Grzawa
Grzawa (pierwotnie Rdzawa; niem. Heinwald) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie pszczyńskim, w gminie Miedźna.
| wieś | |
 Kościół w Grzawie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
ok. 260 m n.p.m. |
| Liczba ludności (2022) |
469[2] |
| Strefa numeracyjna |
32 |
| Kod pocztowy |
43-227[3] |
| Tablice rejestracyjne |
SPS |
| SIMC |
0217076 |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu pszczyńskiego  | |
Położenie na mapie gminy Miedźna  | |
 49°57′51″N 19°03′26″E/49,964167 19,057222[1]
| |
Nazwa
edytujGrzawa jest jedyną w Polsce miejscowością o takiej nazwie. Gdyby w przeszłości jej pisownia nie przechodziła różnych przeinaczeń, dziś wioska zwałaby się zapewne Rdzawą (1563, a także 1524, 1568, 1598, później Grdzawa – 1444, 1772, 1790, Rzawa rok 1517, Gzawa rok 1536, Grdziawa rok 1636, także 1721). Ongiś było to określenie koloru wody zabarwionej związkami żelaza. Rdzawką zwano również trzęsawiska ("bażoły") z rdzawą wodą. Trudną grupę spółgłoskową "rdz" zapisywano dawniej różnie, co doprowadziło do obecnej formy, mylnie kojarzonej ze słowem "grzać"[4].
Historia
edytujW dokumencie sprzedaży dóbr pszczyńskich wystawionym przez Kazimierza II cieszyńskiego w języku czeskim we Frysztacie w dniu 21 lutego 1517 roku wieś została wymieniona jako Rzawa[5].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego.
Zabytki
edytujKościół p. w. św. Jana Chrzciciela. Zbudowany na początku XVI wieku, drewniany, konstrukcji zrębowej, z wieżą o konstrukcji słupowej. Jest najstarszą na ziemi pszczyńskiej zabytkową, drewnianą świątynią katolicką.
Osobistości
edytujW Grzawie urodzili się:
- Jan Kędzior – śląski działacz społeczny i polityczny,
- bp Walenty Wojciech i jego brat Antoni.
- ks. Walenty Waloszek – salezjanin, więzień KL Auschwitz i KL Dachau
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 39737
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-07].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 347 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Nazwy miejscowe Polski : historia, pochodzenie, zmiany. pod red. Kazimierza Rymuta. T. 3, E-I. Kraków: Instytutu Języka Polskiego PAN, 1999, s. 416. ISBN 83-87795-45-3.
- ↑ Ludwik Musioł. Dokument sprzedaży księstwa pszczyńskiego z dn. 21. lutego 1517 R.. „Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk na Śląsku”. R. 2, s. 235–237, 1930. Katowice: nakł. Towarzystwa ; Drukiem K. Miarki.
Linki zewnętrzne
edytuj- Serwis Informacyjny Gminy Miedźna
- Mapa Grzawy i Gminy Miedźna
- Sołectwo Grzawa. Oficjalna strona
- Grzawa, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 888.
