Ibudilast

związek chemiczny

Ibudilast (łac. ibudilastum) – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny, niespecyficzny inhibitor fosfodiesterazy i lek przeciwleukotrienowy, stosowany w leczeniu astmy oskrzelowej, alergii oraz zawrotów głowy, wprowadzony na rynek farmaceutyczny w Japonii i Korei Południowej.

Ibudilast
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C14H18N2O

Masa molowa

230,31[1] g/mol

Identyfikacja
Numer CAS

50847-11-5

PubChem

3671

DrugBank

DB11855

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC

R03DC04

Mechanizm działania

edytuj

Ibudilast jest inhibitorem fosfodiesteraz PDE3, PDE4, PDE10 oraz PDE11 i powoduje zwiększenie poziomu drugorzędowych przekaźników komórkowych – cyklicznego adenozyno-3′,5′-monofosforanu (cAMP) i cyklicznego guanozyno-3′,5′-monofosforanu (cGMP)[5]. Lek hamuje aktywność enzymów zarówno obwodowych jak i ośrodkowych[5]. Poprzez hamowanie aktywności PDE3 oraz PDE4 rozkurcza mięśnie gładkie oskrzeli i naczyń krwionośnych, zwiększa przepływ krwi przez naczynia oraz hamuje agregację płytek krwi[5].

Ibudilast łatwo przekracza barierę krew-mózg i w ośrodkowym układzie nerwowym wywiera działanie przeciwzapalne i immunomodulacyjne poprzez hamowanie wytwarzania cytokin prozapalnych (IL‐6, IL‐1β, TNF-α) i wolnych rodników tlenowych (m.in. tlenku azotu) oraz stymulowanie wytwarzania cytokin przeciwzapalnych (IL‐10) i czynników neurotroficznych (czynnik neurotroficzny pochodzenia glejowego (GDNF), czynnik wzrostu nerwów (NGF), neurotrofina-4 (NT-4))[5].

Zastosowanie

edytuj

Ibudilast jest z zalecany w wytycznych Japońskiego Towarzystwa Alergologicznego (ang. Japanese Society of Allergology) w leczeniu astmy oskrzelowej oraz atopowego zapalenia spojówek[8][9].

Ibudilast jest dopuszczony do obrotu w Japonii oraz Korei Południowej[4][5] i nie jest dopuszczony do obrotu w Polsce (2020)[10].

Prowadzone są badania nad zastosowaniem ibudilastu w leczeniu[5][11]: COVID-19, stwardnienia rozsianego, bólu neuropatycznego, polekowych bólów głowy, zaburzeń poudarowych, stwardnienia zanikowego bocznego, uzależnienia od opioidów, alkoholu oraz metamfetaminy.

Działania niepożądane

edytuj

Ibudilast może powodować następujące działania niepożądane u ponad 0,5% pacjentów[4]: anoreksja, ból brzucha, ból głowy, dyspepsja, nudności, wymioty, zawroty głowy. Objawy ze strony przewodu pokarmowego zwykle mijają samoistnie w ciągu 2–4 od rozpoczęcia stosowania[5].

Przypisy

edytuj
  1. Ibudilast, [w:] DrugBank [online], University of Alberta, DB05266 [dostęp 2020-11-14] (ang.).
  2. Ibudilast, [w:] PubChem [online], United States National Library of Medicine, CID: 3671 [dostęp 2020-11-14] (ang.).
  3. Safety Data Sheet. Ibudilast, BioVision, Inc., 10 lutego 2017, B1327-5, -25 [dostęp 2020-11-14] (ang.).
  4. a b c d e f Rolan P, Hutchinson M, Johnson K. Ibudilast: a review of its pharmacology, efficacy and safety in respiratory and neurological disease. „Expert Opin Pharmacother”. 10 (17), s. 2897–904, December 2009. DOI: 10.1517/14656560903426189. PMID: 19929708. (ang.). 
  5. a b c d e f g Joanna Schwenkgrub, Małgorzata Zaremba, Dagmara Mirowska‐Guzel, Iwona Kurkowska‐Jastrzębska. Ibudilast: nieselektywny inhibitor fosfodiesterazy w chorobach ośrodkowego układu nerwowego. „Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej”, s. 137-148, 2016. 
  6. a b KETAS Capsules 10mg (Drug Information Sheet). Kyorin Pharmaceutical Co., Ltd.. [dostęp 2020-11-14]. (ang.).
  7. a b KETAS Eye-drops 0.01% (Drug Information Sheet). Senju Pharmaceutical Co., Ltd.. [dostęp 2020-11-14]. (ang.).
  8. Yoichi Nakamura, Jun Tamaoki, Hiroyuki Nagase, Masao Yamaguchi, Takahiko Horiguchi, Soichiro Hozawa, Masakazu Ichinose, Takashi Iwanaga, Rieko Kondo, Makoto Nagata, Akihito Yokoyama, Yuji Tohda. Japanese guidelines for adult asthma 2020. „Allergol Int”. 69 (4), s. 519–548, 2020. DOI: 10.1016/j.alit.2020.08.001. PMID: 32893125. (ang.). 
  9. Dai Miyazaki, Etsuko Takamura, Eiichi Uchio, Nobuyuki Ebihara, Shigeaki Ohno, Yuichi Ohashi, Shigeki Okamoto, Yoshiyuki Satake, Jun Shoji, Kenichi Namba, Kazumi Fukagawa, Atsuki Fukushima, Hiroshi Fujishima. Japanese guidelines for allergic conjunctival diseases 2020. „Allergol Int”. 69 (4), s. 346-355, 2020. DOI: 10.1016/j.alit.2020.03.005. PMID: 32893125. (ang.). 
  10. Obwieszczenie Prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych z dnia 8 lipca 2020 r. w sprawie ogłoszenia Urzędowego Wykazu Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia, 2020-07-20. [dostęp 2020-11-14].
  11. Clinical trials with Ibudilast. clinicaltrials.gov. [dostęp 2020-11-14]. (ang.).