Hala Jaworzyna pod Furkaską

Hala Jaworzyna pod Furkaską lub po prostu Hala Jaworzyna – dawna hala pasterska w polskich Tatrach Zachodnich na zachodniej stronie Doliny Chochołowskiej, pomiędzy Halą Chochołowską a Halą Krytą[1]. Łączna powierzchnia hali wynosiła 85,05 ha, w tym pastwiska stanowiły 3,0 ha, nieużytki 11,75 ha, las 28,25 ha, kosodrzewina 42,05 ha, a dodatkowa powierzchnia serwitutów wynosiła 262,48 ha. Wypas w przeliczeniu na owce wynosił 238 sztuk, wypasano głównie bydło[2]. Hala obejmowała obszary doliny Głębowiec i Doliny Długiej z takimi polanami, jak: Długa Polana (która potem odłączyła się od tej hali), polana Jaworzyna pod Furkaską, Polana pod Jaworki i polana Przysłop pod Furkaską[1][3]. Polany te były koszone, zasadniczy wypas odbywał się w serwitutowych lasach i na północnych zboczach Bobrowca i wschodnich zboczach Parzątczaka. Powodował ogromne zniszczenia lasów i cennej roślinności alpejskiej na wapiennych zboczach Głębowca[2]. Z rzadkich w Karpatach gatunków roślin stwierdzono występowanie złoci żółtej (na wysokości 1330 m)[4].

Obszar dawnej hali (dolina Głębowiec – widok z polany Jamy
Polana Jaworzyna i Głębowiec – widok z Bobrowca

W XIX i XX w. na hali tej wypasali mieszkańcy miejscowości: Ciche, Czarny Dunajec, Ratułów, Stare Bystre i Witów[1]. Tereny te są własnością Wspólnoty Leśnej Uprawnionych Ośmiu Wsi. Gdy zostały włączone do TPN, wypas na Hali Jaworzyna został zniesiony.

Zobacz też: Hale tatrzańskie.

Przypisy

edytuj
  1. a b c Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wyd. Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
  2. a b Władysław Szafer: Tatrzański Park Narodowy. Zakład Ochrony Przyrody PAN, 1962.
  3. Tatry Zachodnie. Mapa turystyczna 1:20 000. Warszawa: Polskie Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 2005/06. ISBN 83-7329-645-X.
  4. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Czerwona księga Karpat Polskich. Kraków: Instytut Botaniki PAN, 2008. ISBN 978-83-89648-71-6.