Hieronim Köller
Hieronim Michał Köller[a] (ur. 29 września 1864, zm. 3 lutego 1954) – polski doktor praw, urzędnik, burmistrz Leska, nauczyciel, działacz społeczny.
Data urodzenia | |
---|---|
Data śmierci | |
Narodowość |
polska |
Tytuł naukowy | |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujHieronim Michał Köller[1] urodził się 29 września 1864. Miał siostrę[2].
Uzyskał stopień doktora praw[3][4][5][6][7][8][9]. W okresie zaboru austriackiego w ramach autonomii galicyjskiej wstąpił do c. k. służby krajowej. Od około 1887 w charakterze praktykanta konceptowego był zatrudniony w C. K. Namiestnictwie, gdzie pracował w I biurze[10][11][3]. W tym czasie otrzymał cesarskie stypendium celem kształcenia się poza granicami, po czym przez pół roku przebywał w Berlinie oraz pół roku w Paryżu[12]. W tym czasie był protegowanym sekretarza Namiestnictwa, Tadeusza Czarkowskiego-Golejewskiego i gościł w stolicy Francji u Marii Czarkowskiej[2].
W sierpniu 1889 z posady praktykanta konceptowego C. K. Namiestnictwa został powołany do tymczasowej służby w C. K. Ministerstwie Wyznań i Oświaty w Wiedniu[13][14][15]. W 1904 pełnił funkcję referenta galicyjskich spraw wyznaniowych dla wyznania rzymskokatolickiego i greckokatolickiego w C. K. Ministerstwie Wyznań i Oświaty w randze radcy sekcji[16][17][6][8]. Do 1912 pracował w charakterze radcy ministerialnego[17]. W lipcu 1912 został szefem sekcji w C. K. Ministerstwie Rolnictwa w Wiedniu (K. K. Ackerbau-Ministerium)[17]. Stanowisko sprawował do 1918[4][5]. W swojej pracy zajmował się zarządem domen i lasów oraz szkolnictwem w zakresie ministerstwa[17]. Wspierał sprawę polską, czym miał narazić się władzom austriackim[7]. Udzielał się w życiu Polonii w Wiedniu[17]. Otrzymał tytuł tajnego radcy[5] i radcy dworu[18][9]. Został wyniesiony do stanu rycerskiego 9 grudnia 1916[5].
W 1902 był jednym z założycieli oddziału Towarzystwa św. Wincentego à Paulo w Wiedniu[19]. W latach 20. II Rzeczypospolitej osiadł w Lisku wraz z żoną i synem[9]. Zamieszkiwał w kamienicy przy plantach miejskich[9]. Od lipca 1931 do 30 marca 1934 sprawował urząd burmistrza Leska[20][8]. W Lesku należał do Towarzystwa Miłośników Muzyki i Sceny[21] oraz do tamtejszego koła Towarzystwa Szkoły Ludowej[6]. Był członkiem zwyczajnym Kasyna i Koła Literacko-Artystycznego we Lwowie[22]. Po zakończeniu II wojny światowej został nauczycielem w Gimnazjum w Lesku[23].
Po powrocie ze stypendium w Paryżu w czerwcu 1889 ożenił się z Zofią Czarkowską (1868-1952), siostrą Tadeusza Czarkowskiego-Golejewskiego[24]. Zmarł 3 lutego 1954. Został pochowany na cmentarzu w Lesku[20][7].
Odznaczenia
edytuj- Krzyż Komandorski Orderu Świętego Grzegorza Wielkiego – Watykan (1904, wręczony we Lwowie przez abp. Józefa Teodorowicza)[16][4].
austro-węgierskie
Uwagi
edytuj- ↑ W ewidencji urzędników Austro-Węgier był określany w języku niemieckim jako „Ritter von Hieronymus Köller”.
Przypisy
edytuj- ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1888. Lwów: 1888, s. 777.
- ↑ a b Pamiętnik 1905 ↓, s. 219.
- ↑ a b Pamiętnik 1905 ↓, s. 218.
- ↑ a b c d e f Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1918. Wiedeń: 1918, s. 506.
- ↑ a b c d Sylwester Korwin Kruczkowski: Poczet Polaków wyniesionych do godności szlacheckiej przez monarchów austrjackich w czasie od roku 1773 do 1918: dalej tych osób, którym wymienieni władcy zatwierdzili dawne tytuły książęce względnie hrabiowskie lub nadali tytuły hrabiów i baronów jak niemniej tych, którym zatwierdzili staropolskie szlachectwo. Lwów: 1935, s. 34.
- ↑ a b c Arnold Bajorek: Czterdzieści lat pracy T. S. L. w Lesku. Lesko: 1938, s. 18.
- ↑ a b c Józef Budziak. Leskie cmentarze. „Nowiny”. Nr 255, s. 4, 31 października, 1, 2 listopada 1986.
- ↑ a b c Administracja miasta. W: Józef Budziak: Dzieje Leska 1918–1939. Lesko: BOSZ, 2001, s. 39. ISBN 83-87730-31-9.
- ↑ a b c d Przez lata. W: Bolesław Baraniecki: Opowieści leskie. Z pamięci i z fotografii. Olszanica: BOSZ, 2008, s. 350. ISBN 978-83-7576-007-1.
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1888. Lwów: 1888, s. 5.
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1889. Lwów: 1889, s. 5.
- ↑ Pamiętnik 1905 ↓, s. 218-219.
- ↑ Kronika. Mianowania. „Kurjer Lwowski”. Nr 223, s. 5, 13 sierpnia 1889.
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1890. Lwów: 1890, s. 5.
- ↑ Pamiętnik 1905 ↓, s. 244.
- ↑ a b Odznaczenie. „Gazeta Lwowska”. Nr 118, s. 4, 25 maja 1904.
- ↑ a b c d e Nowy polski szef sekcyi. „Nowości Illustrowane”. Nr 29, s. 9, 20 lipca 1912.
- ↑ Tło tamtych czasów. W: Bolesław Baraniecki: Opowieści leskie. Z pamięci i z fotografii. Olszanica: BOSZ, 2008, s. 29. ISBN 978-83-7576-007-1.
- ↑ Towarzystwo św. Wincentego à Paulo we Wiedniu. „Gazeta Narodowa”. Nr 94, s. 2, 5 kwietnia 1902.
- ↑ a b Bożena Pyznarska: Ocalić od zapomnienia.... biblioteka.lesko.pl. [dostęp 2016-11-06].
- ↑ Towarzystwo Miłośników Muzyki i Sceny. lesko.archiwa.org. [dostęp 2016-11-06].
- ↑ Sprawozdanie Wydziału Kasyna i Koła Literacko-Artystycznego we Lwowie za czas od 1 kwietnia 1934 do 31 marca 1935 przedłożone Walnemu Zgromadzeniu w dniu 29 maja 1935. Lwów: 1935, s. 31.
- ↑ Historia. lo.lesko.pl. [dostęp 2016-11-06].
- ↑ Pamiętnik 1905 ↓, s. 218, 222, 223.
- ↑ Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1918. Wiedeń: 1918, s. 64.
Bibliografia
edytuj- Tadeusz Czarkowski-Golejewski: Pamiętnik Tadeusza Czarkowskiego-Golejewskiego pierwszego ordynata na Wysuczce. Poświęcony dzieciom i wnukom oraz najbliższej rodzinie. Borszczów: Drukarnia P. Seidmana, 1905, s. 1-287.