Hajduk (służący)

Hajduk – nazwa stosowana w Polsce w wieku XVIII, później już raczej tylko na Węgrzech, wobec lokajów, zazwyczaj noszących węgierskie stroje, służących na dworach magnackich.

Początkowo, w XVI wieku nazywano tak w wojsku polskim szeregowego wyborowej piechoty węgierskiej (hajducy Batorego). Z czasem, przechodząc na służbę dworską, zatrzymali swą nazwę.

Niektórzy hajducy za szczególne zasługi w służbie księcia siedmiogrodzkiego Stefana Bocskaya w czasie powstania siedmiogrodzian, otrzymali w 1605 szlachectwo i posiadłości ziemskie w komitacie soboleskim i biharskim, mianowicie: Dorog, Hatház, Nánás, Szoboszló, Vámos-Pércs i Böszörmény Rácz. Według innych danych przywilej ten mieli otrzymać od króla węgierskiego Macieja Korwina.

Na Huculszczyźnie hajdukami nazywano młodych mężczyzn zatrudnianych do ochrony dworu przed napaścią rozbójników.

Zobacz też

• służący

Bibliografia

• S. Orgelbranda Encyklopedia Powszechna, t.VI, 1900 r., str. 469-470