Hipacy z Paflagonii
Hipacy z Paflagonii lub Hipacy z Gangry, Hipacjusz, łac. Hipatius, gr. Υπάτιος Γαγγρών, cs. Swiaszczennomuczenik Ipatij, jepiskop Gangrskij – żyjący w IV wieku biskup, święty Kościoła katolickiego i prawosławnego, uznawany w nim za męczennika.
| biskup męczennik | |
 Rosyjska ikona | |
| Data śmierci |
w IV wieku |
|---|---|
| Czczony przez | |
| Wspomnienie | |
| Patron | |
| Szczególne miejsca kultu |
opactwo w Grottaferrata i Tiggiano |
Życie
edytujJako biskup Paflagonii, w 340 roku był uczestnikiem synodu w Gangrze (obecnie Cankiri). Brak potwierdzenia, której diecezji przewodził i przypuszcza się, że jego stolicą biskupią mogła być właśnie Gangra, główne miasto Paflagonii.
O życiu św. Hipacego, którego kult rozwijał się równie bujnie, co legendy o nim, brak pewnych i potwierdzonych informacji. Miał być uczestnikiem I Soboru nicejskiego, a nawet paść ofiarą męczeńskiej śmierci z rąk nowacjan, gdy z niego powracał (325). Według innych przekazów miał być autorem komentarzy biblijnych.
Dzień obchodów
edytujJego wspomnienie liturgiczne obchodzone jest zgodnie z Martyrologium Romanum, w którym umieścił go Baroniusz, 14 listopada.
Cerkiew prawosławna wspomina świętego męczennika dwukrotnie:
- 31 marca/13 kwietnia[1], tj. 13 kwietnia według kalendarza gregoriańskiego
- 16/29 listopada, tj. 29 listopada[2].
W synaksariach wymieniany jest wielokrotnie[3].
Kult
edytujPamięć o św. Hipacym podtrzymywali włoscy bazylianie, szczególnymi miejscami kultu są opactwo w Grottaferrata i Tiggiano, którego jest patronem[3].
Cerkiew wychwala Hipacego jako „cierpiętnika w imię Boże, mądrego hierarchę, źródło cudów, dobrego pasterza, oporę Cerkwi”.
Ikonografia
edytujW sztuce Wschodu święty przedstawiany jest jako sędziwy mężczyzna w biskupich szatach z siwą, kędzierzawą brodą. Zależnie od typu ikony w dłoniach trzyma Ewangelię lub w prawej ręce ikonę Matki Bożej z Dzieciątkiem, a w lewej zwój z napisem: „Niech będzie przeklęty ten, kto nie czci ikony Najświętszej Bogarodzicy z odwiecznym Dzieciątkiem Jezusem Chrystusem”.
Zobacz też
edytujUwagi
edytuj- ↑ liturgia katolicka
- ↑ prawosławna liturgia według kalendarza gregoriańskiego
Przypisy
edytuj- ↑ podwójne datowanie
- ↑ Ипатий Гангрский (Hipacy z Gangry) - Wolna prawosławna Encykopedia "Drevo" (ros.)
- ↑ a b Antonio Borrelli: Sant' Ipazio di Gangra. [dostęp 2009-12-17]. (wł.).
Bibliografia
edytuj- Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa: Księga imion i świętych. T. 3: H-Ł. Kraków: WAM, Księża Jezuici, 1998, s. 84/85. ISBN 83-7097-464-3.
- męcz. Hipacy, biskup Gangry na cerkiew.pl (opr. Jarosław Charkiewicz)