniany. Pod nim w czasie Pierwszej Wojny Światowej pochowano dwóch poległych żołnierzy niemieckich. Po zakończeniu wojny ich zwłoki ekshumowano i przeniesiono w inne miejsce, prawdopodobnie na cmentarz wojskowy w Białymstoku.
W czasie II wojny nauczyciele: Henryk Banulewicz, Jadwiga Dzienisówna i Stanisława Kossakowska ze szkoły w Księżynie po wkroczeniu Niemców rozpoczęli tajne nauczanie. Młodsze dzieci z Horodnian i Księżyna w grupkach 5-8 osób nauczała p. Dzienis, starsze w kompletach 3-4 osoby uczył H. Banulewicz. Nauka odbywała się w coraz to innych domach rodziców dzieci. Kossakowska uczyła głównie w Ignatkach, najczęściej w domach Teofila Korola i Zygmunta Klemensowicza.
Grunty rolników w Ignatkach były mocno rozdrobnione. Nierzadko składały się z kilkunastu kawałków ponad kilometrowej długości, a szerokości zaledwie 2–3 m. Przed wojną – w 1939 roku rozpoczęto prace zmierzające do komasacji gruntów. Powrócono do nich po zakończeniu wojny. Komasację prowadził geodeta Popławski.
W 1962 Ignatki zostały zelektryfikowane.
W 1991 w Ignatkach zbudowano wodociąg, w 1995 zainstalowano telefony prawie we wszystkich domach.
- Borońszczyzna
- Dombrowa Polna
- Gołonszczyzna
- Mańkowszczyzna
- Nadawki
- Nowiny
- Pawłowszczyzna
- Podrzecze
- Powłoczki
- Wyżary
- Zakrystyjka
Daty pojawienia się nazwisk najdawniejszych mieszkańców Ignatek, których potomkowie mieszkają do dzisiaj[8]
edytuj- 1650 – Sobolewski
- 1663 – Król (Korol)
- 1766 – Klemensowicz
- 1827 – Dunaj
- 1828 – Borowski
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 42376
- ↑ Wieś Ignatki w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-03-24] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 362 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Parafia pw. św. Jana Pawła II w Ignatkach - Osiedle [online], Parafia Rzymskokatolicka pw. św Jana Pawła II w Ignatkach-Osiedle [dostęp 2025-01-06] .
- ↑ Księgi metrykalne parafii niewodnickiej i juchnowieckiej.
Linki zewnętrzne
edytuj- Parafia Rzymskokatolicka pw. św. Jana Pawła II w Ignatkach - Osiedle http://ignatki.archibial.pl/parafia/
- Ignatki (3), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 605 .