Hiacynt Jackowski
Hiacynt Jackowski herbu Ryś (ur. 11 sierpnia 1805 w Jabłowie, zm. 27 maja 1877 tamże) – polski szlachcic, polityk, samorządowiec, działacz mniejszości polskiej w Prusach i niepodległościowy. Członek Pierwszego Zjednoczonego Landtagu (w 1847 roku), członek Pruskiej Izby Reprezentantów (w 1849 roku), poseł do Reichstagu Związku Północnoniemieckiego (1867–1871).
| Hiacynt von Jackowski, Hiacynt Nositz-Jackowski | |
 Ryś | |
| Data i miejsce urodzenia |
11 sierpnia 1805 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
27 maja 1877 |
| Ojciec |
Hipolit Nostitz-Jackowski |
| Matka |
Elżbieta z Jezierskich |
Życiorys
edytujMłodość i kariera polityczna
edytujUrodził się 11 sierpnia 1805 w Jabłowie jako syn polskiego oficera Hipolita Nostitz-Jackowskiego i Elżbiety z Jezierskich[1]. Był uczniem cysterskiej szkoły zakonnej w Pelplinie oraz gimnazjum jezuickiego w Braniewie[2]. W latach młodzieńczych był członkiem sejmiku powiatu Preußisch Stargard[2].
W 1847 roku został posłem Pierwszego Zjednoczonego Landtagu[1]. Był członkiem Pruskiej Izby Reprezentantów w 1849 roku[1]. Pełnił funkcję posła do Reichstagu Związku Północnoniemieckiego w latach 1867–1871 (reprezentował powiat Berent, powiat Preußisch Stargard i powiat Dirschau)[1][2]. Pełnił funkcję przewodniczącego Prowincjonalnego Komitetu Wyborczego na Prusy Zachodnie (do jego obowiązków należało m.in. zatwierdzanie kandydatów do Landtagu i Reichstagu)[2]. Jako poseł był członkiem Koła Polskiego[2].
Działalność społeczna i w organizacjach polskich
edytujW 1848 roku był jednym z założycieli Ligi Polskiej w zaborze pruskim oraz Towarzystwa Naukowej Pomocy dla Młodzieży Prus Zachodnich[2][3]. Był dożywotnim radcą i od 1852 roku dyrektorem Gdańskiego Ziemstwa Kredytowego[2]. W 1862 roku z jego inicjatywy powstało Towarzystwo Rolnicze Ziemi Kaszubskiej w Kościerzynie i Towarzystwo Rolnicze w Starogardzie Gdańskim[2]. Podczas powstania styczniowego był odpowiedzialny za rekrutację żołnierzy na Pomorzu[4]. W 1871 roku założył Bank Rolniczo-Przemysłowy w Starogardzie Gdańskim[2].
Od 1875 roku w wydziale powiatowym w Starogardzie Gdańskim, przed sądem administracyjnym w Gdańsku i przed Trybunałem Administracyjnym w Berlinie prowadzone było wygrane przez Jackowskiego postępowanie sądowe o możliwość używania języka polskiego na zgromadzeniach publicznych[2]. W 1877 roku została opublikowana publikacja „Pielgrzyma” pt. „Proces radcy ziemskiego śp. Hiacynta Jackowskiego z Jabłowa w sprawie języka polskiego na zebraniach politycznych”[2].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Jackowski, Hiacynt [online], porta-polonica.de [dostęp 2021-09-05] (pol.).
- ↑ a b c d e f g h i j k 6 kadencja, 78 posiedzenie, 4 dzień – Poseł Jan Kulas (wypowiedź niewygłoszona) [online], orka2.sejm.gov.pl, 26 listopada 2010 [dostęp 2021-09-05] (pol.).
- ↑ Towarzystwo Naukowej Pomocy dla Młodzieży Prus Zachodnich, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-09-05].
- ↑ 156 rocznica wybuchu Powstania Styczniowego. Jak wyglądało ono na Pomorzu? [online], radiogdansk.pl, 22 stycznia 2019 [dostęp 2021-10-10] [zarchiwizowane z adresu 2021-10-10] (pol.).