Idżzim

wyludniona palestyńska wieś

Idżzim (arab. إجزم) – nieistniejąca już arabska wieś, która była położona w Dystrykcie Hajfy w Mandacie Palestyny. Wieś została wyludniona i zniszczona podczas I wojny izraelsko-arabskiej, po ataku Sił Obronnych Izraela w dniu 26 lipca 1948.

Idżzim
‏إجزم‎
ilustracja
Państwo

 Mandat Palestyny

Dystrykt

Dystrykt Hajfy

Wysokość

50 m n.p.m.

Populacja (1945)
• liczba ludności


2970

Data zniszczenia

26 lipca 1948

Powód zniszczenia

atak Sił Obronnych Izraela

Obecnie

Kerem Maharal

Położenie na mapie Mandatu Palestyny
Mapa konturowa Mandatu Palestyny, u góry znajduje się punkt z opisem „Idżzim”
Ziemia32°38′42″N 34°59′18″E/32,645000 34,988333
Strona internetowa

Położenie

edytuj

Idżzim leżała w południowo-zachodniej części masywu góry Karmel, w odległości 19,5 kilometrów na południe od miasta Hajfa i 6 kilometrów od wybrzeża Morza Śródziemnego. Według danych z 1945 do wsi należały ziemie o powierzchni 46 905 ha. We wsi mieszkało wówczas 2970 osób[1].

własność gruntów powierzchnia gruntów (hektary)
Arabowie 23 619
Żydzi 0
publiczne 23 268
Razem 46 905
Rodzaj użytkowanych gruntów Arabowie (hektary) Żydzi (hektary)
uprawy oliwek 1340 0
uprawy nawadniane 2367 0
uprawy zbóż 17 791 0
nieużytki 26 656 0
zabudowane 91 0

Historia

edytuj

W 1596 we wsi mieszkało 56 mieszkańców, którzy płacili podatki z uprawy pszenicy, jęczmienia, oliwek, oraz i hodowli kóz i pszczół[2].

W okresie panowania Brytyjczyków Idżzim była dużą wsią. We wsi znajdowały się dwa meczety oraz szkoła dla chłopców (istniała od 1888)[1].

Przyjęta 29 listopada 1947 Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 181 przyznała te tereny państwu żydowskiemu. Wieś Idżzim znalazła się w obrębie arabskiej enklawy, która przecinała nadmorską drogę i linię kolejową z Tel Awiwu do Hajfy. Położone w tym obszarze trzy wsie arabskie Ajn Ghazal, Idżzim i [Dżaba nazywano „Małym Trójkątem”. Wioski te odmówiły współpracy z Arabską Armią Wyzwoleńczą, ale jednocześnie odmawiały zawarcia porozumienia z Izraelczykami. Ze względów bezpieczeństwa wszystkie żydowskie konwoje musiały omijać ten obszar i wybierały dłuższą drogę przez położoną na wschodzie wadi Milk. Droga ta przebiegała stosunkowo blisko pozycji wojsk irackich i również była niebezpieczna. Podczas I wojny izraelsko-arabskiej żydowskie oddziały przeprowadziły operację Szoter, w trakcie której w dniu 26 lipca 1948 wieś Idżzim została zdobyta. Po ustaniu walk wysiedlono wszystkich mieszkańców wsi[1].

Kontrowersje wokół masakry

edytuj

Sekretarz Generalny Ligi Państw Arabskich Abdul Rahman Azzam wydał oświadczenie, w którym oskarżył Żydów o popełnienie zbrodni wojennej w trakcie i po ataku na „Mały Trójkąt”. W szczególności twierdzono, że we wsi At-Tira spalono żywcem 28 osób. Siły Obronne Izraela odrzuciły te zarzuty, ale przyznały, że ich żołnierze znaleźli 25-30 ciał w „zaawansowanym stanie rozkładu” we wsi Ajn Ghazal. Ciała te zostały pochowane. Pochowano także około 200 ciał znalezionych w okolicy trzech wiosek po bitwie[3][4].

W dniu 28 lipca 1948 Mediator Organizacji Narodów Zjednoczonych w Palestynie, hrabia Folke Bernadotte wydał oświadczenie, w którym stwierdził, że „nie ma dowodów na poparcie oskarżenia o masakrę”. Obserwatorzy UNTSO przeprowadzili inspekcję w rejonie walk i nie znaleźli żadnych dowodów masakry. Przeprowadzili oni także rozmowy z uchodźcami z trzech wiosek, którzy przebywali w obozie w Dżaninie. Stwierdzono brak 62 zabitych i 63 zaginionych mieszkańców wiosek, jednak relacje uchodźców nie potwierdziły oskarżenia o masakrze[5]. W dniu 8 września Folke Bernadotte opublikował jeszcze bardziej szczegółowy raport, w którym stwierdził, że atak na wioski był nieuzasadniony i naruszał zawieszenie broni, jednak nie doszło tam do żadnej masakry ludności. Raport potępił Izrael za przeprowadzenie rozbiórki arabskich wiosek i zażądał wydania zezwolenia na powrót uchodźców do swoich wiosek, oraz udzielenia im pomocy w odbudowie domów[3].

Miejsce obecnie

edytuj

W miejscu wioski Idżzim powstał w 1949 moszaw Kerem Maharal.

Palestyński historyk Walid Chalidi, tak opisał pozostałości wioski Idżzim:

„Wieś została zniszczona częściowo. Ocalały meczet ulega stopniowemu zniszczeniu, ale kilka domów nadal jest używanych. Luksusowy dom rodziny Mas'ud al-Madi, który jest dwupoziomową budowlą pochodzącą z XVIII wieku, został przekształcony w muzeum. Szkoła została przekształcona w synagogę, a kawiarnia w urząd pocztowy”[1].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Welcome To Idżzim. [w:] Palestine Remembered [on-line]. [dostęp 2011-09-28]. (ang.).
  2. Wolf-Dieter Hütteroth, Kamal Abdulfattah: Historical Geography of Palestine, Transjordan and Southern Syria in the Late 16th Century. Erlangen: Erlanger Geographische Arbeiten, 1977, s. 158.
  3. a b Benny Morris: The Birth of the Palestinian Refugee Problem, 1947-1949. Cambridge: Cambridge University Press, 1987, s. 213-214. ISBN 0-521-33028-9.
  4. Benny Morris: The Birth of the Palestinian Refugee Problem Revisited. Cambridge: Cambridge University Press, 2004, s. 440. ISBN 0-521-00967-7.
  5. Yoav Gelber: Independence versus Nakba. Zmora-Bitan/Dvir publishers, 2004, s. 252. ISBN 965-517-190-6.