Gustaw Simon
Gustaw Simon (ur. 25 listopada 1878 w Warszawie, zm. 1941 tamże[1]) – polski ekonomista, specjalista w zakresie ubezpieczeń społecznych, polityk, kierownik resortu pracy i polityki społecznej (1924), prezes ZUS (1926-28), przywódca Ligi Państwowości Polskiej[2].
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
1941 |
| Minister Pracy i Opieki Społecznej (p.o.) | |
| Okres |
od 19 stycznia 1924 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| |
| Odznaczenia | |
  
| |
Był członkiem Ligi Narodowej w latach 1900–1911[3]. Działacz Zjednoczenia Organizacji Niepodległościowych ze Związku Narodowego[4]. Był pracownikiem Rady Departamentu Pracy Tymczasowej Rady Stanu[5]. Mianowany członkiem Rady Stanu w 1918 roku[6]. Od 1921 do 1925 był podsekretarzem stanu w ministerstwie pracy i polityki społecznej, a od 19 stycznia 1924 do 18 czerwca 1924 był kierownikiem tegoż resortu w rządzie Władysława Grabskiego. W okresie jego kierowania ministerstwem opracowano ustawę o powołaniu Funduszu Bezrobocia.
Po przewrocie majowym powołany przez premiera Kazimierza Bartla na przewodniczącego Komisji Opiniodawczej Pracy przy prezesie Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów (1926-28, początkowo jako p.o.). Jednocześnie powołany na prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Od 1928 prezes Związku Zakładów Ubezpieczeń Pracowników Umysłowych. Od 1933 komisarz Zakładu Emerytalnego Robotników, wchodził do Izby Ubezpieczeń Społecznych. Od 1925 członek Państwowej Rady Emigracyjnej.
W latach 1918–30 profesor Szkoły Nauk Politycznych w Warszawie, wykładał przedmiot: Związki zawodowe i korporacje wytwórcze. W latach 1921–39 członek Instytutu Społecznego, patronującego Szkole.
Od marca 1935 przewodniczący Tymczasowej Komisji Rewizyjnej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, funkcję pełnił też w okresie okupacji niemieckiej. Zorganizował wówczas zespół studyjny, który omawiał problemy perspektyw ubezpieczeń społecznych w Polsce po wojnie.
2 maja 1923 został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[7]. Posiadał również Krzyż Niepodległości i szwedzki Krzyż Komandorski I Klasy Orderu Wazów[8].
Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 30 wprost-4-14)[9].
W 2022 roku z inicjatywy Premiera RP Mateusza Morawieckiego grób Gustawa Simona został odnowiony. Cały projekt był realizowany przez Fundację Stare Powązki[10] we współpracy z Kancelarią Prezesa Rady Ministrów.
Przypisy
edytuj- ↑ Prawdopodobnie po 8 kwietnia; do tej daty bowiem na łamach Nowego Kuriera Warszawskiego istniała rubryka „Kronika Żałobna”, w której podawano nazwiska osób pochowanych na warszawskich cmentarzach. Do 8 kwietnia 1941 nazwisko Simona nie pojawiło się w tej rubryce. Tadeusz Wolsza, Simon Gustaw w: Polski Słownik Biograficzny, t. XXXVII, Warszawa-Kraków-Wrocław-Gdańsk 1996-1997.
- ↑ Jerzy Z. Pająk, Historia placówki werbunkowej Departamentu Wojskowego Naczelnego Komitetu Narodowego w Radomiu według Stanisława Radonia, w: "Między Wisłą a Pilicą", 2004, t. 5, s. 339.
- ↑ Stanisław Kozicki, Historia Ligi Narodowej (okres 1887-1907), Londyn 1964, s. 583.
- ↑ Jerzy Z. Pająk, Lewica niepodległościowa w Królestwie Polskim (sierpień 1914-sierpień 1915), w: "Czasy Nowożytne", 1998, t. 5, s. 43.
- ↑ Włodzimierz Suleja, Tymczasowa Rada Stanu, Warszawa 1998, s. 224.
- ↑ Monitor Polski, Nr 57 z 26 kwietnia 1918 r., s. 1.
- ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 20.
- ↑ Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Wyd. II popr. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1938, s. 666.
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: JULJAN SIMON, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-04-07].
- ↑ Trwają prace konserwatorskie przy nagrobkach Ministrów II RP – Fundacja Stare Powązki [online] [dostęp 2023-03-26] [zarchiwizowane z adresu 2023-03-24] (pol.).
Bibliografia
edytuj- Tadeusz Wolsza, Simon Gustaw [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XXXVII, Warszawa-Kraków-Wrocław-Gdańsk 1996-1997, s. 522-524
- Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa 1994.
Linki zewnętrzne
edytuj- Publikacje Gustawa Simona w bibliotece Polona