Hrušov (powiat Rożniawa)
Hrušov (węg. Körtvélyes) – wieś (obec) w powiecie Rożniawa, w kraju koszyckim, na Słowacji. Powierzchnia 16,80 km², 328 mieszkańców (31 grudnia 2016).
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Kraj | |||
| Powiat | |||
| Starosta |
Gabriel Parti[1] | ||
| Powierzchnia |
16,80[2] km² | ||
| Wysokość |
232[3] m n.p.m. | ||
| Populacja (2023) • liczba ludności • gęstość |
|||
| Nr kierunkowy |
+421 58[3] | ||
| Kod pocztowy |
049 13[3] | ||
| Tablice rejestracyjne |
RV | ||
Położenie na mapie Słowacji  | |||
Położenie na mapie kraju koszyckiego  | |||
| 48°35′N 20°38′E/48,583300 20,633300 | |||
| Strona internetowa | |||
Położenie
edytujPołożona jest w zachodniej (górnej) części Kotliny Turniańskiej, na wysokości od 212 do 577 m n.p.m. (centrum wsi ok. 240 m n.p.m.), w płytkiej dolince Wapiennego Potoku (słow. Vápenný potok). Na północny wschód od wsi znajduje się zespół dwóch niewielkich stawów rybnych, znany jako Hrušovské rybníky.
Historia
edytujPierwotnie należała (jako wieś służebna) do królewskiego grodu Turňa, od 1243 r. (pierwsza wzmianka o wsi) była w rękach prywatnych. Od ok. połowy XIV w. była własnością Bebeków, a ostatnimi właścicielami była rodzina Andrassych. W 1427 r. wieś liczyła 40 domów. Ludność zajmowała się uprawą roli i hodowlą, a także sadownictwem i uprawą winorośli. Pamiątką po tym jest aktualny (przyjęty w 1997 r.) herb wsi, w którym na tarczy o zielonym polu widoczne są dwa srebrne nożyki (sadowniczy i winiarski) oraz złota gruszka, wzorowany na XVIII-wiecznej pieczęci gminnej.
Na miejscowym cmentarzu spoczywa Rais Keresztely, projektant i budowniczy drogi przez Przełęcz Jabłonowską (słow. Jablonovské sedlo).
Zabytki
edytuj- Kościół katolicki pw. Najświętszej Marii Panny, pierwotnie gotycki z 2 połowy XIV w., przebudowany w stylu barokowym na przełomie XVII i XVIII w.
- Katolicka kaplica pw. św. Anny nad wsią, w miejscu starszego kościoła. Późnogotycka, jednonawowa budowla, przekryta sklepieniem krzyżowo-żebrowym, posiada później dobudowaną barokową apsydę.
- Kościół ewangelicki z XIX w.
Przyroda i jej ochrona
edytujWieś leży na terenie pasma ochronnego Parku Narodowego Kras Słowacki. W jej katastrze znajduje się pomnik przyrody Hrušovská lesostep oraz otwory interesujących jaskiń: Hrušovskiej i Vápennej.
Przypisy
edytuj- ↑ Zoznam zvolených starostov a primátorov podľa obcí, miest a mestských častí. Štatistický úrad Slovenskej republiky, 2014. [dostęp 2017-11-17]. (słow.).
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: 16,80S_SK, om7014rr_ukaz: Rozloha (Štvorcový meter).
- ↑ a b c Statistical Office of the Slovak Republic: Základná charakteristika. 2015-04-17. [dostęp 2022-03-31]. (słow.).
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne). www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7101rr_obc: AREAS_SK.
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: AREAS_SK.
Bibliografia
edytuj- Ďurček Jozef a kolektív: Slovenský kras. Turistický sprievodca ČSSR, č. 41, wyd. Šport, slovenské telovýchovné vydavateľstvo, Bratislava 1989, ISBN 80-7096-020-5.