Horn (Austria)
Horn – miasto powiatowe w Austrii, w kraju związkowym Dolna Austria, siedziba powiatu Horn. Leży we wschodniej części rejonu Waldviertel, nad rzeką Taffa.
| |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Kraj związkowy | |||
| Powiat | |||
| Powierzchnia |
39,27 km² | ||
| Wysokość |
311 m n.p.m. | ||
| Populacja (1 stycznia 2014) • liczba ludności • gęstość |
| ||
| Nr kierunkowy |
02982 | ||
| Kod pocztowy |
3580, 3751 | ||
| Tablice rejestracyjne |
HO | ||
Położenie na mapie Dolnej Austrii  | |||
Położenie na mapie Austrii  | |||
 48°39′N 15°39′E/48,650000 15,650000
| |||
| Strona internetowa | |||
Historia
edytujNajstarsze potwierdzone dowodami ślady działalności człowieka w tym terenie sięgają kultury oryniackiej w czasie epoki lodowej. W zachodniej części dzisiejszego Horn znajduje się stanowisko, gdzie odkryto ognisko sprzed 30-u tysięcy lat z fragmentami kości zwierząt łowionych w plejstocenie (mamuta, reniferów, dzikich koni) oraz liczne narzędzia kamienne. Przedgórze dolnoaustriackiego Galgenbergu zamieszkiwane było przez 12 tysięcy lat. Ślady działalności rolniczej pochodzą sprzed 5 000 lat p.n.e. Wiele śladów archeologicznych świadczy o tym, że teren ten był zamieszkiwany bez znacznych przerw przez okresy prehistoryczne i starożytne, aż do dzisiaj[1].
W połowie XI wieku po raz pierwszy pojawia się nazwa Horn w łacińskiej formie Hornarun w dokumencie dotyczącym w tym okresie wybudowanego w pobliżu warownego kościoła św. Stefana (St. Stephan). W późnym średniowieczu miasto Horn odgrywało ważną rolę w regionie. Miasto było ważnym ośrodkiem handlowym z komorą celną, a także z siedzibą sądu. Zabytkowe mury miejskie z basztami pozostały do dziś w dużej mierze nienaruszone. Pod koniec XVI wieku, miasto stało się ośrodkiem reformacji. W XVII wieku powstało liceum, a społeczność tworzyło 30 domów sukienników i farbiarzy. W 1732 roku powstał browar specjalizujący się w piwie pszenicznym, a potem także w piwie zielonym.
W 1850 roku Horn stało się siedzibą powiatu Horn. W roku 1889 miasto uzyskało połączenie kolejowe z ogólną siecią.
Zabytki
edytuj- Kościół pw. św Stefana (St. Stephan), najstarszy sięgający założenia miasta, wspomniano w 1050 r. Pierwotnie kościół parafialny był w stylu romańskim. Później dobudowano gotycki chór, a w XVIII wieku został ubarokowiony[2]
- Kościół parafialny pw. św Jerzego (St. Georg), renesansowy budynek z gotyckimi dodatkami, zbudowany w latach 1593-1597 jako kościół luterański[3]
- klasztor, kościół i biblioteka pijarów. Konsekrowany kościół pw. św. Antoniego (Hl. Antonius)[4], budowano w stylu barokowym w latach 1658-62. W 1957 roku pijarzy założyli liceum, które z drobną przerwą działało w tej formie do 1872 roku, w którym to je przemianowano na szkołę krajową. Obecnie budynek ten jest Domem Sztuki (Kunsthaus), w którym odbywają się także koncerty i spektakle teatralne, wykorzystując istniejące na dziedzińcu arkady[5]
- dawny szpital miejski, ufundowany w 1395 roku, kilka razy obszernie przebudowany. Na jego terenie znajduje się mała kaplica z XV wieku. Od 1973 roku budynki zajmują muzea, w tym muzeum Josefa Höbartha (Höbarthmuseum) założone w 1930 roku, posiada najliczniejsze eksponaty prehistoryczne w Dolnej Austrii. Innymi tematami w muzeum są folklor miejscowy i historia miasta[6]
- Muzeum Maszyn Rolniczych (Madermuseum) - rolnik Ernst Mader jako przywódca powiatowego NSDAP zebrał i przekazał miastu w 1975 roku[7]
- pozostałości osiedla sukienników i farbiarzy przy ulicy Raabser Straße, zbudowanego przez hrabiego Ferdinanda Kurza von Senftenau (1592–1659) - jedno z pierwszych wczesnoprzemysłowych osiedli robotniczych w Austrii, przed którym stoi kaplica Matki Bożej z Altötting (Czarna Madonna), z 1656 roku, wzorowana na wzór bawarskiej kaplicy z Sanktuarium w Altötting[8]
- zamek Horn i budynek Sądu Krajowego, znajdujący się w dużym parku[9][10].
- pomnik Josepha Missona
Osoby
edytujLudzie urodzeni w Horn
edytuj- Christoph Baumgartner (ur. 1 sierpnia 1999) – austriacki piłkarz
- Stefan Michael Newerkla (ur. 7 października 1972) – austriacki slawista oraz filolog
Przypisy
edytuj- ↑ Kronika Dolnej Austrii Orthe Lexikon Siedlungsplätze auf dem Galgenberg bei Horn
- ↑ Rejestr zabytków Austrii AleXXw's Tools Objekt-ID:54305
- ↑ Rejestr zabytków Austrii AleXXw's Tools Objekt-ID:54286
- ↑ Rejestr zabytków Austrii AleXXw's Tools Objekt-ID:54285
- ↑ Rejestr zabytków Austrii AleXXw's Tools Objekt-ID:32063
- ↑ Rejestr zabytków Austrii AleXXw's Tools Objekt-ID:32064
- ↑ Museen der Stadt Horn - Höbarth- und Madermuseum
- ↑ Rejestr zabytków Austrii AleXXw's Tools Objekt-ID:70171
- ↑ Gerhard Stenzel: Von Schloß zu Schloß in Österreich (Od zamku do zamku w Austrii) Wydawnictwo Kremayr & Scherau Wiedeń, 1976, s.184-185, ISBN 3-218-00288-5
- ↑ Rejestr zabytków Austrii AleXXw's Tools Objekt-ID:32050
Bibliografia
edytuj- Stefan Eminger, Oliver Kühschelm, Ernst Langthaler i Peter Melichar (niem.) Niederösterreich im 20. Jahrhundert (Dolna Austria w 20 stuleciu), Wydawnictwo Böhlau, Wiedeń 2008, ISBN 978-3-205-78245-2
- Gerhard Stenzel: (niem.) Von Schloß zu Schloß in Österreich (Od zamku do zamku w Austrii) Wydawnictwo Kremayr & Scherau Wiedeń, 1976, s.184-185, ISBN 3-218-00288-5
- Erich Rabl, Roland Gatterwe (wydawca) Erinnerungen an Horn, Beiträge zur Geschichte der Stadt Horn im 20. und 21. Jahrhundert (Wspomnienia z Horn, wkład do historii miasta w 20 i 21 wieku) Horn 2014. ISBN 978-3-902168-02-3
Linki zewnętrzne
edytuj- Muzeum Höbartha
- Kultura regionów
- Austriackie Archiwa Miejskie. oesta.gv.at. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-09)].
- Niederösterreich unbewegliche und archäologische Denkmale unter Denkmalschutz. bda.at. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-25)].