Gwajakol
Gwajakol (2-metoksyfenol) – organiczny związek chemiczny z grupy fenoli. Z chlorkiem żelaza(III) daje niebieskie zabarwienie, zmieniające się następnie na zielone[5] (reakcja charakterystyczna dla fenoli).
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ogólne informacje | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Wzór sumaryczny |
C7H8O2 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Inne wzory |
CH3-O-C6H4-OH C6H4(OH)(OCH3) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Masa molowa |
124,14 g/mol | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Wygląd |
krystaliczna masa lub bezbarwna, lub żółtawa, higroskopijna ciecz[1] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Identyfikacja | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Numer CAS | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| PubChem | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| DrugBank | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Podobne związki | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Podobne związki | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Pochodne | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Otrzymywanie
edytujW przemyśle gwajakol jest produkowany w procesie metylowania pirokatechiny, np. siarczanem dimetylu w obecności potażu[6]:
C6H4(OH)2 + (CH3O)2SO2 → C6H4(OH)(OCH3) + HO(CH3O)SO2
Zastosowanie
edytujStosowany w nieprzewlekłych nieżytach dróg oddechowych jako środek wykrztuśny i odkażający górne drogi oddechowe. Stosowany w postaci eteru glicerynowego (gwajafenezyna) i jako pochodna sulfonowa, sulfogwajakol.
W przemyśle jest półproduktem przy produkcji waniliny[7]. W mykologii bywa używany do identyfikacji gatunków grzybów[8].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e Farmakopea Polska X, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2014, s. 4276, ISBN 978-83-63724-47-4.
- ↑ a b c d Gwajakol (nr W253200) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski.
- ↑ a b c Guaiacol, [w:] ChemIDplus [online], United States National Library of Medicine [dostęp 2012-09-23] (ang.).
- ↑ a b Gwajakol, [w:] Classification and Labelling Inventory, Europejska Agencja Chemikaliów [dostęp 2015-04-10] (ang.).
- ↑ Stanisław Opolski, Chemja organiczna, wyd. 2, t. 2, Warszawa: Ksiegarnia K. Wojnara i Społka, 1924, s. 84 [dostęp 2024-12-27].
- ↑ Helmut Fiege i inni, Phenol Derivatives, [w:] Ullmann’s Encyclopedia of Industrial Chemistry, Wiley-VCH Verlag GmbH & Co. KGaA, 2000, DOI: 10.1002/14356007.a19_313, ISBN 978-3-527-30673-2 (ang.).
- ↑ The Fund for Research into Industrial Development, Growth and Equity (FRIDGE). Aroma Chemicals Derived from Petrochemical Feedstocks, Department of Trade and Industry, RPA, 2004, s. 31–40 [zarchiwizowane z adresu 2011-05-24].
- ↑ Alina Skirgiełło, Gołąbek (Russula). Grzyby (Mycota). Podstawczaki (Basidiomycetes), gołąbkowce (Russulales), gołąbkowate (Russulaceae), Warszawa-Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1998, s. 22, ISBN 83-01-09137-1.