Hamadasuchus
Hamadasuchus – rodzaj krokodylomorfa z grupy Peirosauridae żyjącego w późnej kredzie na terenach współczesnej Afryki. Gatunek typowy rodzaju, Hamadasuchus rebouli, został opisany w 1994 roku przez Érica Buffetauta w oparciu o niekompletną lewą kość zębową z sześcioma zębami (MDE C001) odkrytą w datowanych na alb–cenoman osadach na pustyni Hamada w południowym Maroku[1]. W 1999 roku Larsson i Sidor opisali zęby H. rebouli pochodzące z górnych warstw Kem Kem w Maroku. Sugerują one, że Hamadasuchus miał stosunkowo heterodontyczne uzębienie, z trzema występującymi u niego morfotypami[2]. W 2007 roku Larsson i Sues opisali znakomicie zachowane skamieniałości kilku okazów, w tym niemal kompletną czaszkę dużego osobnika (ROM 52620), co pozwoliło na dokładniejsze poznanie osteologii czaszki Hamadasuchus i jego pozycji filogenetycznej. Widziana od strony grzbietowej czaszka przypomina trójkąt o wydłużonych ramionach. Cechuje się ona długim pyskiem – u ROM 52620 stanowił około 70% długości czaszki, mierząc 22,8 cm z około 32,5 cm. Na lewej stronie czaszki ROM 52620 nie występuje okno przedoczodołowe, jednak niewielki, mierzący około 6 mm średnicy otwór znajduje się na jej prawej stronie[3].
| Hamadasuchus | |||
| Buffetaut, 1994 | |||
.jpg) Czaszka ROM 52620 w Royal Ontario Museum | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadrząd | |||
| (bez rangi) | Crocodyliformes | ||
| (bez rangi) | Mesoeucrocodylia | ||
| (bez rangi) | Metasuchia | ||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
Hamadasuchus | ||
| Gatunki | |||
| |||
Początkowo Buffetaut zaklasyfikował Hamadasuchus rebouli do rodziny Trematochampsidae[1], jednak później wielu autorów kwestionowało jej monofiletyzm. Według analizy filogenetycznej przeprowadzonej przez Larssona i Suesa Hamadasuchus należy do rodziny Peirosauridae jako takson siostrzany pozostałych jej przedstawicieli. Peirosauridae wraz z rodziną Sebecidae należały do kladu Sebecia[3]. Przynależność Hamadasuchus do Sebecia potwierdziła również późniejsza analiza Sereno i Larssona[4], jednak inni autorzy, np. Turner i Sertich (2010), nie wyróżniają Sebecia, ale zgadzają się z przynależnością Hamadasuchus do Peirosauridae[5].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Éric Buffetaut. A new crocodilian from the Cretaceous of southern Morocco. „Comptes rendus de l'Académie des sciences. Série 2. Sciences de la terre et des planètes”. 319 (12), s. 1563–1568, 1994. (ang. • fr.).
- ↑ Hans C.E. Larsson, Christian A. Sidor. Unusual crocodyliform teeth from the Late Cretaceous (Cenomanian) of southeastern Morocco. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 19 (2), s. 398–401, 1999. DOI: 10.1080/02724634.1999.10011152. (ang.).
- ↑ a b Hans C.E. Larsson, Hans-Dieter Sues. Cranial osteology and phylogenetic relationships of Hamadasuchus rebouli (Crocodyliformes: Mesoeucrocodylia) from the Cretaceous of Morocco. „Zoological Journal of the Linnean Society”. 149 (4), s. 533–567, 2007. DOI: 10.1111/j.1096-3642.2007.00271.x. (ang.).
- ↑ Paul C. Sereno, Hans C.E. Larsson. Cretaceous crocodyliforms from the Sahara. „ZooKeys”. 28, s. 1–143, 2009. DOI: 10.3897/zookeys.28.325. (ang.).
- ↑ Alan H. Turner, Joseph J. W. Sertich: Phylogenetic history of Simosuchus clarki (Crocodyliformes: Notosuchia) from the Late Cretaceous of Madagascar. W: David W. Krause, Nathan J. Kley (red.): Simosuchus clarki (Crocodyliformes: Notosuchia) from the Late Cretaceous of Madagascar. Society of Vertebrate Paleontology Memoir 10: 177–236, 2010. (ang.).