Halsztuk

wyparta przez krawat trójkątna chusta noszona na szyi przez mężczyzn w XVIII i XIX wieku

Halsztuk (daw. halsztuch od niem. Halstuch) – wyparta przez krawat trójkątna[1][2] (według innego źródła prostokątna lub kwadratowa)[3] chusta noszona na szyi przez mężczyzn w XVIII i XIX wieku; biała lub kolorowa, często haftowana[3][1].

Ludwig van Beethoven w halsztuku

Halsztuk pojawił się we Francji w 1660 roku jako element wojskowego ubioru, w 1670 roku przeszedł do mody cywilnej[3]. Służył do obwiązywania wysokiego kołnierzyka koszuli jako rodzaj długiego krawata układanego i wiązanego w różny sposób, zależnie od pory dnia i okoliczności[4].

Sposób noszenia chustki zmieniał się na przestrzeni lat. W XVIII wieku wiązana z przodu na wysokim kołnierzyku koszuli[5], lub zapinana na sprzączkę z tyłu i uzupełniana z przodu np. żabotem[3]. W XIX wieku wiązano je z przodu na ozdobne węzły lub kokardy[3].
Halsztuk wyszedł z użycia około 1860 roku[3].

Przypisy

edytuj
  1. a b Nowa encyklopedia PWN. T. 2, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1995, ISBN 83-01-11097-X.
  2. Władysław Kopaliński: Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1989.
  3. a b c d e f Sztuka świata. T. 17. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2013, ISBN 978-83-213-4726-4.
  4. Anna Sieradzka: Tysiąc lat ubiorów w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2003, s. 317, ISBN 83-213-4257-4.
  5. Krystyna Kubalska-Sulkiewicz, Monika Bielska-Łach, Anna Manteuffel-Szarota: Słownik terminologiczny sztuk pięknych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007.

Zobacz też

edytuj