Heinrich Dusemer von Arfberg

wielki mistrz krzyżacki

Henryk Dusemer (ur. ok. 1280 prawdopodobnie we Frankonii, lub Bawarii, zm. 1353 w Bratianie) – wielki mistrz zakonu krzyżackiego w latach 1345–1351[1].

Heinrich Dusemer von Afberg
Ilustracja
Wizerunek herbu
Herb Heinricha Dusemer von Afberg jako wielkiego mistrza
Wielki mistrz zakonu krzyżackiego
Okres

od 1345
do 1351

Poprzednik

Ludolf König von Wattzau

Następca

Winrich von Kniprode

Dane biograficzne
Data i miejsce urodzenia

ok. 1280
prawdopodobnie na terenie Frankonii lub Bawarii

Data i miejsce śmierci

1353
Bratian

Miejsce spoczynku

Zamek w Malborku - kaplica św. Anny

Życiorys

edytuj

Do zakonu wstąpił około 1311 i jako młody brat rycerz brał udział w walkach z Litwinami. Legenda zakonna głosiła, że wielokrotnie stawał w pojedynku z wielkim księciem litewskim Witenesem. Męstwu wojennemu, a nie umiejętnościom intelektu zawdzięczał szybki awans w hierarchii. W 1318 roku pojawia się jako członek konwentu zamku w Labiawie. Od 1329 jest komturem Ragnety. W 1333 roku został wójtem Sambii, a od 1334 komturem Pokarmina. Rok później jest już wielkim marszałkiem i komturem Królewca. W 1339 doszło między nim a wielkim mistrzem Dytrychem von Altenburgiem do sporu, który dla Dusemera skończył się degradacją. Został zesłany do Brodnicy, gdzie objął w zarząd komturię[2]. Powrócił do łask za rządów Ludolfa von Königa, którego z powodu jego choroby zastępował od września 1345[3].

Na wielkiego mistrza Henryk Dusemer wybrany został przez kapitułę generalną w Malborku 13 grudnia 1345 r. Zakonowi po klęskach potrzebny był doświadczony i zaprawiony w bojach wódz, a takim był nowy jego zwierzchnik. Zaraz po wyborze w 1346 nabył od Danii Estonię, której tereny rozszerzyły państwo aż do Zatoki Fińskiej. Jednocześnie zorganizował kontruderzenie na ziemie litewskie, które zakończyło się 2 lutego 1348 bitwą nad rzeką Strawą. Armia litewska została doszczętnie rozbita i przez wiele lat nie zagrażała zakonowi[3].

Epidemia dżumy, która dosięgła w tym roku Prusy pokrzyżowała plany podboju Litwy. Wielki mistrz zmuszony został wycofać wojska zakonne z zajętych terenów, mimo że kryzys szybko zażegnano i państwo zakonu było w stanie odrobić straty[2]. W tym samym czasie kontynuował rozmowy z Polską i w 1349 ustanowił wzajemną granicę na Pomorzu. Wkrótce potem, prawdopodobnie z powodu choroby, Henryk Dusemer zrezygnował z urzędu. Po wyborze następcy wyjechał do Bratiana i nie pełnił już żadnych zaszczytnych funkcji. Zmarł w Bratianie w 1353. Pochowany został w Malborku w mauzoleum wielkich mistrzów krzyżackich pod kaplicą św. Anny[3].

Przypisy

edytuj
  1. Paweł Pizuński, Poczet wielkich mistrzów krzyżackich Wydawnictwo Arenga Skarszewy, s. 78.
  2. a b Heinrich Dusemer von Arfberg. encyklopedia.warmia.mazury.pl. [dostęp 2021-10-29].
  3. a b c Heinrich Dusemer (Tusemer). www.deutsche-biographie.de. [dostęp 2021-10-29].