Hemosyderoza

Ten artykuł od 2021-05 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.

Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Hemosyderoza (ang. hemosiderosis) – patologiczny stan polegający na odkładaniu się hemosyderyny^[1]^[2] (żelaza zawartego w białkach) w komórkach różnych narządów; zwykle bez uszkodzenia tkanki^[2]^[3].

Żelazo trafiające do komórki magazynowane jest normalnie w formie nietoksycznej ferrytyny, a hemosyderyna powstaje w wyniku degradacji jej nadmiaru. Początkowo gromadzi się w komórkach układu fagocytarnego (głównie w śledzionie, szpiku kostnym i komórkach Kupffera w wątrobie), a kiedy są już one nasycone, to odkładanie następuje w innych typach komórek (np. w hepatocytach, miocytach serca, komórkach trzustki), co może doprowadzić niekiedy do poważnych powikłań (marskość wątroby, kardiomiopatia przerostowa, zaburzenia funkcji trzustki)^[4].

Hemosyderoza ma wiele przyczyn, obserwuje się ją m.in. u osób:

z niedokrwistościami hemolitycznymi^[1]^[4]:
- wrodzonymi (talasemiami^[1]^[4], sferocytozami, niedokrwistościami sierpowatokrwinkowymi, niedokrwistością hemolityczną w przebiegu choroby Wilsona, fawizmem^{[potrzebny przypis]});
- nabytymi (autoimmunologiczną, polekową, mechaniczną, w przebiegu malarii^{[potrzebny przypis]});
z niektórymi przewlekłymi stanami zapalnymi: przewlekłym wirusowym zapaleniem wątroby typu C, przewlekłym stanem zapalnym wywołanym zespołem metabolicznym^{[potrzebny przypis]};
z zaburzeniami magazynowania żelaza^[1];
po wielokrotnych przetoczeniach krwi^[1]^[4];
z ciężką zastoinową niewydolnością serca z krwawieniami do płuc^[3].

Hemosyderoza obserwowana w różnych narządach ciała.
Hemosyderyna (zaznaczona na niebiesko) odłożona w hepatocytach.
Hemosyderyna wewnątrz pęcherzyków płucnych po krwotoku płucnym (w wyniku choroby zarostowej żył płucnych).
Złogi hemosyderyny w nerkach.
Złogi hemosyderyny wzdłuż wypukłości mózgu, powstałe w wyniku pourazowego krwotoku podpajęczynówkowego.

Hemosyderoza Bantu

Jest to typ hemosyderozy niezwiązanej z genem HFE (tj. posiadaniem zmutowanego allelu). Członkowie ludów Bantu z Afryki Południowej wytwarzali alkohol w żelaznych naczyniach (fermentacja w blaszanych beczkach). Wysoka i długotrwała konsumpcja tak wyprodukowanego napoju powodowała u członków tego plemienia zwiększoną akumulację żelaza w organizmie^[5].

Zobacz też

hemochromatoza dziedziczna

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e DonaldD. Venes DonaldD. (red.), Taber’s cyclopedic medical dictionary, wyd. 23, Philadelphia: F.A. Davis Company, 2017, s. 1111, ISBN 978-0-8036-5940-7, OCLC 973541122 .
↑ ^a ^b Marie T.M.T. O'Toole Marie T.M.T. (red.), Mosby's medical dictionary, wyd. 10, St. Louis, Missouri: Elsevier, 2017, s. 828, ISBN 978-0-323-41425-8, OCLC 922562702 .
↑ ^a ^b W.A. NewmanW.A.N. Dorland W.A. NewmanW.A.N., Dorland's illustrated medical dictionary., wyd. 32, Philadelphia, PA: Saunders/Elsevier, 2012, s. 843, ISBN 978-1-4160-6257-8, OCLC 706780870 .
↑ ^a ^b ^c ^d Jarrah AliJ.A. Al-Tubaikh Jarrah AliJ.A., Hemosiderosis and hemochromatosis, [w:] Jarrah AliJ.A. Al-Tubaikh (red.), Internal Medicine, Berlin, Heidelberg: Springer Berlin Heidelberg, 2010, s. 290–292, DOI: 10.1007/978-3-642-03709-2_55, ISBN 978-3-642-03708-5 .
↑ Robbins Patologia - Kumar, Cotran, Robbins, wyd I polskie pod redakcją Włodzimierza T. Olszewskiego, Wydawnictwo Medyczne Urban&Partner Wrocław 2005 ISBN 978-83-89581-92-1 str. 707

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

[:1-1] DonaldD. Venes DonaldD. (red.), Taber’s cyclopedic medical dictionary, wyd. 23, Philadelphia: F.A. Davis Company, 2017, s. 1111, ISBN 978-0-8036-5940-7, OCLC 973541122 .

[:2-2] Marie T.M.T. O'Toole Marie T.M.T. (red.), Mosby's medical dictionary, wyd. 10, St. Louis, Missouri: Elsevier, 2017, s. 828, ISBN 978-0-323-41425-8, OCLC 922562702 .

[:0-3] W.A. NewmanW.A.N. Dorland W.A. NewmanW.A.N., Dorland's illustrated medical dictionary., wyd. 32, Philadelphia, PA: Saunders/Elsevier, 2012, s. 843, ISBN 978-1-4160-6257-8, OCLC 706780870 .

[:3-4] Jarrah AliJ.A. Al-Tubaikh Jarrah AliJ.A., Hemosiderosis and hemochromatosis, [w:] Jarrah AliJ.A. Al-Tubaikh (red.), Internal Medicine, Berlin, Heidelberg: Springer Berlin Heidelberg, 2010, s. 290–292, DOI: 10.1007/978-3-642-03709-2_55, ISBN 978-3-642-03708-5 .

[5] Robbins Patologia - Kumar, Cotran, Robbins, wyd I polskie pod redakcją Włodzimierza T. Olszewskiego, Wydawnictwo Medyczne Urban&Partner Wrocław 2005 ISBN 978-83-89581-92-1 str. 707

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]