I (1915)
Lotniskowiec I[a] – oznaczenie lotniskowca projektowanego dla marynarki niemieckiej Kaiserliche Marine podczas I wojny światowej, na bazie przebudowanego statku „Ausonia”. Niemiecka marynarka wojenna eksperymentowała wcześniej z transportowcami wodnosamolotów, ale jednostki te były zbyt powolne, by operować z siłami głównymi Hochseeflotte. Przenosiły także zbyt mało samolotów. Nowy okręt miał przenosić pomiędzy 23 a 30 samolotów, w tym myśliwce, bombowce i bombowce torpedowe.
| Klasa | |
|---|---|
| Historia | |
| Stocznia | |
Zamówiony dla  Kaiserliche Marine
| |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność |
12 585 ton metrycznych |
| Długość |
158 m |
| Szerokość |
18,8 m |
| Zanurzenie |
7,43 m |
| Napęd | |
| 2 śruby turbiny Blohm & Voss 14 000 shp 1500 ton węgla | |
| Prędkość |
20 węzłów |
| Wyposażenie lotnicze | |
| 13 lub 19 wodnosamolotów 10 samolotów 3 hangary | |
Okręt miał bazować na nieukończonym kadłubie statku pasażerskiego „Ausonia”, który był budowany dla Włoch w Hamburgu. Przebudowa została zaproponowana przez Departament Lotnictwa Urzędu Marynarki Rzeszy, ale została zarzucona po negocjacjach z niemiecką marynarką na skutek zaproponowanego moratorium na budowę nowych jednostek pod koniec wojny. Po zakończeniu I wojny światowej wysoka inflacja w Niemczech znacznie zwiększyła koszty budowy jednostki i w rezultacie włoska firma żeglugowa, dla której budowano ją pierwotnie, odmówiła kupna. Kadłub został sprzedany na złom i rozebrany w 1922 roku.
Projekt
edytuj„Ausonia” została zaprojektowana jako turbinowiec pasażerski. Został zamówiony przez włoską spółkę żeglugową Sitmar w 1914 roku. Statek był budowany w stoczni Blohm & Voss w Hamburgu, nosząc numer stoczniowy 236[1]. W tym czasie jedynym niemieckim transportowcem wodnosamolotów był przebudowany krążownik pancerny SMS „Friedrich Carl”, który mógł przenosić dwa samoloty[2]. Dowództwo niemieckiej marynarki wierzyło, że sterowce są dużo efektywniejsze niż wodnosamoloty, zarówno w rozpoznaniu, jak i w ataku[3]. Admirał Alfred von Tirpitz był szczególnie negatywnie nastawiony do możliwości ówczesnych samolotów[4]. Pomimo tego, marynarka zamówiła kilka typów samolotów morskich przed i w czasie wojny, w tym dwa wodnosamoloty myśliwskie: W.12 i W.29, oba zbudowane przez Hansa-Brandenburg. Zaprojektowano także dwusilnikowy wodnopłatowiec torpedowy[5].
Pomimo preferowania sterowców, kilka mniejszych statków handlowych zostało przebudowanych w czasie I wojny światowej na transportowce wodnosamolotów. Przenosiły jedynie od dwóch do czterech samolotów każdy, były też zbyt wolne, by operować w składzie głównych sił liniowych floty. Lekki krążownik SMS „Stuttgart”, który był wystarczająco szybki by utrzymać tempo Hochseeflotte, został przerobiony na transportowiec wodnosamolotów w roku 1918. On także mógł przenosić jedynie dwa wodnosamoloty. Zdecydowano wtedy o przebudowie liniowca „Ausonia” na lotniskowiec z pokładem lotniczym, przeznaczony dla samolotów z podwoziem kołowym oraz dla wodnosamolotów[6]. Plany przebudowy zostały wykonane przez projektanta J. Reimpella w 1918 roku na zamówienie dowództwa lotnictwa morskiego[1].
Dane techniczne
edytujPo przebudowie okręt miał mieć 158 metrów długości całkowitej i 149,6 m długości między pionami, szerokość 18,8 m, a zanurzenie 7,43 m. Wyporność planowo wynosiła 12 585 ton metrycznych. Okręt miał być napędzany przez dwa zestawy turbin parowych Blohm & Voss z przekładniami, które napędzały parę śrub o nieznanej średnicy. Szczegóły dotyczące kotłowni i zaopatrywania okrętu w energię elektryczną są nieznane[1].
W planach było również wyposażenie „Ausonii” w dwa 82-metrowe pokłady hangarowe dla samolotów z podwoziem kołowym oraz trzeci, 128-metrowy, dla wodnosamolotów. Wszystkie hangary miały szerokość 18,5 m. Długość pokładu wynosiła 128,5 m, a jego szerokość 18,7 m. Wszystkie trzy hangary i pokład lotniczy miały być nadbudowane ponad głównym pokładem konstrukcyjnym. Projektanci zamierzali zamontować dodatkowy pokład startowy na dziobie (30 metrów długości i 10,5 m szerokości). Jak twierdzi Erich Gröner, okręt został zaprojektowany do przenoszenia 13 wodnosamolotów bez składanych skrzydeł lub 19 wodnosamolotów ze składanymi skrzydłami i około 10 samolotów z podwoziem kołowym[1]. Rene Greger oceniał, że okręt mógł przenosić osiem do dziesięciu myśliwców i łącznie piętnaście do dwudziestu wodnopłatowych bombowców i bombowców torpedowych[6].
Przebudowa
edytujJednostka została zwodowana jako statek pasażerski „Ausonia” 15 kwietnia 1915 roku. Statek był nadal w fazie prac wyposażeniowych, gdy niemiecka marynarka zdecydowała się przebudować go na lotniskowiec. Nowe plany zostały ukończone w 1918 roku, ale w tym okresie większość sił stoczniowych zostało przeniesionych na budowę nowych okrętów podwodnych[1]. Niedostatki siły roboczej i surowców, z jakimi borykała się gospodarka niemiecka, zredukowały możliwości przemysłu stoczniowego do rozmiarów pozwalających z ledwością na zapewnienie utrzymania i bieżących napraw istniejącej floty liniowej. Wszystkie dostępne surowce lokowano w produkcję okrętów podwodnych[7]. W rezultacie priorytetów stoczniowych oraz moratorium na budowę nowych okrętów nawodnych nałożonego przez Urząd Marynarki Rzeszy, projekt przebudowy został porzucony[1].
Projekt miał wpływ na planowaną przebudowę krążownika pancernego SMS „Roon” na transportowiec wodnosamolotów. Jednak ten plan także został porzucony[8]. W 1920 roku włoska firma żeglugowa anulowała zamówienie na statek „Ausonia”, ponieważ niemiecka powojenna inflacja znacznie podniosła cenę jednostki. W rezultacie, nieukończony statek sprzedano na złom w 1922 roku i rozebrano[1].
Uwagi
edytuj- ↑ Oznaczenie „I” było tymczasowym oznaczeniem okrętu, pod jakim go zamówiono; gdyby został ukończony otrzymałby inna nazwę.
Przypisy
edytujBibliografia
edytuj- Rene Greger. German Seaplane and Aircraft Carriers in Both World Wars. „Warship International”. I (1–12), s. 87–91, 1964. Toledo, Ohio: Naval Records Club, Inc..
- Erich Gröner, Dieter Jung, Martin Maass: Die deutschen Kriegsschiffe 1815−1945. Band 1: Panzerschiffe, Linienschiffe, Schlachtschiffe, Flugzeugträger, Kreuzer, Kanonenboote. München: Bernard & Graefe Verlag, 1982. ISBN 3-7637-4800-8.
- Holger Herwig: „Luxury” Fleet: The Imperial German Navy 1888–1918. Amherst, New York: Humanity Books, 1980. ISBN 978-1-57392-286-9.
- Gary Weir: Building the Kaiser’s Navy. Annapolis: Naval Institute Press, 1992. ISBN 1-55750-929-8.
