Hala Strążyska
Hala Strążyska, nazywana także Strążyskami – dawna hala pasterska w Tatrach Zachodnich. Obejmowała wąską, reglową Dolinę Strążyską wraz z jej górnymi piętrami – Doliną Wielkiej Równi i Małą Dolinką pod północnymi ścianami Giewontu[1].
Wraz z Halą Białe i Halą Kalatówki wchodziła w skład zbiorczej Hali Giewont[1]. Ogólna powierzchnia tej zbiorczej hali w 1960 r. wynosiła 189,6 ha, w tym pastwiska stanowiły 16,9 ha, halizny 2,8 ha, las 48,6 ha, kosodrzewina 70,0 ha, nieużytki 51,3 ha. Ponadto dodatkowa powierzchnia serwitutów w lasach państwowych wynosiła 306,6 ha. Łączny wypas w przeliczeniu na owce wyniósł 316 sztuk[2].
W skład hali wchodziły również 2 polany: Młyniska i Polana Strążyska[3]. Nazwa Hali Strążyskiej pochodzi od góralskiego słowa strąga, oznaczającego przenośne ogrodzenie, w którym zamykano owce na czas dojenia. Od nazwy hali z kolei pochodzi nazwa doliny[1]. Wypasano nie tylko na dnie Doliny Strążyskiej, ale również na otaczających ją zboczach Łysanek, Grzybowca, Wielkiego i Małego Bacucha, w żlebie Warzecha, na zboczach Sarniej Skały i Suchego Wierchu. Zbocza te porastał las bukowy i świerkowy, wśród którego występował cis pospolity, a na wapiennych skałkach bogata i cenna roślinność naskalna oraz jarząb mączny. Nadmierny wypas powodował znaczne spustoszenia wśród bogactwa tej roślinności. W latach 1960–1965 po przymusowym wykupie tych terenów od górali zlikwidowano na nich pasterstwo, tereny hali weszły w skład Tatrzańskiego Parku Narodowego, a hala stała się pojęciem historycznym[2].
- Szlaki turystyczne
Zakopane – Dolina Strążyska – Polana Strążyska – Przełęcz w Grzybowcu – Grzybowiec – Wyżnia Kondracka Przełęcz pod Giewontem. Odcinek Polana Strążyska – Przełęcz w Grzybowcu biegnie razem ze szlakiem czarnym:
- Czas przejścia z Zakopanego na Polanę Strążyską: 40 min, ↓ 35 min
- Czas przejścia z polany na Giewont: 2:35 h, ↓ 1:55 h
do wodospadu Siklawica. Czas przejścia: 15 min w obie strony
Ścieżka nad Reglami: Kuźnice – Czerwona Przełęcz – Polana Strążyska, potem razem ze szlakiem czerwonym na Przełęcz w Grzybowcu i dalej do Doliny Małej Łąki
- Czas przejścia z Czerwonej Przełęczy na Polanę Strążyską: 35 min, ↑ 50 min
- Czas przejścia z Polany Strążyskiej na Wielką Polanę Małołącką: 1:10 h, z powrotem 1:05 h[4]
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wyd. Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
- ↑ a b Władysław Szafer: Tatrzański Park Narodowy. Zakład Ochrony Przyrody PAN, 1962.
- ↑ Józef Nyka: Tatry polskie. Przewodnik. Wyd. XIII. Latchorzew: Wyd. Trawers, 2003. ISBN 83-915859-1-3.
- ↑ Tatry. Zakopane i okolice. Mapa w skali 1:27 000. Warszawa: ExpressMap Polska, 2005. ISBN 83-88112-35-X.