Drugi pokój toruński

Drugi pokój toruński
	; Obraz M. Jaroczyńskiego II Traktat toruński, 1873 r., Muzeum Okręgowe w Toruniu
Data	19 października 1466
Miejsce	Toruń
Przyczyna	wojna trzynastoletnia
Strony traktatu
Zakon krzyżacki	Korona Królestwa Polskiego
Przywódcy
Ludwig von Erlichshausen	Kazimierz IV Jagiellończyk

Ten artykuł od 2015-01 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Drugi pokój toruński – traktat zawarty w Toruniu 19 października 1466 roku pomiędzy Polską a zakonem krzyżackim, kończący wojnę trzynastoletnią, trwającą w latach 1454–1466. Papiestwo, stojące po stronie Krzyżaków, nie zatwierdziło uchwał zawartego pokoju^[1].

Postanowienia II pokoju toruńskiego

Ziemie inkorporowane (włączone/dołączone) do Królestwa Polskiego

Królestwo Polskie odzyskało Pomorze Gdańskie z Gdańskiem (jako Prusy Królewskie), ziemię chełmińską i ziemię michałowską
Polska uzyskała Warmię i Powiśle z Żuławami, a w ich obrębie miasta pruskie, m.in. Malbork i Elbląg

Zobowiązania wielkiego mistrza krzyżackiego

każdy nowo obrany mistrz miał w ciągu 6 miesięcy złożyć królowi polskiemu hołd lenny^[2]
wielki mistrz stawał się senatorem królewskim, zobowiązanym do uczestnictwa w radzie królewskiej na wezwanie władcy polskiego, włącznie z prawem udziału w elekcji nowego władcy
wielki mistrz miał obowiązek udzielenia pomocy zbrojnej Polsce (obowiązek ten odroczono na okres 20 lat) i był ograniczony w sprawach polityki zagranicznej na rzecz króla polskiego

Inne

traktat zabraniał Krzyżakom zabiegania o zwolnienie z przysięgi wierności, składanej królowi polskiemu i korzystania z ewentualnie udzielonego zwolnienia (dotyczyło to czynników wyższych i postronnych np. papieskich)
skład Zakonu, do połowy stanu miał być werbowany spośród poddanych Królestwa Polskiego, czyli Korony i królewskiej części Prus
traktat zapewniał amnestię dla poddanych króla polskiego i Zakonu
traktat zapewniał swobodę kontaktów handlowych na terenach całych Prus
dokonano sekularyzacji biskupstwa chełmińskiego, poddając je zwierzchnictwu arcybiskupa gnieźnieńskiego
biskupstwo pomezańskie nie uległo sekularyzacji, ale zostało również oddane pod zwierzchnictwo – tym razem tylko dożywotnio – Wincentego Kiełbasy
traktat miał być potwierdzony przez papiestwo, które formalnie utrzymywało zwierzchnictwo nad Prusami

Ziemie lenne Królestwa Polskiego zorganizowano w Prusach Zakonnych, ze stolicą w Królewcu. Traktat, przez przywrócenie dostępu do morza i tym samym umożliwienie eksportu zboża i innych towarów na zachód Europy, na około dwieście lat określił kierunek politycznego, ekonomicznego i społecznego rozwoju Rzeczypospolitej^[2].

Zobacz też kategorie: Sygnatariusze pokoju toruńskiego (1466), Gwaranci pokoju toruńskiego (1466).

Zobacz też

Przypisy

↑ Janusz Tazbir, Historia Kościoła katolickiego w Polsce (1460-1795), Warszawa 1966, s. 19.
↑ ^a ^b toruński pokój, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2017-10-12] .

Linki zewnętrzne

Drugi pokój toruński
Dokumenty II pokoju toruńskiego z 1466 roku
Drugi pokój toruński. Z prof. Marianem Biskupem rozmawia Ewa Zientara
Przekład polski układu toruńskiego
Fotokopia pierwszej strony układu. dziedzictwo.polska.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-09-28)].

[1] Janusz Tazbir, Historia Kościoła katolickiego w Polsce (1460-1795), Warszawa 1966, s. 19.

[Encyklopedia_PWN-2] toruński pokój, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2017-10-12] .

[1]

[2]