Hotel „Cracovia”
Hotel Orbis „Cracovia” – zabytkowy hotel w Krakowie, w dzielnicy VII przy al. Marsz. Ferdynanda Focha 1, na Półwsiu Zwierzynieckim.
 nr rej. A-1461/M z 4 listopada 2016[1]
| |
 Widok z Gmachu Głównego Muzeum Narodowego | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres |
al. marsz. Ferdynanda Focha 1 |
| Styl architektoniczny |
modernizm |
| Architekt | |
| Inwestor |
Polskie Biuro Podróży „Orbis” |
| Rozpoczęcie budowy |
1960 |
| Ukończenie budowy |
1965 |
| Pierwszy właściciel |
Polskie Biuro Podróży „Orbis” |
| Obecny właściciel | |
Położenie na mapie Krakowa  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
 50°03′31″N 19°55′26″E/50,058611 19,923889
| |
Modernistyczny budynek został wzniesiony w latach 1960–1965 według projektu Witolda Cęckiewicza dla Polskiego Biura Podróży „Orbis”. Zespół hotelu „Cracovia” i kina „Kijów” został wpisany do rejestru zabytków w 2016. Do 2011 należał do Grupy Hotelowej Orbis. Od 2016 własność Muzeum Narodowego w Krakowie.
Historia
edytujZostał wybudowany w latach 1960-1965 według projektu Witolda Cęckiewicza, ówczesnego architekta miasta Krakowa, na fundamentach niedoszłego Domu Związkowca. Otwarty 22 czerwca 1965[2], był wówczas najdłuższym (150 m) oraz jednym z największych i najnowocześniejszych hoteli w Polsce. Budowa na podmokłym terenie blisko zasypanego starorzecza Rudawy początkowo napotkała problemy (wsiąkły fundamenty), które rozwiązano podejmując decyzję o budowie hotelu na żelbetowej płycie. Podczas realizacji obiektu po raz pierwszy w kraju zastosowano w hotelarstwie system konstrukcji wielkopłytowej, co znacznie przyspieszyło tempo montażu powtarzalnych kondygnacji mieszkalnych. Innowacją było także użycie elementów konstrukcyjnych stanowiących jednocześnie obudowę pionów sanitarnych[3]. Nazwę nadał Włodzimierz Reczek, przewodniczący Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki.
W hotelu „Cracovia” zrealizowano filmy Jowita (1967) i Spis cudzołożnic (1994).
Pięciopiętrowy budynek posiadał 510 miejsc noclegowych w 309 pokojach i 9 apartamentach oraz m.in. restaurację (ok. 500 miejsc gastronomicznych), kawiarnię, salę konferencyjną i kasyno do dyspozycji gości, a także duży zespół handlowy, 22 stanowiska garażowe, obszerny parking oraz w bezpośrednim sąsiedztwie kino „Kijów”[3].
28 kwietnia 2011 hotel został wpisany do gminnej ewidencji zabytków, zaś następnego dnia do wojewódzkiej.
Pod koniec czerwca 2011 hotel zakończył działalność operacyjną i został zamknięty. W tym samym roku nieruchomość kupiła za 32 mln zł spółka Echo Investment. W umowie znalazł się zakaz prowadzenia w budynku działalności hotelowej przez 10 lat pod groźbą kary na rzecz Orbisu w wysokości 5 mln zł[4].
Na parterze budynku znajdują się punkty usługowe oraz sklepy: z instrumentami muzycznymi, ze sprzętem sportowym, cukiernia, fryzjer, galeria plakatu. Od listopada 2017 na parterze znajduje się Forum Designu[5] - showroom prezentujący dzieła polskich projektantów sztuki użytkowej[6].
Muzeum Narodowe w Krakowie
edytujW 2016 budynek został odkupiony przez Skarb Państwa od spółki Echo Investment za 29 mln zł netto dla Muzeum Narodowego w Krakowie[7].
Wystawy:
- Cracovia – więcej niż hotel. Ceramika i ubiory od 19 maja 2017 do 6 czerwca 2017.
- Odwilż 56 – Cracovia 65. Wystawa architektury Witolda Cęckiewicza od 23 listopada 2017 do 21 stycznia 2018.
- ZOBACZ! Młodzi Artyści z Wydziału Grafiki ASP w Krakowie od 6 czerwca 2019 do 20 czerwca 2019
- Dawny Hotel Cracovia, od 6 do 8 września 2019
- Tożsamość, 100 lat polskiej architektury od 27 września 2019 do 15 grudnia 2019
- Dawny Hotel Cracovia, lipiec/sierpień 2020[8]
- Wiedeń buduje, budownictwo mieszkaniowe w latach 1920-2020, od 11 lutego do 29 maja 2022
-
Hotel (2010) -
Wnętrze-recepcja. -
Foyer Złota mozaika
proj. Krystyny Zgud-Strachockiej. -
Mozaika Miasta w dawnym biurze turystycznym
proj. Heleny i Romana Husarskich. -
Dawna restauracja, obecnie Forum Designu. -
Fasada południowa. -
Budynek restauracji.
,_1_F._Foch_Av.,_Krak%C3%B3w,_Poland.jpg)
,_1_F._Foch_Av,_Krakow,_Poland.jpg)
,_restaurant,_1_Marshal_Ferdinand_Foch_Av,_Krak%C3%B3w,_Poland.jpg)
Przypisy
edytuj- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2018-01-14].
- ↑ Dziennik Polski. 1965, nr 147 (23 VI) = nr 6648 - 20/26, s. 4
- ↑ a b Zenon Błądek: Dzieje krajowego hotelarstwa od zajazdu do współczesności: fakty, obiekty, ludzie. Poznań-Warszawa: Palladium Architekci, 2003, s. 42. ISBN 83-89284-02-2.
- ↑ Aleksander Gurgul: Państwo kupiło dawny hotel Cracovia za ponad 29 mln zł. wyborcza.pl, 29 grudnia 2016. [dostęp 2017-01-23].
- ↑ Forum Designu - Polski młody design' - Forum Designu [online], forumdesignu.pl [dostęp 2019-02-13] [zarchiwizowane z adresu 2019-02-02].
- ↑ Wyborcza.pl [online], krakow.wyborcza.pl [dostęp 2019-02-13].
- ↑ Marek Kozubal. Muzeum Narodowe urośnie. „Życie Krakowa i Małopolski (dodatek do dziennika 'Rzeczpospolita')”, s. R6, 9 stycznia 2017.
- ↑ Duch Hotelu „Cracovia” wychodzi „na pole” - Patronaty - Radio Kraków [online], radiokrakow.pl [dostęp 2021-05-18] (pol.).
Bibliografia
edytuj- Małgorzata I. Niemczyńska: Hotel Cracovia - sentymentalny adres, Gazeta Wyborcza Kraków z 15 czerwca 2012, s. 6
- Strona Muzeum. [dostęp 2017-08-11].