Henryk Gadomski

Polish ethnomusicologist

Henryk Gadomski (ur. 5 października 1939 w Tatarach) – polski etnomuzykolog, regionalista, kompozytor i nauczyciel muzyki[1].

Henryk Gadomski
Ilustracja
Henryk Gadomski podczas 34. Jarmarku Kurpiowskiego im. Stanisława Sieruty w Myszyńcu (2023 r.)
Data i miejsce urodzenia

5 października 1939
Tatary (województwo mazowieckie)

Zawód, zajęcie

etnomuzykolog, regionalista, kompozytor i nauczyciel muzyki

Narodowość

polska

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”

Życiorys

edytuj

Syn Stanisława i Marianny z Koczkodanów małżonków Gadomskich. Ukończył szkołę podstawową w Kadzidle, Liceum Pedagogiczne w Ostrołęce, Seminarium Nauczycielskie w Grodzisku Mazowieckim, Państwową Wyższą Szkołę Muzyczną im. Fryderyka Chopina w Warszawie oraz dwuletnie studium doktoranckie na Wydziale Kompozycji Dyrygentury i Teorii Muzyki tejże uczelni[1].

Uczył wychowania muzycznego w szkole podstawowej w Zawadach, był też jej kierownikiem[2]. W latach 1953–1975 był instruktorem w Powiatowym Ośrodku Metodycznym w Przasnyszu. W Ostrołęce pracował: w Kuratorium Oświaty i Wychowania, w Państwowej Szkole Muzycznej (1975–1982), w Kolegium Nauczycielskim (1982–1992)[2]. Był zatrudniony w II LO im. C.K. Norwida w Ostrołęce[1].

W 1996 współzałożyciel Związku Kurpiów[2]. Przez dwie kadencje był prezesem Ostrołęckiego Towarzystwa Muzycznego, którego powstanie zainicjował[3]. Założyciel Ostrołęckiego Chóru Nauczycielskiego (1975) oraz młodzieżowego Chóru „Cantilena” (1982), którymi kieruje[2]. Kierownik Regionalnego Zespołu Pieśni i Tańca w Zawadach (1959–1970) oraz Chóru Dziecięcego „Arabeski” w Ostrołęce (od 1992)[1]. Przez dwie kadencje był radnym Rady Miasta Ostrołęki[3].

Kompozytor muzyki, opracowuje melodie kurpiowskie na chór[1]. Opracował Piosenki i tańce kurpiowskie (1981), Śpiewnik Kurpiowski (2010), zredagował reprint Puszczy Kurpiowskiej w pieśni ks. Władysława Skierkowskiego, wydany przez Związek Kurpiów w 1997, oraz dwa tomy niepublikowanych wcześniej materiałów ks. Skierkowskiego, wydanych jako 2 i 3 tom Puszczy Kurpiowskiej w Pieśni (2000, 2003)[2]. Był inicjatorem wydania dzieł ks. Skierkowskiego[3]. Napisał książki: Kurpiowskie zespoły folklorystyczne (1982), Ks. Władysław Skierkowski (1984), Kurpiowska muzyka ludowa w edukacji regionalnej dzieci i młodzieży (2001), Bolesław Olbryś – lutnik kurpiowski (1984), Apolonia Nowak – wielka twórczyni kurpiowska (2002), Łączy nas pieśń (2004), Twórczość polskich kompozytorów inspirowana ludową pieśnią kurpiowską (2007). Publikował w czasopismach „Wychowanie Muzyczne w Szkole”, „Twórczość Ludowa”, „Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego”[2].

Jest znawcą gwary kurpiowskiej. Jest współautorem elementarza Mówimy po kurpiowsku oraz Słownika wybranych nazw i wyrażeń kurpiowskich[3][4], a także autorem Słownika dialektu kurpiowskiego (2023)[5].

Jest jurorem w konkursach i przeglądach folklorystycznych na poziomie regionalnym („Kurpiowskie Granie” w Lelisie, Jarmark Kurpiowski w Myszyńcu, Kurpiowskie Prezentacje Artystyczne w Ostrołęce) i ogólnopolskim (Ogólnopolski Przegląd Weselnych Zespołów Obrzędowych w Kadzidle)[2].

Mieszka i pracuje w Ostrołęce[2].

Otrzymał medal pamiątkowy Pro Masovia (2011)[6], „Kurpika” 2001 – nagrodę przyznawaną przez Prezesa Związku Kurpiów – w kategorii Ochrona dziedzictwa kulturowego, oraz „Kurpika” 2016 w kategorii Nauka i pióro[7], Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Złoty Krzyż Zasługi, Odznakę „Zasłużony Działacz Kultury”[1], Nagrodę im. C.K. Norwida za Puszczę Kurpiowską w Pieśni (2004)[3], Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, Odznaki „Za zasługi dla województwa warszawskiego”, „Za zasługi dla miasta Ostrołęki”, „Za zasługi dla województwa ostrołęckiego”[2], Medal X-lecia Związku Kurpiów „Za zasługi dla regionu kurpiowskiego”[1] oraz Nagrodę Kolberga (2012)[2]. Od 2011 ma tytuł Honorowego Obywatela Gminy Kadzidło[8].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g Stanisław Pajka, Słownik biograficzny Kurpiowszczyzny XX wieku, Kadzidło: Związek Kurpiów, 2008, s. 272–273, ISBN 978-83-916349-2-9 [dostęp 2022-03-29].
  2. a b c d e f g h i j Katarzyna Mróz, Henryk Gadomski – laureat Nagrody Kolberga 2012 [online], www.nagrodakolberg.pl [dostęp 2023-10-05].
  3. a b c d e 80. urodziny Henryka Gadomskiego! [online], zwiazekkurpiow.pl [dostęp 2023-10-05].
  4. Słownik Kurpiowski [online], zwiazekkurpiow.pl [dostęp 2023-10-05].
  5. Słownik Dialektu Kurpiowskiego. To pozycja obowiązkowa na entuzjastów Kurpiowszczyzny [online].
  6. Pro Masovia – 2011 r. / Samorząd Województwa Mazowieckiego [online], archiwum.mazovia.pl [dostęp 2023-10-05].
  7. Dotychczasowi laureaci Kurpików (z lat 2001–2019) [online], www.zwiazekkurpiow.pl [dostęp 2022-03-27].
  8. Piękny jubileusz. Henryk Gadomski świętował 80 urodziny (zdjęcia, wideo) [online].