Harriet Hosmer
Harriet Goodhue Hosmer (ur. 9 października 1830 w Watertown, zm. 21 lutego 1908 tamże) – amerykańska rzeźbiarka neoklasycystyczna, jedna z czołowych rzeźbiarek działających w Rzymie w XIX wieku.
| |
| Imię i nazwisko |
Harriet Goodhue Hosmer |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
9 października 1830 |
| Data i miejsce śmierci |
21 lutego 1908 |
| Narodowość |
amerykańska |
| Dziedzina sztuki |
rzeźba |
| |
Życiorys
edytuj.jpg)
Urodziła się 9 października 1830 roku w Watertown[1], w rodzinie lekarza Hirama Hosmera i Sarah Gran[2]. Po śmierci matki i rodzeństwa na gruźlicę[3] Harriet została wychowana przez ojca, który zapewnił jej szerszy rozwój intelektualny i fizyczny, niż zwyczajowo przyjęto dla dziewcząt z klasy średniej[2]. Młoda Harriet była znana w swym środowisku z odwagi i niekonwencjonalnego zachowania, przejawiającego się m.in. zainteresowaniem aktywnością fizyczną na wolnym powietrzu, w tym jazdą konną i strzelaniem[2]. Rzeźbą zainteresowała się podczas nauki w szkole żeńskiej w Lenox[4]. Po powrocie do domu w 1849 roku pobierała lekcje u artysty neoklasycystycznego Petera Stephensona[4].
Zachęcona przez aktorkę Fanny Kemble do rozwijania talentu rzeźbiarskiego, stworzyła w domu własną pracownię[1]. Jako początkująca artystka postanowiła studiować anatomię, jednak jej podania zostały odrzucone przez uczelnie medyczne z okolic Bostonu[2], ponieważ nie przyjmowano kobiet na ten kierunek[4]. Finalnie rozpoczęła naukę anatomii w Washington University in St. Louis[2]. W 1852 roku, po powrocie ze studiów w rodzinne strony, wykonała pierwszą rzeźbę z marmuru: popiersie Hesper, the Evening Star[4], po czym wyjechała do Rzymu, gdzie rozwijała się w pracowni brytyjskiego rzeźbiarza Johna Gibsona[1][4].
We Włoszech Hosmer należała do kręgu wykształconych, niezależnych zawodowo przyjaciółek aktorki Charlotte Cushman[2]. Utrzymywała stosunki z Emmą Stebbins, Vinnie Ream Hoxie, Robertem i Elizabeth Barrett Browning, Nathanielem Hawthornem czy Williamem Wetmore’em Story[4]. Wkrótce rzeźby przyniosły Hosmer międzynarodowy rozgłos[2]. Została jedną z czołowych rzeźbiarek tworzących w Rzymie w XIX wieku[1], a jej najlepsze prace powstały między połową lat 50. i 60.[2] W 1858 roku założyła własną pracownię, w której z czasem nadzorowała pracę ponad dwudziestu pracowników[5]. Tworzyła przede wszystkim rzeźby kobiet – postaci literackich i historycznych – w których często podkreślała takie cechy, jak intelekt, czy sprzeciw wobec władzy[2]. Jej pierwszym dziełem w Rzymie była Daphne, która znajduje się współcześnie w zbiorach Metropolitan Museum of Art[2]. Tworzyła także pomniki, w tym statuę przedstawiającą senatora Thomasa Harta Bentona, która należy do nielicznych prac Hosmer wykonanych z brązu[4]. Jako pierwszy artysta amerykański otrzymała zlecenie na rzeźbę sakralną w Rzymie, dla bazyliki św. Andrzeja „delle Fratte”[2]. Do jej twórczości należą także popularne rzeźby na podstawie fantazyjnych motywów, takie jak Puck (1856), który doczekał się przeszło trzydziestu marmurowych kopii[4], a jeden z egzemplarzy nabył książę Walii, przyszły król Edward VII[1]. Z kolei jej rzeźba Zenobia, Queen of Palmyra, którą zaprezentowano w Londynie w 1862 roku, spotkała się z tak dużym zainteresowaniem, iż powstały liczne kopie w formie popiersi, by nadążyć za popytem[1]. W jej pracach widać uwagę, jaką przywiązywała do układu draperii i do anatomii[2]. Choć tworzyła w duchu neoklasycyzmu, nie unikała ornamentu[4]. Wraz z rzeźbiarkami Edmonią Lewis i Emmą Stebbins została opisana przez pisarza Henry’ego Jamesa[1].
Do końca XIX wieku Hosmer mieszkała przede wszystkim w Londynie, odwiedzając jednak często Rzym; prowadziła dużą pracownię i uzyskała niebagatelne zarobki ze swojej pracy[1]. Przestała tworzyć w latach 90., a na początku XX wieku powróciła do rodzinnego Watertown[4]. Pod koniec życia skupiła się na poszerzaniu wiedzy naukowej i majsterkowaniu przy wynalazkach technicznych[4].
Zmarła 21 lutego 1908 roku w Watertown[1].
Galeria
edytuj-
Daphne, 1853, Metropolitan Museum of Art -
Dłonie Roberta i Elizabeth Barrett Browning, 1853, Metropolitan Museum of Art -
Medusa, ok. 1854, Minneapolis Institute of Art -
Puck, wzór z 1854 roku, wyrzeźbiony przed 1865, Addison Gallery of American Art -
Beatrice Cenci, 1857, Mercantile Library, University of Missouri-St. Louis
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i Harriet Goodhue Hosmer, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-09-30] (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l Barbara Groseclose, Hosmer, Harriet Goodhue (1830-1908), sculptor, [w:] American National Biography, luty 2000, DOI: 10.1093/anb/9780198606697.article.1700425 (ang.).
- ↑ Harriet Hosmer [online], Smithsonian American Art Museum [dostęp 2022-02-16] (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k Hosmer, Harriet (1830–1908). Sculptor, [w:] Ann Lee Morgan, The Oxford Dictionary of American Art and Artists, wyd. 2, Oxford: Oxford University Press, 2018, ISBN 978-0-19-180767-1.
- ↑ Medusa, Harriet Goodhue Hosmer [online], Minneapolis Institute of Art [dostęp 2022-02-16] (ang.).