Heptakodium chińskie

Heptakodium chińskie
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	szczeciowce
Rodzina	przewiertniowate
Rodzaj	heptacodium
Gatunek	heptakodium chińskie
	Nazwa systematyczna
	Heptacodium miconioides Rehder; Pl. Wilson. 2(3): 618–619 1916
Synonimy
	Heptacodium jasminoides Airy Shaw;
	Heptacodium jasminoides Airy Shaw;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; narażony na wyginięcie
	Multimedia w Wikimedia Commons

Heptacodium chińskie (Heptacodium miconioides) – gatunek rośliny z rodziny przewiertniowatych. Jedyny przedstawiciel monotypowego rodzaju Heptacodium. Występuje w Chinach (prowincje: Anhui, Hubei, Zhejiang), gdzie rzadko rośnie w górskich lasach, zaroślach i na skalnych urwiskach na wysokościach od 600 do 100 m n.p.m.^[4] Krzew ten został odkryty w 1907 w prowincji Hubei przez Ernesta Henryi’ego Wilsona^[6]. Od lat 80. XX wieku gatunek sprowadzony do Ameryki Północnej i Europy, zaczął być uprawiany w kolekcjach botanicznych i rozpowszechniany jako roślina ozdobna^[6]^[7]. Do jego walorów należy łatwość uprawy, efektowne kwitnienie i owocowanie^[7].

Morfologia

Pokrój: Okazały krzew lub kilkupniowe drzewo o wysokości 5^[7]–7^[4] m, koronie rozłożystej i luźnej oraz prosto wznoszących się pędach^[6]. Młode pędy są czerwonobrązowe i rzadko owłosione^[4]. Na starszych pędach jasnoszara kora silnie łuszczy się^[6].
Liście: Opadające na zimę, naprzeciwległe, całobrzegie, osadzone na ogonkach długości 1 cm^[4]. Blaszka jest skórzasta, szerokojajowata, o nasadzie zaokrąglonej lub słabo sercowatej i wierzchołku zaostrzonym. Osiąga 8–15 cm długości i × 5–9 cm szerokości^[4]. Od spodu jest rzadko owłosiona^[4]. Od nasady blaszki biegną po bokach centralnej wiązki przewodzącej dwie równoległe do niej^[7]^[6]. W górnych częściach pędów liście są zwinięte i zwisające^[6].
Kwiaty: Pachnące, skupione po trzy^[7] na końcach rozgałęzień wiechy o kształcie piramidalnym, osiągającej ok. 15 cm długości^[4]. Kielich składa się z 5 działek, w czasie kwitnienia o długości 2–2,5 mm^[4]. Działki są trwałe – wydłużają się i czerwienieją w czasie owocowania. Korona kwiatu składa się z 5 wąskich i białych płatków, zrośniętych w dolnej części w rurkę, wyżej rozpostartych^[7]. Osiąga ok. 1,5 cm średnicy^[4]. Pręcików jest pięć i są one dłuższe od płatków. Zalążnia jest dolna, trójkomorowa, szyjka słupka pojedyncza^[7], owłosiona^[4], zwieńczona główkowatym znamieniem^[7]^[4].
Owoce: Walcowate niełupki otoczone trwałymi działkami kielicha^[4].

Liść
Kwiaty
Kora

Biologia

Kwitnienie następuje w końcu lata^[7] – w Chinach od lipca do września, w Polsce zaczyna się we wrześniu i trwa do października^[6]. Owoce dojrzewają do listopada^[4].

Systematyka

Gatunek reprezentuje monotypowy rodzaj Heptacodium Rehder in Sargent, Pl. Wilson. 2: 617. 30 Mar 1916^[8]. Pozycja systematyczna tego taksonu pozostaje problematyczna, mimo wskazywania w przeszłości jego przynależności do podrodziny Caprifolioideae w obrębie rodziny przewiertniowatych Caprifoliaceae. Roślina posiada cechy odrębne od pozostałych członków podrodziny (zwłaszcza udział w tworzeniu płodnego nasiona tylko jednego owocolistka). W efekcie wskazuje się na możliwość, że takson ten ma charakter przejściowy między przedstawicielami podrodziny Caprifolioideae i Linnaeoideae – może mieć pochodzenie mieszańcowe^[2].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2018-09-05] (ang.).
↑ Heptacodium miconioides Rehder. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2018-07-14].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ Heptacodium miconioides Rehder. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2018-09-04].
↑ Heptacodium miconioides, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Przemysław Bąbelewski: Heptakodium chińskie. [w:] Szkółkarstwo [on-line]. ogrodinfo.pl, 2017. [dostęp 2018-09-04].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Volume I. London: Macmillan, 2002, s. 439. ISBN 0-333-73003-8.
↑ Heptacodium. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2018-09-05].

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2018-09-05] (ang.).

[tpl-3] Heptacodium miconioides Rehder. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2018-07-14].

[china-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ Heptacodium miconioides Rehder. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2018-09-04].

[iucn-5] Heptacodium miconioides, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[babelewski-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Przemysław Bąbelewski: Heptakodium chińskie. [w:] Szkółkarstwo [on-line]. ogrodinfo.pl, 2017. [dostęp 2018-09-04].

[philips-7] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Volume I. London: Macmillan, 2002, s. 439. ISBN 0-333-73003-8.

[ing-8] Heptacodium. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2018-09-05].

[4]

[6]

[7]

[1]

[2]

[3]

[5]

[8]