Heliadzi
Heliadzi (gr. Ἡλιάδαι trb. Heliadai) − w mitologii greckiej synowie boga Heliosa i nimfy Rode, wnukowie Posejdona[1]. Byli astrologami, wprowadzili nowe praktyki w żeglarstwie i podzielili dzień na godziny. Najbardziej obdarzonym mądrością był Tenages. Makareus, Kandalos, Aktis i Triopas zazdrośni o wiedzę swego brata, Tenagesa, zamordowali go, a następnie uciekli. Pierwszy na Lesbos, pozostali na Kos, do Egiptu i do Karii. Ochimos i Kerkafos nie brali udziału w morderstwie i zostali na Rodos. Ochimos, najstarszy z braci, objął władzę i panował nad wyspą. Poślubił nimfę Hegetorię, która urodziła mu córkę Kidippę. Kydippe została żoną swego wuja Kerkafosa, który dziedziczył po swym bracie i panował po nim na wyspie. Miał trzech synów: Lindosa, Lalysosa i Kamejrosa, którzy podzielili kraj między siebie i założyli miasta noszące ich imiona[2][3].
| postacie | |
| Występowanie | |
|---|---|
| Rodzina | |
| Ojciec | |
| Matka | |
Heliadzi[2]:
Niektóre źródła podają, że Heliadów było siedmiu (Makareus, Kandalos, Aktis, Triopas, Tenages, Ochimos i Kerkafos)[3], u Nonnosa z Panopolis występuje dwóch kolejnych (Auges i Thrinaks) a w literaturze można spotkać także siostrę braci Elektrjone lub Alektrone[2][4].
Pindar w siódmej Odzie Olimpijskiej opisuje, że w czasie narodzin Ateny na wyspie Rodos, mieszkali tam Heliadzi, urodzeni przez nimfę Rodos synowie Heliosa, który nakazał im podążyć z ofiarą dla bogini, aby byli w tym pierwsi i aby stała się głównie ich patronką. Tak gorliwie się pośpieszyli, że zapomnieli wziąć ogień i złożyli ofiarę niepaloną. Do czasów historycznych przetrwały w rodyjskim mieście Lindos ołtarze czczonej tu Ateny, tym znamienne, że ofiarowywano na nich tylko płody ziemi i libacje, czyli ofiary płynne. Ateńczycy w owym pradawnym epizodzie upatrywali swój triumf nad Rodos, gdyż oni pośpieszyli wprawdzie jako drudzy, ale za to z ogniem, właśnie dlatego Atena otoczyła najbardziej ich miasto swoją opieką. Dobre intencje Rodyjczyków Atena też nagrodziła, jako patronka rzemiosł dała im zręczność do rzeźbienia posągów, które wydawały się wprost jak żywe[5].
W kulturze
edytuj- Nonnos z Panopolis, Dionysiaca
- Pindar, Ody Olimpijskie
- Strabon, Geografia
- Diodor Sycylijski, Library of History
- Pseudo-Hyginus, Fabulae
- Księga Suda
Przypisy
edytuj- ↑ Kulesza 2012 ↓, s. 215.
- ↑ a b c Carlos Parada: Helius. Greek Mythology Link. [dostęp 2019-04-27]. (ang.).
- ↑ a b Grimal 2008 ↓, s. 125.
- ↑ Smith 1884 ↓, s. 372.
- ↑ Kubiak 1997 ↓, s. 181.
Bibliografia
edytuj- Pierre Grimal: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2008, s. 125. ISBN 83-04-04673-3.
- William Smith: Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology, Tom 2. New York: Harper & Brothers, 1884, s. 372.
- Ryszard Kulesza i inni: Słownik kultury antycznej. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2012. ISBN 978-83-235-0942-4.
- Zygmunt Kubiak: Mitologia Greków i Rzymian. Warszawa: Świat Książki, 1997.