Smuklik sześciopasy
Smuklik sześciopasy (Halictus sexcinctus) – gatunek pszczoły z rodziny smuklikowatych (Halictidae).
Halictus sexcinctus | |
samica | |
samiec | |
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Gromada | |
Rząd | |
Nadrodzina | |
Rodzina | |
Podrodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
Smuklik sześciopasy |
Wygląd
edytujDługość ciała 13-16 mm[1], co czyni go jednym z największych smuklików występujących w Polsce. Na odwłoku znajdują się nieprzerwane włoskowe przepaski. U nasady pierwszego tergitu samicy znajduje się owłosione zagłębienie[1] pełniące funkcję acarinarium, czyli miejsca, w którym przenoszone są związane z tym gatunkiem roztocze Histiosoma halicticola[2]. Samiec ma haczykowato zagięte na końcu czułki. Są one koloru pomarańczowego, z czarnymi końcowymi segmentami[1].
Zarówno samce, jak i samice są bardzo podobne do smuklika szerokopasego[3].
Biologia
edytujW środkowej Europie smuklik sześciopasy prowadzi samotny tryb życia, natomiast w południowej Grecji występuje pod tym względem zmienność w obrębie gatunku. W greckich populacjach część gniazd stanowią kolonie eusocjalne, każda zapoczątkowywana przez pojedynczą samicę (królową). Potomstwo królowej rozwija się w robotnice, samce i przyszłe królowe, przy czym część robotnic ma rozwinięte jajniki, a więc jest, przynajmniej potencjalnie, zdolna do składania jaj. Drugą strategią jest zakładanie gniazda nie przez jedną, a kilka samic, które pracują wspólnie i nie wykazują wobec siebie większej agresji. Samice założycielki reprezentujące każdą z tych dwóch strategii różnią się od siebie wzajemnie, a także od robotnic z kolonii eusocjalnych, rozmiarami i proporcjami ciała. Badania genetyczne potwierdziły jednak, że jest to rzeczywiście zmienność wewnątrzgatunkowa, a nie występowanie dwóch bardzo podobnych gatunków o różnych strategiach rozmnażania[4][5].
Przodkowie smuklika sześciopasego byli społeczni, a więc samotny tryb życia w środkowej Europie jest wynikiem wtórnego wykształcenia samotnego trybu życia[6].
Występowanie
edytujWyróżnia się dwa podgatunki: sexcinctus występujący w zachodniej Palearktyce oraz albohispidus na Bliskim Wschodzie[7].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Felix Amiet (red.), Apidae. 3: Halictus, Lasioglossum, Fauna Helvetica, Neuchâtel: Centre suisse de cartographie de la faune : Schweizerische Entomologische Gesellschaft, 2001, ISBN 978-2-88414-017-1 [dostęp 2024-08-20] .
- ↑ Atlas Hymenoptera [online], www.atlashymenoptera.net [dostęp 2024-08-26] .
- ↑ Jacek Wendzonka i inni, Smuklik szerokopasy Halictus scabiosae (Rossi, 1790) (Hymenoptera: Anthophila, Halictidae) – gatunek nowy w faunie Polski, „Acta entomologica silesiana”, 30 (online008), 2022, s. 1–6, DOI: 10.5281/zenodo.6880476 [dostęp 2024-08-20] .
- ↑ M.H. Richards , Variable worker behaviour in the weakly eusocial sweat bee, Halictus sexcinctus Fabricius, „Insectes Sociaux”, 50 (4), 2003, s. 361–364, DOI: 10.1007/s00040-003-0691-3, ISSN 1420-9098 [dostęp 2024-09-03] (ang.).
- ↑ Miriam H. Richards , Eric J. von Wettberg , Amy C. Rutgers , A novel social polymorphism in a primitively eusocial bee, „Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America”, 100 (12), 2003, s. 7175–7180, DOI: 10.1073/pnas.1030738100, ISSN 0027-8424, PMID: 12777629, PMCID: PMC165849 [dostęp 2024-09-03] (ang.).
- ↑ Bryan N. Danforth , Hervé Sauquet , Laurence Packer , Phylogeny of the Bee Genus Halictus (Hymenoptera: Halictidae) Based on Parsimony and Likelihood Analyses of Nuclear EF-1α Sequence Data, „Molecular Phylogenetics and Evolution”, 13 (3), 1999, s. 605–618, DOI: 10.1006/mpev.1999.0670, ISSN 1055-7903 [dostęp 2024-09-03] .
- ↑ Halictus d'Europe [online], www.atlashymenoptera.net [dostęp 2024-09-03] .