Argumentum ad dictionarium
Argumentum ad dictionarium (łac. „argument do słownika”), ideologia atestacji słownikowej – pozamerytoryczny sposób argumentacji oraz pogląd językowy zakładający, że „poprawność” wyrazów i ich znaczeń jest determinowana przez fakt ich odnotowania w istniejących słownikach[1]. Zwolennicy tego poglądu żywią przekonanie, że niezarejestrowane wyrazy i znaczenia nie są prawowitymi elementami języka[2].
W rzeczywistości język (w dużym stopniu także dialekt standardowy) nie jest skostniałym tworem, narzucającym ściśle ustalone wyrazy i znaczenia, lecz systemem dopuszczającym pewną dozę personalizacji ze strony użytkownika. Jeśli słownik nie uwzględnia pewnej możliwości użycia słowa, wówczas należy mówić o jego niekompletności[3]. Niekompletność drukowanych słowników i opisów gramatycznych wynika z niemożności pełnego opisania systemów językowych oraz stałej zmienności praktyki językowej[1][3].
Odwołania do słowników są typowym elementem potocznych rozważań językowych[4][5]. Praktyka normatywna zwykle wykorzystuje je w charakterze dopełnienia argumentacji[3]. Publikacje o charakterze opisowym często są interpretowane w sposób preskryptywny, poniekąd wbrew zamierzeniom badaczy[6][7].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b Filip Berlengi, Prescriptivism and Language Ideologies: A Comparison between Croatian and English Usage Guides, Uniwersytet w Zagrzebiu, 2018, s. 8 (ang.).
- ↑ Starčević 2016 ↓, s. 94.
- ↑ a b c Starčević 2016 ↓, s. 95.
- ↑ Starčević 2016 ↓, s. 94–95.
- ↑ Mirosław Bańko, Tu jest pies pogrzebany, [w:] Poradnia językowa PWN [online], 7 maja 2003 [dostęp 2020-01-02].
- ↑ Lyngfelt i in. 2018 ↓, s. 59.
- ↑ Dan O’Sullivan, Wikipedia: A New Community of Practice?, Farnham–Burlington: Ashgate Publishing, 2009, s. 54, ISBN 978-0-7546-7433-7, ISBN 978-0-7546-9193-8, OCLC 461289422 [dostęp 2023-10-06] (ang.).
Bibliografia
edytuj- Benjamin Lyngfelt i inni, Constructicography at work: Theory meets practice in the Swedish constructicon, [w:] Benjamin Lyngfelt i inni red., Constructicography: Constructicon development across languages, Amsterdam–Philadelphia: John Benjamins Publishing, 2018 (Constructional Approaches to Language 22), s. 41–106, DOI: 10.1075/cal.22.03lyn, ISBN 978-90-272-0100-3, OCLC 1050143601 [dostęp 2023-10-06] (ang.).
- Anđel Starčević, Govorimo hrvatski ili ’hrvatski’: standardni dijalekt i jezične ideologije u institucionalnom diskursu, „Suvremena lingvistika”, 42 (81), 2016, s. 67–103 [dostęp 2023-10-06] (chorw.).