Idżzim
Idżzim (arab. إجزم) – nieistniejąca już arabska wieś, która była położona w Dystrykcie Hajfy w Mandacie Palestyny. Wieś została wyludniona i zniszczona podczas I wojny izraelsko-arabskiej, po ataku Sił Obronnych Izraela w dniu 26 lipca 1948.
Państwo | |
---|---|
Dystrykt |
Dystrykt Hajfy |
Wysokość |
50 m n.p.m. |
Populacja (1945) • liczba ludności |
|
Data zniszczenia | |
Powód zniszczenia | |
Obecnie | |
Położenie na mapie Mandatu Palestyny | |
32°38′42″N 34°59′18″E/32,645000 34,988333 | |
Strona internetowa |
Położenie
edytujIdżzim leżała w południowo-zachodniej części masywu góry Karmel, w odległości 19,5 kilometrów na południe od miasta Hajfa i 6 kilometrów od wybrzeża Morza Śródziemnego. Według danych z 1945 do wsi należały ziemie o powierzchni 46 905 ha. We wsi mieszkało wówczas 2970 osób[1].
własność gruntów | powierzchnia gruntów (hektary) |
---|---|
Arabowie | 23 619 |
Żydzi | 0 |
publiczne | 23 268 |
Razem | 46 905 |
Rodzaj użytkowanych gruntów | Arabowie (hektary) | Żydzi (hektary) |
---|---|---|
uprawy oliwek | 1340 | 0 |
uprawy nawadniane | 2367 | 0 |
uprawy zbóż | 17 791 | 0 |
nieużytki | 26 656 | 0 |
zabudowane | 91 | 0 |
Historia
edytujW 1596 we wsi mieszkało 56 mieszkańców, którzy płacili podatki z uprawy pszenicy, jęczmienia, oliwek, oraz i hodowli kóz i pszczół[2].
W okresie panowania Brytyjczyków Idżzim była dużą wsią. We wsi znajdowały się dwa meczety oraz szkoła dla chłopców (istniała od 1888)[1].
Przyjęta 29 listopada 1947 Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 181 przyznała te tereny państwu żydowskiemu. Wieś Idżzim znalazła się w obrębie arabskiej enklawy, która przecinała nadmorską drogę i linię kolejową z Tel Awiwu do Hajfy. Położone w tym obszarze trzy wsie arabskie Ajn Ghazal, Idżzim i [Dżaba nazywano „Małym Trójkątem”. Wioski te odmówiły współpracy z Arabską Armią Wyzwoleńczą, ale jednocześnie odmawiały zawarcia porozumienia z Izraelczykami. Ze względów bezpieczeństwa wszystkie żydowskie konwoje musiały omijać ten obszar i wybierały dłuższą drogę przez położoną na wschodzie wadi Milk. Droga ta przebiegała stosunkowo blisko pozycji wojsk irackich i również była niebezpieczna. Podczas I wojny izraelsko-arabskiej żydowskie oddziały przeprowadziły operację Szoter, w trakcie której w dniu 26 lipca 1948 wieś Idżzim została zdobyta. Po ustaniu walk wysiedlono wszystkich mieszkańców wsi[1].
Kontrowersje wokół masakry
edytujSekretarz Generalny Ligi Państw Arabskich Abdul Rahman Azzam wydał oświadczenie, w którym oskarżył Żydów o popełnienie zbrodni wojennej w trakcie i po ataku na „Mały Trójkąt”. W szczególności twierdzono, że we wsi At-Tira spalono żywcem 28 osób. Siły Obronne Izraela odrzuciły te zarzuty, ale przyznały, że ich żołnierze znaleźli 25-30 ciał w „zaawansowanym stanie rozkładu” we wsi Ajn Ghazal. Ciała te zostały pochowane. Pochowano także około 200 ciał znalezionych w okolicy trzech wiosek po bitwie[3][4].
W dniu 28 lipca 1948 Mediator Organizacji Narodów Zjednoczonych w Palestynie, hrabia Folke Bernadotte wydał oświadczenie, w którym stwierdził, że „nie ma dowodów na poparcie oskarżenia o masakrę”. Obserwatorzy UNTSO przeprowadzili inspekcję w rejonie walk i nie znaleźli żadnych dowodów masakry. Przeprowadzili oni także rozmowy z uchodźcami z trzech wiosek, którzy przebywali w obozie w Dżaninie. Stwierdzono brak 62 zabitych i 63 zaginionych mieszkańców wiosek, jednak relacje uchodźców nie potwierdziły oskarżenia o masakrze[5]. W dniu 8 września Folke Bernadotte opublikował jeszcze bardziej szczegółowy raport, w którym stwierdził, że atak na wioski był nieuzasadniony i naruszał zawieszenie broni, jednak nie doszło tam do żadnej masakry ludności. Raport potępił Izrael za przeprowadzenie rozbiórki arabskich wiosek i zażądał wydania zezwolenia na powrót uchodźców do swoich wiosek, oraz udzielenia im pomocy w odbudowie domów[3].
Miejsce obecnie
edytujW miejscu wioski Idżzim powstał w 1949 moszaw Kerem Maharal.
Palestyński historyk Walid Chalidi, tak opisał pozostałości wioski Idżzim:
„Wieś została zniszczona częściowo. Ocalały meczet ulega stopniowemu zniszczeniu, ale kilka domów nadal jest używanych. Luksusowy dom rodziny Mas'ud al-Madi, który jest dwupoziomową budowlą pochodzącą z XVIII wieku, został przekształcony w muzeum. Szkoła została przekształcona w synagogę, a kawiarnia w urząd pocztowy”[1].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Welcome To Idżzim. [w:] Palestine Remembered [on-line]. [dostęp 2011-09-28]. (ang.).
- ↑ Wolf-Dieter Hütteroth, Kamal Abdulfattah: Historical Geography of Palestine, Transjordan and Southern Syria in the Late 16th Century. Erlangen: Erlanger Geographische Arbeiten, 1977, s. 158.
- ↑ a b Benny Morris: The Birth of the Palestinian Refugee Problem, 1947-1949. Cambridge: Cambridge University Press, 1987, s. 213-214. ISBN 0-521-33028-9.
- ↑ Benny Morris: The Birth of the Palestinian Refugee Problem Revisited. Cambridge: Cambridge University Press, 2004, s. 440. ISBN 0-521-00967-7.
- ↑ Yoav Gelber: Independence versus Nakba. Zmora-Bitan/Dvir publishers, 2004, s. 252. ISBN 965-517-190-6.