Ibbi-Suen

Ibbi-Suen, Ibbisin – ostatni władca III dynastii z Ur, panował w latach 2029–2005 p.n.e. (chronologia średnia).

Ibbi-Suen

Ibbisin

Fragment odcisku pieczęci cylindrycznej z okresu panowania Ibbi-Suena przedstawiająca jego intronizację, zbiory Metropolitan Museum of Art
Król Sumeru i Akkadu
Okres	od ok. 2029 p.n.e. do ok. 2005 p.n.e.
Poprzednik	Szu-Suen
Następca	upadek III dynastii z Ur
Dane biograficzne
Dynastia	III dynastia z Ur
Ojciec	Szu-Suen
Dzieci	Tukin-hatti-migrisza (córka)

Mapa obszarów kontrolowanych przez III trzecią dynastię z Ur – najciemniejszym odcieniem zielonego zaznaczono obszar kontrolowany przez Ibbi-Suena na początku jego panowania

Ibbi-Suen na tron wstąpił po ojcu Szu-Suenie. W okresie jego panowania państwo III dynastii z Ur trwało w kryzysie spowodowanym naporem koczowniczych plemion Amorytów. Zajmowali oni tereny północnej i centralnej Mezopotamii doprowadzając do dezintegracji państwa. W wyniku osłabienia administracji królewskiej i defensywnej polityki ostatnich władców sumeryjskich namiestnicy poszczególnych miast zaczęli wypowiadać posłuszeństwo władzy Ibbi-Suena. W ok. 2027 p.n.e. uniezależniła się Esznunna, której królem został Szu-ilija. Władzę w Larsie znajdującej się blisko Ur przejął amorycki wódz Naplanum. W 6 roku panowania Ibbi-Suena (ok. 2024 p.n.e.) od państwa oderwały się wschodnie prowincje z istotnymi ośrodkami ekonomicznymi w Lagasz i Ummie. Będący królewskim namiestnikiem Iszbi-Erra wymusił na władcy nadanie namiestnictwa Isin, a następnie uzyskał kontrolę nad centrum religijnym państwa sumeryjskiego w Nippur. W ok. 2017 p.n.e. Iszbi-Erra otwarcie wystąpił przeciwko władcy i przyjął tytuł królewski, zakładając I dynastię z Isin. Stopniowo państwo utraciło kontrolę nad głównymi szlakami aprowizacyjnymi na Eufracie. W ostatnim okresie panowania Ibbi-Suena, upadające pod naporem Amorytów i w wyniku kolejnych secesji lokalnych możnowładców państwo III dynastii z Ur zostało zaatakowane przez Elam. W ok. 2005 p.n.e. wojska elamickie sprzymierzone z Naplanumem z Larsy, zdobyły i złupiły stolicę Ur i wzięły w niewolę Ibbi-Suena, uprowadzając go do swej stolicy w Anszan.

O upadku III dynastii z Ur traktuje pochodzący z przełomu III i II tysiąclecia p.n.e. utwór literacki Lament nad upadkiem Ur.

Zobacz też

• Tukin-hatti-migrisza
• Sin-abuszu

Bibliografia

• Praca zbiorowa pod redakcją naukową Joachima Śliwy, 2005, Wielka Historia Świata Tom 2 Stary i Nowy Świat od „rewolucji” neolitycznej do podbojów Aleksandra Wielkiego, Oficyna Wydawnicza FOGRA, s. 209-210, ISBN 83-85719-83-0.
• Hammurabi, Kodeks Hammurabiego, MarekM. Stępień (tłum.), Warszawa: Wydawnictwo ALFA, 2000, s. 9-12, ISBN 83-7179-192-5, OCLC 69561864 .
• Marian Bielicki, Zapomniany świat Sumerów, PIW, Warszawa 1973, s. 173-180.