Gubernia ingermanlandzka

Gubernia ingermanlandzka
Ингерманландская губерния
	Gubernia
Państwo	Carstwo Rosyjskie
Siedziba	Szlisselburg
Zarządzający	Aleksandr Mienszykow
	Szczegółowy podział administracyjny
Liczba dystryktów	29
brak współrzędnych

Gubernia ingermanlandzka (ros. Ингерманландская губерния) – historyczna jednostka administracyjna Rosji, gubernia ze stolicą w Szlisselburgu, obejmująca tereny położone nad Zatoka Fińską.

Nazwa pochodzi od Ingrii, po rosyjsku określanej dawniej jako Ziemia Iżorska (ros. Ижорская земля) lub Iżora (ros. Ижора), a wówczas od szwedzkiego „Ingermanland” nazwanej Ingermanlandią (ros. Ингерманландия). Oprócz terenów Ingrii gubernia obejmowała także Narwę, część Karelii z Ołońcem i obszary historycznej Rusi Nowogrodzkiej z Nowogrodem Wielkim, Starą Russą, Ładogą, Pskowem, Gdowem i Izborskiem, Twer, Jarosław, Uglicz.

Administracją guberni kierował generał-gubernator Ingermanlandii, którym był Aleksandr Mienszykow (herzog iżorski^[a]), mianowany na to stanowisko przez cara Piotra I po uzyskaniu Ingrii od Szwecji w 1703 roku. Już wtedy zorganizowano administrację Ziemi Ingermanlandzkiej (ros. Ингерманландская земля), choć formalnie gubernia została utworzona dopiero w 1708 r. jako jedna z ośmiu, na które podzielono całe ówczesne Imperium Rosyjskie (gubernia ingermanlandzka, archangielska, azowska, kazańska, kijowska, moskiewska, smoleńska, syberyjska).

Gubernia dzieliła się na 29 dystryktów. Istniała bardzo krótko – w związku z rozwojem nowego miasta nad Newą już 1710 r. została przekształcona w gubernię petersburską (ros. Санкт-Петербургская губерния) ze stolicą w Petersburgu, gdzie przeniesiono ze Szlisselburga kancelarię gubernialną z aparatem urzędniczym.

Uwagi

↑ w odróżnieniu od tytułów nadanych mu przez cesarza rzymskiego: hrabia (niem. Graf, ros. граф) w 1702 r. i książę (niem. Fürst, ros. князь) w 1705, „herzogiem iżorskim” (ros. герцог ижорский) został Mienszykow w 1707 r. z nadania cara Piotra I, który utworzył ten tytuł specjalnie dla niego. Był to pierwszy w Rosji i jedyny w czasach Piotra I przypadek nadania niemieckiego tytułu „herzog” (diuk), który wywodzi się od wczesnośredniowiecznych królów plemiennych i w niemieckiej tytulaturze stoi wyżej niż książę (fürst)

Bibliografia

Ludwik Bazylow: Historia Rosji. Wrocław: Ossolineum, 1985. ISBN 83-04-01593-5.
Iwo Jaworski: Zarys powszechnej historii państwa i prawa. Historia ustroju i źródeł prawa. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1978.

[1] w odróżnieniu od tytułów nadanych mu przez cesarza rzymskiego: hrabia (niem. Graf, ros. граф) w 1702 r. i książę (niem. Fürst, ros. князь) w 1705, „herzogiem iżorskim” (ros. герцог ижорский) został Mienszykow w 1707 r. z nadania cara Piotra I, który utworzył ten tytuł specjalnie dla niego. Był to pierwszy w Rosji i jedyny w czasach Piotra I przypadek nadania niemieckiego tytułu „herzog” (diuk), który wywodzi się od wczesnośredniowiecznych królów plemiennych i w niemieckiej tytulaturze stoi wyżej niż książę (fürst)

[a]