2 Korpus (austro-węgierski)
2 Korpus – wyższy związek taktyczny cesarskiej i królewskiej Armii z komendą w Wiedniu.
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1883 |
| Rozformowanie |
1918 |
| Działania zbrojne | |
| I wojna światowa | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Rodzaj sił zbrojnych | |
| Podległość |
Ministerstwo Wojny |
_1898.jpg)
_um_1890.jpg)
W 1900 roku w skład korpusu wchodziła:
- 4 Dywizja Piechoty w Brnie,
- 13 Dywizja Piechoty w Wiedniu,
- 25 Dywizja Piechoty w Wiedniu,
- Dywizja Obrony Krajowej w Wiedniu,
- Dywizja Kawalerii Wiedeń w Wiedniu,
- 2 Brygada Artylerii Polowej w Wiedniu,
- 14 Brygada Artylerii Polowej w Wiedniu[1].
W 1901 roku 13 Dywizja Piechoty została przemianowana na 47 Dywizję Piechoty, a Dywizja Obrony Krajowej na 13 Dywizję Obrony Krajowej.
W 1906 roku Komenda 14 Brygady Artylerii Polowej została przeniesiona z Wiednia do Linzu i podporządkowana komendantowi 14 Korpusu[2].
W 1908 roku w Wiedniu została utworzona 1 Brygada Artylerii Fortecznej.
W 1909 roku 47 Dywizja Piechoty została przemianowana na 49 Dywizję Piechoty.
W 1912 roku Dywizja Kawalerii Wiedeń została przemianowana na 3 Dywizję Kawalerii.
W 1914 roku w skład korpusu wchodziła:
- 4 Dywizja Piechoty w Brnie,
- 13 Dywizja Piechoty Obrony Krajowej w Wiedniu,
- 25 Dywizja Piechoty w Wiedniu,
- 49 Dywizja Piechoty w Wiedniu,
- 3 Dywizja Kawalerii w Wiedniu,
- 2 Brygada Artylerii Polowej w Wiedniu,
- 1 Brygada Artylerii Fortecznej w Wiedniu,
- Dywizjon Taborów Nr 2 w Wiedniu[3].
W sierpniu 1914 roku, w czasie mobilizacji, została rozwiązana 49 Dywizja Piechoty. Na bazie 2 Brygady Artylerii Polowej i wchodzących w jej skład oddziałów zostały sformowane trzy brygady artylerii polowej (4, 13 i 25), które włączono w skład dywizji piechoty.
2 Korpus został przetransportowany do Galicji i włączony w skład 4 Armia. Po odejściła u korpusu na front funkcje terytorialnej władzy wojskowej przejęła Komenda Wojskowa w Wiedniu, na czele której stanął FZM Franz von Wikullil.
- Skład i obsada personalna 1 maja 1915
- 25 Dywizja Piechoty (25. ID): FML Eh Peter Ferdinand
- 49 Brygada Piechoty (49. IBrig.): GM Edl. von Severus
- 50 Brygada Piechoty (50. IBrig.): GM Ritt. von Bolberitz
- 25 Brygada Artylerii Polowej (25. FABrig.): GM von Jemrich
- 4 Dywizja Piechoty (4. ID): GM Edl. v. Bellmond
- 8 Brygada Piechoty (8. IBrig.): Obst. Mietzl
- 1 Brygada Legionów Polskich (1. Brig. d. poln. Legion): Obst. Józef Piłsudski
- 4 Brygada Artylerii Polowej (4. FABrig.): Obst. Machaczek
| Organizacja pokojowa Komendy 2. Korpusu i Komendy Obrony Krajowej w 1914 roku[4] | |
|---|---|
| komendant 2. Korpusu, komendant Obrony Krajowej i generał komenderujący | |
| Komenda 2. Korpusu | Komenda Obrony Krajowej |
| generał przydzielony komendantowi korpusu | generał przydzielony do Komendy Obrony Krajowej |
| szef sztabu korpusu | |
| Oddział Wojskowy | Grupa Obrony Krajowej Komendy 2. Korpusu
Oddział Wojskowy |
| dyrektor budownictwa wojskowego | |
| szef intendentury | szef intendentury |
| Organy pomocnicze: | |
| referent prawny | referent prawny |
| szef sanitarny | szef sanitarny |
| referent weterynaryjny | referent techniczny |
| szef duszpasterstwa | Registratura |
Kadra
edytuj- Komendanci korpusu, komendanci Obrony Krajowej i generałowie dowodzący
- (niem. Kommandant des 2. Korps, Landwehrkommendant und Kommandierender General)
- FZM Ferdinand von Bauer (I 1883 – III 1888 → minister wojny)
- FZM Anton Maria Emmerich Wilhelm von Schönfeld (IX 1889 – IX 1894[5] → w dyspozycji generalnego inspektora c. i k. Armii)
- FML / GdK Alexander von Üxküll-Gyllenband (IX 1894 – XI 1905[5] → generalny inspektor wojsk i komendant 4 Korpusu)
- FZM Ferdinand Fiedler (XI 1905 – VI 1908[5] → generalny inspektor wojsk)
- FML / GdI Mansuet Versbach von Hadamar (VI 1908 – IV 1912[5])
- GdI Alfred von Ziegler (IV 1912 – II 1914[5])
- GdI Blasius Schemua (II – IX 1914[5])
- FML / GdI Johann von Kirchbach auf Lauterbach (IX 1914 – IX 1915[5])
- FML / GdI Julius Kaiser (IX 1915 – IV 1918[5])
- FML / GdI Rudolf Krauss (IV – XI 1918[5])
- FML Anton von Pitreich (1895)
- FML Anton Fiala (1906 – 1909)
- FML Heinrich Fath (1913 – 1914)
- Generałowie przydzieleni do Komendy Obrony Krajowej
- (niem. Zugeteilter General beim Landwehrkommando)
- GM Rudolf von Bürkl (1913 – 1914)
- płk SG Franz von Jaeger (I 1883 – X 1885[5] → komendant 66 Brygady Piechoty)
- płk SG Anton Resch (1895)
- płk SG Vinzenz von Fox (1906)
- płk SG Aurel von le Beau (1909)
- płk SG / GM Leo Greiner (IV 1912 – IX 1914[5])
- płk SG Stanisław Szeptycki (IX 1914 – IX 1915[5])
Przypisy
edytuj- ↑ Schematismus 1901 ↓, s. 83.
- ↑ Schematismus 1907 ↓, s. 147.
- ↑ Schematismus 1914 ↓, s. 83-84.
- ↑ Schematismus 1914 ↓, s. 83.
- ↑ a b c d e f g h i j k l Komendanci korpusów ↓.
- ↑ Rydel 2001 ↓, s. 32, generał przydzielony komendantowi korpusu do pomocy i dla nabycia doświadczenia.
- ↑ Rydel 2001 ↓, s. 32, w polskiej terminologi szef Sztabu Generalnego, to według nomenklatury austriackiej der Chef des Generalstabs, zaś szef sztabu na przykład dywizji – to der Generalstabschef.
Bibliografia
edytuj- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1901. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1900. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1914. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, luty 1914. (niem.).
- Tomasz Nowakowski: Armia Austro-Węgierska 1908-1918. Warszawa: Feniks, 1992. ISBN 83-900217-4-9. (pol.).
- Jan Rydel: W służbie cesarza i króla: generałowie i admirałowie narodowości polskiej w siłach zbrojnych Austro-Węgier w latach 1868-1918. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2001. ISBN 83-7188-235-1.
- Corps Commanders and Chiefs of Staff 1883-1918. [w:] Austro-Hungarian Land Forces 1848-1918 [on-line]. Glenn Jewison & Jörg C. Steiner. [dostęp 2019-12-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-28)].