Historia Malty pod wpływem arabskim
Malta od 870 roku, po tym gdy została podbita przez berberyjską dynastię Aghlabidów z Afryki Północnej przez ponad dwa stulecia znajdowała się pod wpływami arabskimi. W latach 909–1091 Malta wchodziła w skład Kalifatu Fatymidzkiego[1]. Była częścią Emiratu Sycylii.
Cywilizacja arabska wywarła ogromny wpływ na ukształtowanie się kultury maltańskiej (w tym na przyszłe powstanie języka maltańskiego, spokrewnionego z dialektami zachodnimi języka arabskiego[2]). Wpływy arabskie na Malcie pozostawały wyraźne aż do XIII wieku, pomimo iż od 1091 roku losy wysp maltańskich były związane z Sycylią[1].
Zdobycie Melite przez Aghlabidów w 870 roku
edytujZdobycie w 870 roku po kilkumiesięcznym oblężeniu bizantyńskiego miasta Melite (obecnie Mdina) przez armię Aghlabidów doprowadziło do wyjątkowej brutalności. Samo miasto zostało doszczętnie złupione, a niemalże wszyscy mieszkańcy wysp maltańskich zostali wymordowani.
Niektóre źródła podają, że w roku 870 muzułmanie już zamieszkiwali Maltę, a w tym czasie była ona oblegana przez flotę bizantyńską. Po tym, jak pomocnicza flota aghlabidzka została wysłana z Sycylii, Bizantyńczycy wycofali się bez walki. Skutkiem tego było złe potraktowanie greckiej ludności wyspy, biskup został aresztowany i uwięziony w Palermo, a kościoły na wyspie zostały zburzone[3].
Marmur ze zburzonego kościoła w Melite wykorzystano do budowy zamku w tunezyjskiej Susie, co potwierdza napis na budowli[4]:
Każda cięta płyta, każda marmurowa kolumna w tej fortecy została przywieziona z kościoła Malty przez Ḥabaši ibn ‘Umarz'a, w nadziei zasłużenia na aprobatę i dobroć Allaha Wszechmocnego i Wspaniałego.
Malta jako bezludna wyspa
edytujBardzo prawdopodobne jest, że Malta przez około 180 lat pozostała bezludną ruiną, sporadycznie będąc odwiedzaną jedynie przez budowniczych statków, rybaków i zbieraczy miodu[4].
Niektóre dowody archeologiczne sugerują, że już na początku XI wieku Medina była kwitnącą muzułmańską osadą. Niewykluczone, że w latach 1048-49 na potrzeby ochronienia założonej wcześniej osady wybudowano mury miejskie[5].
Zaludnienie wyspy przez muzułmanów
edytujGłówna maltańska wyspa została zaludniona przez muzułmanów najpóźniej w roku 1048 lub 1049[5], którzy na ruinach Melite zbudowali osadę, zwaną Medina.
Muzułmanie wprowadzili na Malcie innowacyjne i skuteczne techniki nawadniania, takie jak koło wodne znane jako Noria lub Sienja, dzięki czemu gleba stała się bardziej żyzna. Dzięki nim na wyspach maltańskich pojawiły się słodkie wypieki i przyprawy oraz nowe uprawy, w tym cytrusy, figi, migdały oraz rozpoczęto uprawę bawełny, która przez kilka stuleci była podstawą maltańskiej gospodarki[6][7][8].
Oblężęnie Mediny przez Bizantyńczyków
edytujW latach 1053–1054 maltańska osada Medina była nieskutecznie oblegana przez Bizantyńczyków. Muzułmańscy mieszkańcy miasta i ich niewolnicy zdołali odeprzeć mocniejsze siły bizantyńskie, które z powodu ciężkich strat po swojej stronie zakończyły oblężenie[4].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Mariusz Misztal , Historia Malty w ramach Historia małych krajów Europy, 2002 .
- ↑ Where the Maltese language comes from, „The Economist”, 23 listopada 2015, ISSN 0013-0613 [dostęp 2021-10-05] .
- ↑ C.E. Bosworth i inni, The Encyclopedia of Islam, 1987 .
- ↑ a b c Joseph M. Brincat , Malta 870–1054 Al-Himyari's Account and its Linguistic Implications .
- ↑ a b Brian W. Blouet , The Story of Malta., 2007 .
- ↑ Victor Paul Borg , Malta and Gozo, 2001 .
- ↑ Mario Buhagiar , The Christianisation of Malta: catacombs, cult centres and churches in Malta to 1530, 2007 .
- ↑ Christian W. Troll , Journeying toward God. Christian Lives Given to the Study of Islam, 2012 .